مغاکهایی روی بوم نقاشی تا رفتن به استقبال مرگ / گالریگردی ایران آرت در چهار نمایشگاه
سارا ساسانی: در گالریگردی این هفته ایران آرت، به نمایشگاههای گالری مژده، اثر، این جا و طراحان آزاد سر زدهایم.
ایران آرت: نمایشگاه آثار افروز هوشنگ با عنوان «مغاک» در گالری مژده، نمایشگاه نقاشیهای جواد مدرسی با عنوان «ناسازه 2» در گالری اثر، نمایشگاه نقاشیهای نجمه کزاز با عنوان «پیشبینی پاییز» در گالری این جا و نمایشگاه نقاشی بابک کبود با عنوان «گرد قبران» در گالری طراحان آزاد سوژههای این هفته گالری گردی ایران آرت هستند.
گودالهای بیجان
مجموعۀ جدید افروز هوشنگ با عنوان «مغاک» در گالری مژده به نمایش درآمده. این مجموعه تعدادی از آثار نقاشی هوشنگ است که در ادامۀ دیگر مجموعههای او به ترسیم فرمهایی انتزاعی و پرتحرک پرداخته است.
افروز هوشنگ از آن دسته هنرمندان جوانی است که در سالهای متمادی کار او میتوان با فعالیتهای متفاوت او در زمینههای مختلف مواجه شد. او هنرمندی پر تلاش و پویا است و این موضوع را از میان نقاشیخطهای او میتوان جستوجو کرد. افروز ابتدا به نقاشیخط پرداخته است و از خط به فرم رسیده است یا بالعکس، آیدین آغداشلو در بخشی از یادداشتی بر نمایشگاه «مغاک» آورده است: «... از ملایم و محتاط و حرمتگذار، تا ساده و خلاصهکننده و به انتزاع نزدیک شونده. انگار باید طول میکشید تا از ورای ظاهر تثبیت شده و محتشم خوشنویسی سنّتی، به عنصری عمیقتر و خالصتر و پنهان ماندهتر برسد و لطف و لطافت این قالب سیال را بیابد و بربکشد. ...»
افروز هوشنگ از دوران نقاشیخط درآمده و با نقاشی وارد دورۀ جدید مسیر حرفهایش شده است. او در آثاری با ابعاد متوسط و کادر مربع به ترسیم اشیایی پرداخته که به نظر میرسد بخشی از طبیعت بیجان است. این فرمهای تکرار شونده در قالب رنگهای مختلف اما پر تکرار علاوه بر طبیعت بیجان شکل تجزیه شدۀ یک شهر را دید، شهری که از میان آینه بغل یک موتورسیکلت و از ورای چراغ راهنمایی آن به طرز دیگری دیده میشود.
شاید سخت بتوان آثار افروز هوشنگ را تجزیه و تحلیل کرد چرا که این آثار از عقبهای با فرمهای ریتمیک و پیوسته و دنبال شوندۀ نقاشیخط میآیند و این آثار جدید نیز پیرو همان گذشته پر تعدد و متحرک هستند.
«مغاک» به معنای گودال است، در میان این آثار ممکن است هر یک از شکلهای دایرهوار به مثابۀ گودالی تلقی شده باشد اما با کمی عمیق شدن در این نقاشیها باز به منظری از یک شهر مدرن، پر ترافیک و پر رفت و آمد دست پیدا میکنیم.
نشانههای آثار هوشنگ همه در حال شدن و صورت یافتن است. رمزگانی که هر لحظه با توجه به دریافت مخاطب میتواند صورتی از مادهای باشد و هر دم تبدیل به صورت جدیدی شود.
نمایشگاه آثار افروز هوشنگ با عنوان «مغاک» تا 3 خرداد در گالری مژده برپاست. گالری مژده در سعادت آباد، خیابان سرو شرقی، خیابان علامه شمالی، کوچه هجدهم شرقی، شمارۀ 27 قرار دارد.
تجربه زیسته هنرمند از یک کلانشهر
جواد مدرسی در مجموعه جدیدش با عنوان «ناسازه ٢» در گالری اثر به نمایش شهری در آثارش پرداخته است که برای مخاطب بسیار آشناست. شهری ناهمگون، نامتجانس، آشفته اما منظم در نابهنجاریها که همه از ویژگیهای یک کلانشهر همچون تهران است.
آثار مدرسی، شهری را به تصویر میکشد که در نگاه و مواجهه اول مخاطب را با آنچه هر روز میبیند، مواجه میکند و منظر شهری را که هر روز با آن سر و کار داریم دوباره به رخ میکشد. آثار واقعگرایانه «ناسازه ٢» گفتوگوی درهم ریخته عناصر نادر شهری است که هر روز میلیونها جمعیت در خود جای میدهد و هزاران هدف و برنامه را در حوزههای مختلف از مبدا به مقصد میرساند.
اما مدرسی در آثار جدیدش حرفی از انسان و عناصر انسانی به میان نمیآورد، او در این مجموعه ساختمانها و سازههای شهری را به تصویر کشیده است و تنها به آثار انسانی پرداخته. او شهری را به نمایش درآورده که مملو از ریتم و نظم ناشی از سازه است، سازههایی همگون، یکنواخت اما به لحاظ بصری از ریخت افتاده و مندرس. در این مجموعه هزاران دریچه دیده میشود که رو به بیرون است و نگاه مردم را از بیرون به درون میکشد، جستوجویی متصورانه در درگاه درونی امنگاه شهروندان که در این خوابگاههای فریبنده اوقات فراغت از کار را سپری میکنند.
