عصر سریال‌های غیرتلویزیونی به پایان می‌رسد؟/ شبکه نمایش خانگی در انحصار صداوسیما
به‌زودی هر آنچه در شبکه نمایش‌خانگی رخ خواهد داد در انحصار سازمان صداوسیما قرار می‌گیرد و وزارت ارشاد و سازمان سینمایی نظارت بر تولید و ساخت و البته پخش محصولات شبکه نمایش خانگی را واگذار خواهند کرد.
ایران آرت: مسعود میر در همشهری نوشت: دو دهه طول کشید که سریال‌های تلویزیونی خیابان خلوت‌کُن بدل شدند به دی‌وی‌دی‌های سوپرمارکت پُرکن. شبکه نمایش خانگی که با عرضه فیلم‌های سینما بعد از پایان دوران نمایش عمومی‌شان، جریانی محدود اما مقبول درست کرده بود ناگهان با سریال‌های هفتگی بدل به اعجوبه‌ای پرطرفدار و جذاب شد. در یک دهه گذشته شبکه نمایش خانگی نه با عرضه فیلم‌های سینما که با توزیع سریال برای خودش در سبد خرید فرهنگی مردم جا باز کرد و حالا دوباره خبر از روزهای بد به گوش می‌رسد. خبری با لید تحولات کنترلی و نظارتی بر آثار شبکه نمایش‌خانگی و شرح اوضاع و احوال مبتنی بر ضعف محتوا در این تولیدات.
عطر خوش قهوه و شهرزاد قصه‌گو
یک دهه پیش بود که مهران مدیری هوادارانش را قسم داد تا قهوه را بدون پرداخت هزینه خریدش، نچشند و سریال قهوه‌تلخ به خاطر محتوای طنز، محبوبیت بازیگران، نظم مثال‌زدنی در زمانبندی توزیع و خلاصه فتح مسیرهایی که تا پیش از این در تولید و پخش سریال شبکه نمایش‌خانگی تجربه نشده‌بود به یک تجربه بی‌نظیر بدل شد. بعد از قهوه‌تلخ که البته در فصل آخر دچار مشکلاتی شد و داستان جوایزی که قولش به مخاطبان سریال داده شد هرگز به‌دست برندگانش نرسید برق جذابیت پولسازی و شهرت در شبکه نمایش‌خانگی خیلی‌ها را میخکوب کرد. سریال‌های مختلفی در سال‌های بعد ساخته و در سوپرمارکت‌ها عرضه شدند و بعضی‌شان هم توانستند برای خریداران رضایت نسبی را در روزهای بی‌سریالی تلویزیون معنا ببخشند اما واقعیت این است که بمب بزرگ موفقیت ، جذابیت ، شهرت و البته حاشیه در شبکه نمایش خانگی زیر پای شهرزاد قصه‌گو منفجر شد.
سریال شهرزاد با بازیگران درجه یک سینما و جسارت‌های ساختاری و خط قرمزهایی که صرف عبور از آنها به تنهایی می‌توانست یک مجموعه را به مرز موفقیت برساند از راه رسید و شبکه نمایش‌خانگی با این سریال به محبوب‌ترین، پولسازترین و البته جذاب‌ترین مدیای عرضه محصول فرهنگی بدل شد. بعد از شهرزاد و حواشی مالی تهیه‌کننده‌اش دیگر شبکه نمایش‌خانگی با کلیدواژه پول‌های کثیف، هم‌زلف شد و هرچند بعد از آن سریال‌های بسیار دیگری در شبکه نمایش‌خانگی عرضه شدند اما حاشیه همواره با این سریال‌ها همراه بود.
صنعت به جای هنر
همزمان با کم فروغ شدن عرضه نسخه فیزیکی سریال‌های شبکه نمایش خانگی، vod ها تلاش کردند با سرمایه‌گذاری‌های کلان در عرصه سریال‌سازی از فاصله عمیق میان استانداردهای تلویزیون و عطش مخاطبان برای تماشای منظم سریال در خانه نهایت استفاده را بکنند. نتیجه اینکه یکی، دو پلتفرم عرضه آنلاین محصولات فرهنگی شدند سرمایه‌گذاران سریال‌هایی که بازیگران نامی داشتند، زرق و برق‌های آنچنانی را در کادر جا می‌دادند و البته گرفتار خط قرمزهای تلویزیون هم نبودند.
دقیقا در همان روزها بود که خبرهای مبتنی بر تلاش صداوسیما برای در اختیار گرفتن مسئولیت نظارت بر این پلتفرم‌ها منتشر می‌شد.
دعوای حقوقی بین سازمان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اداره و نظارت بر چنین فعالیت‌هایی از قبل هم وجود داشت که براساس آخرین نتیجه آن، سازمان صدا و سیما مسئول ارائه مجوز به IPTVها و مؤسسه رسانه‌های تصویری به‌نمایندگی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول ارائه مجوز به vodها شده بود.
سازمان وارد می‌شود
بعد از مدتی اما بازی تغییر کرد و بنا به گفته مدیرکل تأمین و تولید تلویزیون تعاملی معاونت فضای مجازی سازمان صداوسیما، مجوز محتوای پخش شده از vod ها هم به صداوسیما رسید. پاییز سال گذشته بود که سیدعلی‌اکبر محمودی مهریزی اعلام کرد اداره متبوعش سفارش طرح، نگارش و تولید فیلم و سریال را در دستور کار دارد که بناست در آینده از تلویزیون‌‌های تعاملی(آی‌پی‌تی‌وی) و شبکه‌های سیما پخش شوند.
این مدیر در سازمان صدا و سیما البته بر موضوع نظارت بر محتوای سریال‌های عرضه شده در شبکه نمایش‌خانگی هم بسیار تأکید کرد و گفت: ما رویکردی با عنوان اصلاح تصویر داریم که برای محتواهایی است که برای ما ساخته نمی‌شود و صحنه‌هایی دارد که ممکن است با عرف کشوری هماهنگ باشد اما با عرف ما منطبق نیست. در این فیلم و سریال‌ها هم با همین رویکرد اصلاح تصاویر، تولیدات روی خروجی‌های آنلاین قرار می‌گیرند.
امان از نظارت، امان...
حالا که این متن پیش چشم شماست خبر عدم‌صدور مجوز ساخت سریال جدید برای شبکه نمایش خانگی کهنه شده و رنگ باخته‌است. شنیده‌های همشهری حاکی از آن است که به‌زودی هر آنچه در شبکه نمایش‌خانگی رخ خواهد داد در انحصار سازمان صداوسیما قرار می‌گیرد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی کشور رسما نظارت بر تولید و ساخت و البته پخش محصولات شبکه نمایش خانگی را واگذار خواهند کرد.
بالاخره موضوع نظارت بر محتوای محصولات شبکه نمایش خانگی دامن سازمان سینمایی را گرفته و صدا وسیما متولی امور این حوزه خواهد شد. فارغ از اینکه ادامه راه شبکه نمایش خانگی با چه دست‌اندازهایی روبه‌رو خواهد بود، می‌شود از همین حالا برای اعمال موارد نظارتی و حذفی مدیران رسانه ملی در محتواهای تولید شده شبکه نمایش خانگی پیش‌بینی‌های جذابی کرد. خطوط قرمزی که در تلویزیون با سینما کیلومترها فاصله دارد حالا در شبکه نمایش خانگی که کمی آزادانه‌تر از سینما هم عمل می‌کرد چه وضعیتی خواهد داشت؟
