روایت وحید تاج از آهنگی که برای زادگاهش خواند/ به من میگویند حنجره زخمی خوزستان
وحید تاج درباره مردم خوزستان و جنوب ایران که این روزها با بحران بی آبی مواجه هستند، میگوید: مردم جنوب کشور جانانه در مقابل آن همه تهاجم ایستادگی کردند و این شعار نیست، بلکه واقعیتی محض است. به جرات میگویم اگر مردم جنوب نبودند شاید ایرانی وجود نداشت. مردم خوزستان رنج کشیده و زجر کشیدهاند...
ایران آرت: بیش از یک ماه است که استان خوزستان با بحران شدید کم آبی مواجه است و این مشکل اهالی شهرهای مختلف منطقه و حتی مردم دیگر استانها را به انتقاد واداشته و فعالان عرصههای مختلف نیز با صدور بیانیهها و جمع آوری امضا نسبت به وضعیت اسفبار موجود واکنش نشان دادهاند اما آنچه کمتر اتفاق افتاده، واکنش موزیسینها به قضیه خوزستان است. خوانندگان، آهنگسازان و نوازندگان معدودی با خلق آثار هنری از اوضاع خوزستان انتقاد کردهاند که وحید تاج (آوازخوان اهل دزفول خوزستان) یکی از آنهاست.
در ادامه بخشهایی از گفتگوی این خواننده با ایلنا درباره وضعیت خوزستان را میخوانید.
واکنش شما به واقعه خوزستان نماهنگی بود که آن را چند روز پیش منتشر کردید. این اثر چه واکنشهایی را برایتان در پی داشت؟
بله من آوازی را برای خوزستان خواندم که همراه با نماهنگی منتشر شد. پس از انتشار این اثر خیلیها با من تماس گرفتند یا پیام دادند و مرا حنجره زخمی خوزستان خطاب کردند که از آنها بابت توجهشان ممنونم. میخواهم بگویم مردم دوست دارند که همواره یک هنرمند (در هر عرصه) حامیشان باشد. شما به جوانهایی فکر کنید که در شرایط کنونی به دلیل مشکلات اقتصادی نمیتوانند ازدواج کنند. آنهایی که مستاجر هستند و نمیتوانند خانه بخرند. افرادی را تصور کنید که ماههاست گوشت و میوه نخوردهاند! و کارگرانی که ماههاست حقوقی دریافت نکردهاند. چطور میتوان به این اوضاع بیتوجه بمانیم. این مردم بسیار مظلوم هستند. همین وضعیتی که میخواهند برای اینترنت با عنوان صیانت از حقوق کاربران رقم بزنند، یکی دیگر از مشکلاتی است که آسیبهایی در پی خواهد داشت. معتقدم زمانی که مظلومی مورد ظلم قرار میگیرد، سکوت بدترین اتفاق است و میدانم که باید حامی مردم و مظلومان باشیم.
مردم ما طی چند سال گذشته با مشکلات عدیدهای مواجه بودهاند؛ از سیل و زلزله و تحریم گرفته تا کرونا و بحران اقتصادی و غیره! موضوع این است که هنرمندان معاصر مدتی است از پرداختن به اتفاقات مهم اجتماعی خودداری میکنند و تنها افراد معدودی به آنها توجه نشان میدهند. به طور واضح نقش هنرمند در اتفاقات و وقایع اجتماعی و حتی سیاسی و اقتصادی چیست؟
من فکر میکنم هر هنرمند بدون توجه به جایگاهی که دارد، باید مواردی را مدنظر قرار دهد و به آنها عمل کند. مثلا اینکه اصطلاحا خودش را گم نکند. هنرمند نباید فراموش کند از کجا آغاز کرده و چگونه برخاسته است. به نظرم این مردمی بودن یکی از مهمترین موارد در رابطه فردی با عنوان هنرمند است. من همیشه این موضوع را ذهنم بزرگ و مهم انگاشتهام. واقعا اگر مردم نباشند هنرمند کارهای نیست. مگر مخاطب هنرمندان چه کسانی هستند جز مردم؟! موضوع جالب این است که مردم هر سرزمین، زمانی که گرفتار واقعه و مصیبت و غم و اندوهی میشوند، دوست دارند هنرمندان را در کنارشان حس کنند و آنها را ببینند. خیلی جالب است که در بسیاری مواقع زبان هنر کارگشاتر از هزار کلام و حرف عادی است. قطعا زمانی که اثر هنری چه در موسیقی چه در سینما یا تئاتر و هر عرصه دیگر، خلق میشود بسیار تاثیرگذارتر از هر مقوله دیگر است. به این دلیل که همه انسانها دارای احساس و عاطفه هستند. زمانی که یک هنرمند با شعری زیبا غم مردم را بیان میکند، اثرش تاثیر و عمق بیشتری خواهد داشت.
