اصالت دو تابلوی ونگوگ به چالش کشیده شد
یک روزنامه‌نگار با ارائه شواهدی مدعی شد دو تابلو که به عنوان اولین آثار به‌جامانده از "ونسان ونگوگ" نقاش پرآوازه هلندی در نگارخانه ملی آمریکا نگهداری می‌شوند، اصل نیستند.
ایران آرت: ایو وَسور (Yves Vasseur) نویسنده و روزنامه‌نگار بلژیکی در کتاب جدیدش از تقلبی بودن دو اثری می‌گوید که به عنوان اولین آثار خلق شده به دست ونسان ونگوگ، از نقاشان برجسته تاریخ هنر، شناخته می‌شوند. این دو تابلو در سال ۱۹۵۸ در اتاق زیرشیروانی خانه‌ای واقع در یکی از روستاهای بلژیک پیدا شدند که ونگوگ در آن به کار تبلیغ مسیحیت در بین معدنچیان مشغول بود. این دو نقاشی در یک حراجی به فروش رفته و سپس به نگارخانه ملی هنر آمریکا واقع در واشنگتن دی سی اهدا شدند. به باور وسور اما، این آثار به اشتباه به ونگوگ نسبت داده شده‌اند.
وسور در کتابی با عنوان ونسان ونگوگ: مسائل مربوط به هویت (Vincent van Gogh: Matters of Identity) شواهد متعددی در اثبات ادعای خود ارائه می‌دهد. وی که در سال ۲۰۱۵ در راس امور شهر مونس به عنوان پایتخت فرهنگی سال اروپا قرار داشت، از دست‌اندرکاران اصلی نمایشگاه ونگوگ: تولد یک هنرمند بود؛ این نویسنده بلژیکی همچنین سابقه طول و درازی در اکتشافات مربوط به ونگوگ دارد. وی به تازگی ثابت کرد یکی از دو عکس تایید شده از این نقاش هلندی، در واقع تصویری از تئو برادر کوچکتر ونسان است.
نمایشگاه سال ۲۰۱۵ در بلژیک که با تمرکز بر تصمیم ونگوگ به هنرمند شدن برگزار شد، با دو تابلو امانی از واشنگتن افتتاح شد که گفته می‌شد اولین آثار به جا مانده از این نقاش هستند. ونگوگ در سپتامبر سال ۱۸۸۰ و در سن ۲۷ سالگی تصمیم گرفت به وادی هنر قدم بگذارد. وی در این تاریخ نامه‌ای خطاب به برادرش تئو نوشت با این مضمون:
قلمم را برمی‌دارم و نقاشی کشیدن را از سرمی‌گیرم. از حالا در چشم من همه چیز برایم تغییر کرده است و اکنون در مسیر قرار دارم.
به گزارش ایرنا پس از تجربه نمایشگاه مونس، وسور تحقیق درباره این دو نقاشی را آغاز کرد. این دو تابلو در سال ۱۹۵۸ از صندوقی در اتاق زیرشیروانی خانه ساموئل دلسو (Samuel Delsaut) پیدا شدند که خود را نواده صاحبخانه ونگوگ معرفی کرده بود. در این نقاشی‌ها خانه‌هایی به تصویر کشیده شده‌اند که به خانه محل اقامت ونگوگ در بلژیک شباهت بسیاری دارند. باورها براین بود که این هنرمند هلندی شخصا این تابلوها را احتمالا به جای اجاره به پدربزرگ ساموئل دلسو داده است.
دلسو با دیدن امضای VG روی این دو تابلو حسابی به هیجان آمد و با وینسنت ویلم، پسر تئو، تماس گرفت. برادرزاده ونسان نیز اصل بودن این دو تابلو را تایید و به نام اثری از ونگوگ معرفیشان کرد. این دو تابلو در سال ۱۹۷۰ در کاتالوگی از آثار ونگوگ منتشر شدند اما احتمالا بدون بررسی دقیق و تنها با تکیه بر حکم وینسنت ویلم.
این جا بود که دلسوت و پسرش، کارلو، تصمیم به فروش تابلوها گرفتند. حراجی ساتبیز اصل بودن این آثار را رد کرد اما کریستیز آنها را پذیرفت. این دو نقاشی در نهایت هر کدام به قیمت ۴ هزار و ۲۰۰ پوند در حراجی کریستیز چکش خوردند. آرماند هامر (Armand Hammer) مجموعه‌دار آمریکایی این دو تابلو را خرید و در سال ۱۹۹۰ درست پیش از مرگش آنها را به نگارخانه ملی آمریکا در واشنگتن اهدا کرد.
میراث ونگوگ زیر ذره‌بین هویت
وسور حالا پس از حدود ۴۰ سال نگاه تازه‌ای به این تابلوها انداخته است. از آنجایی که ونگوگ تابلوهای خود را همیشه با نام وینسنت (Vincent) امضا می‌کرد، اول از همه امضای VG توجه این روزنامه‌نگار را به خود جلب کرد. از لحاظ سبک نیز این دو تابلو در مقایسه با دیگر آثار معدودی که از سال ۱۸۸۰ از ونگوگ به جا مانده‌اند، حرفه‌ای‌تر هستند.
وسور در کمال تعجب دریافت ساموئل دلسوت در واقع از نوادگان برادرزاده صاحبخانه ونگوگ بوده و نه از نوادگان خودش. آن دو تابلو نیز در پوشه‌ای به نام الی دلسوت (۱۸۶۹-۱۹۴۹) عموی ساموئل قرار داشتند که یک هنرمند آماتور بود. وسور اعتقاد دارد دو تابلویی که به عنوان اولین آثار به جا مانده از ونگوگ شناخته می‌شوند در واقع با قلم این هنرمند غیرحرفه‌ای خلق شده‌اند.
کارشناسان تاریخ هنر برای مدت‌ها به این دو تابلو به عنوان مدرکی دال بر وجود استعدادی خاص در آثار سال ۱۸۸۰ ونگوگ، استناد می‌کردند. اما اگر این تابلوها اثر ونگوگ نباشند، دیگر آثار ابتدایی وی در دوره زندگی در بلژیک نشان می‌دهد مسیر پیشرفت این نقاش با چیزی که قبلا تصور می‌شود، تفاوت دارد. وی در کمتر از یک دهه پس از آن طرح‌های ابتدایی و نه چندان حرفه‌ای به استفاده از رنگ در خلق تابلوهای پرمعنی رسید. بنابراین هنرمندی که امروز تحسینش می‌کنیم احتمالا زودتر از آنچه تصور می‌کردیم به بلوغ و موفقیت رسیده است.
کتاب ونگوگ: مسائل مربوط به هویت ژانویه آینده (دی- بهمن ۹۹) توسط انتشارات دانشگاه ییل منتشر می‌شود.
