الهام پاوهنژاد: هنرمندان تئاتر به آشپزی و اسنپ روی آوردهاند
الهام پاوهنژاد میگوید تنها عده محدودی از هنرمندان درآمد خوب دارند و در این شرایط تر و خشک با هم سوزانده میشود. او میگوید: بسیاری از اعضای خانواده تئاتر به کارهایی غیر مرتبط روی آوردند؛ از آشپزی تا اسنپ.
ایران آرت: الهام پاوهنژاد که معتقد است هیچ برنامه مشخصی برای درآمدزایی جامعه تئاتری نداریم، می گوید: کل جامعه هنری چوب چند چهره مشهور را میخورند و تصور عمومی این است که همه فعالان هنری درآمدهای آن چنانی دارند و باید به دیگران کمک کنند!
این بازیگر در گفتگو با ایسنا هم درباره نومیدی خود از مسئولان میگوید و تاکید دارد که از این بخش اگر شری نرسد، به خیرش امیدی نیست و هم از تصورات نادرستی که درباره فعالیت جامعه هنری وجود دارد، صحبت میکند تا جایی که به گفته او، برخی از مردم پروژههای هنری را هم در بالا رفتن آمار ابتلا به کرونا مقصر میدانند.
او که سال گذشته تجربه اجرای آنلاین نمایش "مرجان" به کارگردانی آریان رضایی را داشت، درباره تداوم نداشتن چنین تجربههایی میگوید: تجربه خیلی خوبی بود؛ چیزی شبیه مدیوم تله تئاتر زنده ولی همان سال گذشته هم این موضوع را مطرح کردیم که هزینههای این کار اصلا پایین نیست. شاید به نظر بیاید مگر اجرای یک کار تک بازیگر چه هزینهای دارد درحالیکه این شکل از اجرا به دلیل مسایل فنی و تکنیکی هزینههای بالایی دارد. اجاره دو سه دوربین برای تصویر گرفتن ، اجاره پلاتو، حضور یک کارگردان تلویزیونی برای سوییچ کردن، طراحیهای خاص اجرا و ... همه اینها سبب میشود هزینه بالایی به گروه تحمیل شود.
او ادامه میدهد: با اینکه فروش بلیت ما خوب بود ولی با آن رقم توانستیم هزینههای کار را جبران کنیم و بخش زیادی از هزینههای آن چند اجرا از جیب کارگردان رفت و به سوددهی نرسید. ولی اگر قرار است چنین شیوهای ادامه پیدا کند، رسما باید سرمایهگذار وارد کار شود.
او در پاسخ به این پرسش که چرا بخش دولتی به این ماجرا ورود نمیکند، با لحنی نومید میگوید: حضور دولت، شوخی است. مگر در این یک سال و اندی توانست برنامه منظمی برای خانواده تئاتر طراحی کند. بسیاری از ما حتی در مواردی مانند بیمه هم دچار مشکل شدهایم. اصولا مدیریت دولتی برای هنرمندان صنوف مختلف و نه فقط تئاتریها کاری از پیش نبرده است. هرچند در این میان خانواده تئاتر و بعد هم موسیقی و سینما بیشترین آسیبها را متحمل شدند چون دیگر حوزهها به هر حال فعالیت خود را به شکل کجدار و مریز ادامه میدهند، شاید کمتر از ما وابسته به حضور مخاطب هستند.
پاوهنژاد میگوید: از بخش دولتی شر نرسد، ما را به خیرش هیچ امیدی نیست. کارنامه مدیریت دولتی در یک سال گذشته مشخص است. بسیاری از اعضای خانواده تئاتر به کارهایی غیر مرتبط روی آوردند؛ از آشپزی تا اسنپ. هر کاری ارزشهای خود را دارد ولی بحث بیبرنامگی ماست چون زندگی هزینه دارد ولی قشر هنرمند چوب چند چهره را میخورد که دستمزدهای هنگفتی دارند و در این وضعیت تر و خشک میسوزند. همه فکر میکنند بچههای هنری درآمدهای بالا دارند و باید به دیگران هم کمک کنند! در حالیکه گروه هنری که فقط شامل بازیگران، آن هم بازیگران چهره نمیشود. جامعه تئاتر متشکل از چندین شغل گوناگون است که در این دوره درآمد همه آنان از بین رفته است.
او در پاسخ به این سخن که دولت نمیتواند بودجه تولید تئاتر را حتی در زمان تعطیلی این هنر به بدنه آن تزریق کند و تنها با تولید کار چنین امکانی وجود دارد، تاکید میکند: واقعا درک نمیکنم این چه استدلالی است؟! مثل این است که برای تحصیل فرزندمان در دانشگاه پس اندازی کنار گذاشته باشیم و اگر خدا نخواسته آن فرزند دچار بیماری شد و جانش به خطر افتاد، بگوییم آن پس انداز برای تحصیلش است نه برای دوا و درمانش! این استدلال به همین اندازه غیرمنطقی است.
بازیگر نمایشهای "خدای کشتار" و "کافه پولشری" اضافه می کند: مدیریت دولتی هم اول باید به حیات جامعه تئاتر بیندشید و بعد تولید نمایش را در نظر بگیرد. به همین دلیل است که میگویم امیدی به این بخش ندارم مگر اینکه سرمایهگذاران خوبی با مشاوران هنری قابل اعتماد وارد این جریان شوند و از کارگردانان کاربلدی که خود برند هستند، دعوت به کار کنند تا سرمایه گذاران برای حضور در این جریان تشویق و دلگرم شوند. البته برای ورود به چنین کاری حتما نیازمند حضور مشاوران هنری هستیم.
الهام پاوهنژاد در پایان خاطرنشان میکند: این روزها حال مردم خوش نیست. حتی اگر وضعیت سفید شود، باید دید تماشاگر دل و دماغی دارد برای دیدن تئاتر. کسی که دغدغه نان شب دارد، چگونه به فرهنگ و هنر فکر خواهد کرد. بارها گفتهایم وقتی اقتصاد بحرانی شود، اولین چیزی که از سبد خانوار حذف خواهد شد، کالای فرهنگی است. با احترام به همه بزرگانی که در تحصن تئاتریها مقابل مجلس حضور داشتند، باید بگویم واقعا چه شد؟! کاری از پیش رفت؟! شرایط ما اسفناکتر از آن است که با این گونه کارها درست شود.