خودتان اهل خوزستان هستید. از مشکلات اهالی این استان بگویید. هم دیاران شما با چه مشکلاتی مواجهند؟
بحران فعلی خوزستان تنها یکی از هزاران مشکلی است که همیشه وجود داشته. ماجرای بی آبی نیز بحرانی است که وجود داشته و هرازگاهی تکرار شده است. ممکن است کم آبی خوزستان به صورت مقطعی برطرف شود، اما موضوعی است که متاسفانه وجود دارد و لاینحل باقی مانده است. من خیلی سر رشته و تخصص ندارم که بگویم دقیقا چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است، اما سدهای ساخته شده در مسیر رودخانهها طی سالهای اخیر که متاسفانه باعث شور شدن خاک شده، و سودجوییهای بخشهایی از صنعت را در پی داشته است. به هرحال طی اتفاقاتی در همین راستا، رودخانهها کم آب یا بی آب شدهاند و این اتفاق کشاورزان و دامداران را با مشکلات جدی مواجه کرده، تا اهداف صنعتی دیگر محقق شود، مانند استخراج نفت. این موارد شنیدههای من است و خب حتما وجود دارند که کارشناسان و مردم مدام به بیان آنها میپردازند. اغلب مردم خوزستان از راه کشاورزی و دامداری ارتزاق میکنند، یعنی تمام داشته خوزستان که موجب حاصلخیزیاش شده، خاک و آب آن است. آب شیرین خوزستان از سرچشمهها به رودهایی چون کارون و کرخه و کلان تالاب هور العظیم سرازیر میشود و اهالی در طول مسیر از شمال تا جنوب خوزستان، تماما در حاشیه رود کشاورزی و دامداری میکنند. گاومیش به خاطر سیستم و طبیعتی که دارد باید در دمای مثبت شصت درجه خوزستان، بدنش را به آب بزند تا از گرما تلف نشود! اما به دلیل کم آبی اخیر، تعداد بسیاری از گاومیشها و دیگر حیوانات دامداران تلف شدهاند. محصولات کشاورزی آسیبهای بسیار دیدهاند یا نابود شدهاند.
خوزستانیها ۸ سال جنگ تحمیلی را زیر بمبارانها و موشکبارانهای وحشتناک سپری کردهاند.
من نیز موشکبارانها و بمبارانهای دزفول و دیگر شهرها را به یاد دارم و میدانم خوزستانیها طی آن سالها چه عذاب و مصیبتهایی را متحمل شدند. مردم جنوب کشور جانانه در مقابل آن همه تهاجم ایستادگی کردند و این شعار نیست، بلکه واقعیتی محض است. به جرات میگویم اگر مردم جنوب نبودند شاید ایرانی وجود نداشت. مردم خوزستان رنج کشیده و زجر کشیدهاند و چه بسیار افرادی که در جنگ تحمیلی و بر اثر خاکهای خوزستان به بیماریهای مزمن دچار شدهاند و همچنان با درد زندگی میکنند. نه فقط مردم خوزستان که اهالی دیگر مناطق کشور نیز مشکلاتی دارند و باید مورد توجه و حمایت قرار گیرند. نمونهاش مردم سیستان و بلوچستان که دچار کمبودهای جدی هستند و از امکانات اولیه زندگی محرومند. امروز خبر دیگری خواندم که بسیار ناراحت کننده بود. در خبر آمده بود که رودخانههای چالوس نیز خشک شدهاند! چنین خبرهایی ناگوار و ناراحت کننده است و نمیتوان به راحتی از کنارش گذشت. درست است که کار من هنر و موسیقی است، اما نمیتوانم به اتفاقاتی که برای جامعه و مردمم رخ میدهد بیتفاوت باشم؛زیرا من نیز جزو همین مردمم. من همچنان معتقدم هنر زبانی همگانی و بینالمللی است که بسیار تاثیرگذار است. هنرمند میتواند با زبان هنر بهترین تاثیرها را بر ذهن مخاطبان بگذارد. البته اگر مخاطب یا فرد مورد نظر خودش را به خواب نزده باشد، میتوان او را بیدار کرد.