جواد مدرسی با نگاه انتقادی به زندگی شهرنشینی پرداخته و به وضعیت نامناسب منظر بصری شهرهای بزرگ نقد کرده است و زندگی فشرده و ایزوله انسانهای شهرنشین را به چالش کشیده است. اگرچه عنصر انسانی در آثار او به چشم نمیخورد؛ اما بیواسطه به زندگی انسانهای مدرن در غالب کارمندان یقه سفید در کلانشهرها پرداخته است.
نمایشگاه آثار جواد مدرسی با عنوان «ناسازه ٢» تا ٣١ خرداد در گالری اثر ادامه دارد. گالری اثر در خیابان ایرانشهر، خیابان برفروشان، شماره ١٦ قرار دارد.
به استقبال مرگ برویم
«طبیعت نه تنها مأمور زندگی که نیرویی است که ما را به سمت مرگ نیز هدایت میکند. وقتی میگوییم باید "مطالق با طبیعت" زندگی میکنیم یعنی نه تنها خودمان را در معرض شور جوانی و زیبایی آفتاب قرار بدهیم، پاییز و زوال را نیز بپذیریم. در واقع همه ما میدانیم که نهایتا خواهیم مرد، اما این اصلا به معنای آگاهی لحظه به لحظه و دائم ما از میرایی خودمان نیست. ...»
بخشی از متن بیانیه نجمه کزازی در نمایشگاه جدیدش در گالری این جا با عنوان «پیشبینی پاییز» به مرگ میپردازد و به انسان همیشه جویای جاودانگی را هشدار میدهد و به میرایی فرا میخواند.
او انسان را و در بستر کلانتر طبیعت را دچار فرآیند زوال میداند و حیوانات فاقد تفکر را از وحشت نابودی و مرگ دور میداند و معتقد است آنها بر خلاف انسانها، بدون اندیشیدن به مرگ و نیستی به زندگی ممتد و عادی خود در این دنیا میپردازند. گاهی عدم آگاهی موجب آسودگی میشود.
آثار کزازی که اغلب در ابعاد متوسط و کوچک به نمایش درآمدهاند، به ترسیم انسانهایی پرداخته که روزگاری در این دنیا زندگی میکردند و با آگاهی از عدم جاودانگی این ترس همیشگی میرایی را همراه داشتهاند، چه با ترس از مرگ و چه بدون داشتن ترس از اضمحلال در هر صورت انسان روزی زوال مییابد پس چه بسا بهتر است که همچون موجودات ناآگاه از سرنوشت به دور از افسانههای اسطورهای جاودانه به حیات فعلی ادامه بدهیم.
نجمه کزازی در نقاشیهایش انسانهایی را به شکل گروهی و یا انفرادی ترسیم کرده است و آنها را در موقعیتی برای ثبت عکسی یادگاری قرار داده است، گویی آنها تصاویری از خود ثبت میکنند تا به واسطه آن جاودانه شوند همان ویژگیای جاودانگی که موجب شد صنعت عکاسی به سرعت مورد اقبال عموم قرار بگیرد.
انسانهای آثار کزازی بسیار واقعگرایانه و عین به عین است، شاید این انتخاب نیز از تمایل انسانها در به جا گذاشتن اثری مشابه خود در این جهان بر میآید.
نمایشگاه آثار نجمه کزازی تا ١٠ خرداد در گالری این جا بر پاست. گالری این جا در خیابان نوفللوشاتوی شرقی، کوچه پدرام، جنب شماره ٤ قرار دارد.
روستایی در خاور نزدیک
بابک کبود در نمایشگاه اخیرش به منطقهای به اسم «گرد قبران» پرداخته است، این روستا یکی از توابع استان آذربایجان در نزدیکی تکاب است. او در این مجموعه که همین عنوان را دارد به طور خاص به همین روستا و سرنوشت تلخش در زیر آبها پرداخته است.
بابک کبود در این مجموعه به یک جریانی در برحهای از تاریخ اشاره میکند، به زمانی که روستای گرد قبران به کلی زیر آب میرود و ویران میشود. این مجموعه در ابعاد بزرگ پرداخته شده است و در گالری طراحان آزاد به نمایش در آمده است. نقاشیها به گونهای انتزاعی بخشی از بافت ویرانی را ترسیم میکنند. او در این مجموعه از گلهای آفتابگردانی حکایت میکند که در ریشه و راست قامت سوختند و از میان رفتند.
اشارههایی تاریخی به امور طبیعی و حوادث غیرقابل پیشبینی از سوی یک هنرمند تنها میتواند حکایت از تعلق خاطر او داشته باشد و روایتی درباره از دست دادنها داشته باشند. این آثار روایتی تلخ از حادثهای تاریک میکنند.
آثار کبودِ بابک کبود رنگی از خاک و گل را به خود گرفتهاند، رنگی که تنها پس از سیل و ویرانیهای آن به جا میماند مانند رنگ سیاه که پس از آتشسوزی قابل مشاهده است یا رنگ ویرانی که پس از زلزله اطراف را در بر میگیرد. اما در برخی از آثار کبود لکههایی از آبی آسمانی پیداست، رنگی که نوید نور و دوباره ساختن و زیستن دارند.
گفتن از درد و ویرانی و دغدغه انسانی یکی از وظایف هنرمند است به ویژه هنرمندی که خودش بخشی از آن درد شده باشد و بر سینه دردی از فقدان و فراغ داشته باشد.
نمایشگاه آثار بابک کبود با عنوان «گرد قبران» تا 7 خرداد در گالری طراحان آزاد ادامه دارد. گالری طراحان آزاد در میدان فاطمی، میدان گلها، میدان سلماس، شماره پنج قرار دارد.