حضور فعال زنان فیلمساز ایرانی در اسپانیا
دبیر جشنواره سینمایی بیلبائو ضمن تشریح جزییات برگزاری این رویداد از کیفیت فیلم‌های ایرانی حاضر در این جشنواره گفت.
ایران آرت: جشنواره بیلبائو "زینه‌بی" که از قدیمی‌ترین جشنواره‌های اروپا و واجد شرایط اسکار، بفتا، گویا و مورد تایید فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های تهیه‌کنندگان فیلم (فیاپف) است.
شصتمین دوره این رویداد با اهمیت ویژه به نقش زنان در صنعت سینما به دبیری ونسا فرناندز گررا از ۹ تا ۱۶ نوامبر در اسپانیا برگزار شد و قصیده گلمکانی روزنامه‌نگار و مستندساز ایرانی به‌عنوان داور در این رویداد حضور خواهد داشت.
بیست فیلم داستانی، انیمیشن، تجربی و مستند تولید شده در سال‌های اخیر به انتخاب قصیده گلمکانی در سه بخش مجزا در این جشنواره به نمایش گذاشته شد که عبارت بودند از ۱۲۴ (رقیه توکلی)، اکتسابات انتسابی (سمانه شجاعی)، ایکی (پرستو کاردگر)، این شهر من بود (تینا پاکروان)، بدل (روناک جعفری)، پسرک (مونا شاهی)، پس‌مانده (یاسمن حسنی)، تجربه‌های نزدیک به مرگ (لیلا خلیل‌زاده)، تسخیر (نغمه مقصودلو)، دریای تلخ (فاطمه احمدی)، دوازده سالگی آوا (شادی کرم‌رودی)، زخم غایب (مریم تفکری)، شخصی (سونیا حداد)، شهریور (سمیرا نوروزناصری)، گذار (طنین ترابی)، ماچ (سارا سهیلی)، مثل یک پروانه روی یک قلب (مریم خلیل‌زاده)، نفس (مونا مرادی)، نگاه (فرنوش صمدی)، مال من است! (مریم کشکولی‌نیا).
گفتگوی خبرگزاری مهر با ونسا فرناندز گررا دبیر شصتمین دوره جشنواره بیلبائو "زینه‌بی" را در ادامه می‌خوانید:
جشنواره بیلبائو شصتمین دوره خود را پشت سر گذاشت و این اولین سالی بود که شما دبیر آن بودید. آیا پیش از این چنین تجربه‌ای داشتید؟
من پیش از این در دانشگاه تدریس می‌کردم و چنین تجربه‌ای خطیری را به عهده نداشتم ولی من اولین زنی هستم که مدیریت این جشنواره را برعهده گرفتم و پیش از من تمامی دبیران، مرد بوده‌اند و این باعث شد تا بار بسیار سنگین‌تری روی دوش من باشد چون به نمایندگی از زنان، احساس مسئؤلیت بیشتری می‌کردم ولی چون از قبل کارمندان و عوامل برگزارکننده جشنواره را می‌شناختم، می‌دانستم که همگی بسیار حرفه‌ای و دلسوز هستند و مطمئن بودم که همکاری موفقیت‌آمیزی خواهیم داشت.
استقبال امسال از جشنواره بیلبائو چطور بود؟
جشنواره بیلبائو "زینه‌بی" از قدیمی‌ترین و معتبرترین جشنواره‌های اروپاست. این جشنواره واجد شرایط اسکار، بفتا، گویا و مورد تایید فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های تهیه‌کنندگان فیلم (فیاپف) است به همین دلیل هرساله تعداد زیادی فیلم تقاضای شرکت در آن را برایمان ارسال می‌کنند.
آیا هرساله فیلم‌های زیادی از ایران در جشنواره شما ثبت‌نام می‌کنند؟ به نظرتان کیفیت فیلم‌های ایرانی به طور کلی چطور است؟
در طول سال‌ها و دوره‌های مختلف، رابطه نزدیکی بین ما و ایران برقرار بوده است. همان‌طور که گفتم جشنواره بیلبائو واجد شرایط اسکار و بفتا است و برندگان این جشنواره به آکادمی اسکار معرفی می‌شوند پس جزو فستیوال‌های ردیف اول است که بسیاری از فیلمسازان هرساله فیلم‌شان را در آن ثبت‌نام می‌کنند به همین دلیل هم ما هر ساله فیلم‌های زیادی از ایران دریافت می‌کنیم که اغلب کیفیت‌های بالایی دارند.
خیلی برایمان جالب است که تا این حد فیلمساز زن خوب ایرانی وجود دارد. سینمای کوتاه ایران روز به روز به جلو می‌رود و خوشحالیم که بسیاری از این فیلم‌های باکیفیت را در جشنواره‌مان به نمایش می‌گذاریم.
تا چه حد سینمای ایران را می‌شناسید و آثار کدام یکی از فیلمسازان ایرانی را ترجیح می‌دهید؟
نباید فراموش کرد که اولین فیلمسازی که سینمای ایران را به جهان معرفی و ماندگار کرد عباس کیارستمی بود ولی طبیعتاً پس از او فیلمسازان بسیار دیگری چون اصغر فرهادی، آیدا پناهنده، رخشان بنی‌اعتماد و... به آن راه و ماندگاری ادامه دادند.
امسال در جشنواره بیلبائو بخش "فوکوس بر آثار زنان فیلمساز ایرانی" را برگزار کردید. چرا از میان تمام کشورهای دنیا، ایران را انتخاب کردید؟
همان‌طور که گفتم ایران و جشنواره بیلبائو بسیار ارتباط تنگاتنگی دارند و داشتن این تعداد فیلمساز زن خوب در بسیاری از کشورها صدق نمی‌کند.
قصیده گلمکانی از فیلمسازان جوان ایرانی است که مسئولیت برنامه‌ریزی این فوکوس را برای جشنواره شما برعهده داشت. با او چه‌طور آشنا شدید و چرا مسئولیت انتخاب فیلم‌ها را به او سپردید؟
قصیده گلمکانی پارسال فیلم کوتاهش "برزخ" به عنوان تنها فیلم داستانی از ایران در بخش مسابقه جشنواره ما حضور داشت که برنده جایزه‌ای هم شد. رفتار حرفه‌ای‌اش مرا مجاب کرد که پتانسیل همکاری با او وجود دارد. بیشتر که از آشنایی‌مان گذشت دیدم که بسیار هم فعال است و در کنار فیلمسازی، در زمینه‌های مختلف کار می‌کند و چندین زبان خارجی بلد است که تمام این‌ها مرا بیشتر ترغیب به همکاری با او کرد.
سال پیش که برای شرکت در جشنواره "سینماحقیقت" به ایران آمده بودم با گلمکانی روی برنامه‌ای کار کردیم و پس از آن از راه دور فیلم‌ها را می‌دیدیم و تصمیم‌های نهایی را می‌گرفتیم. او بهترین و مناسب‌ترین شخص برای این فوکوس بود که در نهایت بیست فیلم کوتاه (داستانی، مستند، انیمیشن و تجربی) دیدنی را با توجه به کادر جشنواره ما برنامه‌ریزی کرد.
ما از نتیجه کار بسیار راضی و خوشحالیم و بازتاب بسیار خوبی هم در روزنامه‌ها و تلویزیون اسپانیا داشت. یک کنفرانس مطبوعاتی با حضور فیلمسازان ایرانی و برنامه‌ریز آن برگزار کردیم که بسیار برای حضار جذاب بود.
در روزنامه‌ها به چه نکاتی موبوط به این برنامه بیشتر اشاره کرده بودند؟
بدون اغراق در تمامی روزنامه‌های مهم اسپانیایی، فردای کنفرانس خبری، بخشی قابل‌توجه به این برنامه اختصاص داده شده بود و همه به اهمیت و فعالیت بالای زنان ایرانی اشاره کردند. اغلب درباره کیفیت بالای فیلم‌های نمایش داده شده گفتند با وجود کیفیت بالا، تنوع زیادی هم در آنها دیده می‌شود.
نکته دیگر این است که انتخاب‌ها بسیار هوشمندانه بودند چون بسیاری از فیلم‌ها برای اولین بار در دنیا در این برنامه نشان داده می‌شدند و بسیاری شناخته شده بودند. همین امر باعث می‌شد که افراد برای کشف آثار جدید و دیدن فیلم‌های مشهور به سینما کشیده شوند.
خودتان فیلم‌های این بخش را در طول همکاری و آماده‌ساختن برنامه دیدید. نظر خودتان چیست؟
امسال ما مهمان‌های ویژه مانند آپیچاتپونگ که از سینماگران مطرح جهان است و مرور آثارش را داشتیم. همچنین نمایش فیلم چهارده ساعته فیلمساز آرژانتینی مارینو یناس. در کنار این بخش‌ها، فوکوس بر آثار فیلمسازان زن ایرانی هم بود که سروصدای زیادی کرد که بیش از حد انتظار تماشاگران بود.
این باعث شد که اولین سال مدیریت من در این جشنواره، سالی موفقیت‌آمیز باشد و بخشی از آن به همکاری با قصیده گلمکانی مربوط می شود. فیلم‌های ایرانی روز به روز با کیفیت خود بیننده را به وجد می‌آورند و امیدوارم که این فیلم‌ها بیشتر در دنیا نمایش داده شوند.
