نان سنگک ١١٩ هزار دلارى و صف نان
حسین عبدالهاشم پور: این یادداشت درباره نان، نقاشى، نوستالژى، برکت است ...
١- نان به هر شکلش برکت دارد، حتى نان نقاشى شده؛ گاه حتى برکت نان نقاشى شده بیشتر از خود نان هم هست، مثلا آنها که از هزار تومانى شدن نان سنگک گلایه دارند، وقتى نان سنگک کنار دیزى ایرانى در قالب یک تابلو هنرى در دبى ١١٩ هزار دلار چکش خورد از ته دل شاد شدند!
نان گران است، به جهت اهمیت و عمومیت مصرف باید که ارزان باشد اما وقتى نان پایش به هنر باز مى شود همه اتفاق نظر دارند نان هر چه گران تر بهتر؛ مثل تابلوى "آبگوشت دیزى" زنده یاد مارکو گریگوریان ؛ یک سرویس غذاى سنتى که به عنوان اثر هنرى جاودانه شده: هنرمند یک سینى قدیمى، قابلمه و کاسه هاى دیزى حتى گوش کوب را بر پهنه کاهگلى مربع چیدمان کرده که نان سنگک، آن گوشه بیشتر از بقیه چشمک مى زند؛ این اثر ٧٠ در ٧٠ سانتى متر که ٢۵ سانتى متر عمق دارد در سال ١٣٥٠ خلق شده است.
دوم آبان سال گذشته دیدار کنندگان از حراج کریستیز خاورمیانه در برج دوقلوى امارات تاورز دبى کنجکاوانه و حیران، این اثر را بلعیدند به قیمت ١١٩ هزار دلار وقتى "یوسى پیل کانن" یکى از بزرگترین حراج-من هاى دنیا با چکش سیاه رنگش روى میز کوبید و قیمت این اثر را به دنیا معرفى کرد.
اگر جناب گریگوریان در قید حیات بودند اکنون مى توانستند با این پول، هزاران پرس سنگک داغ و دیزى چرب و چیل نوش جان فرمایند و از برکت نان روى بوم حسابى کامروا شوند.
٢- روزگارانى نه چندان دور، نقاشى برکت کتاب هاى درسى بچه ها شد؛ تا پیش از سال ١٣٢٤ که در ایران کتاب درسى نبود، تا اواخر دهه ٤٠ هم کتاب ها فقط و فقط کلمه بود و سرگیجه ؛ اما از اوایل دهه ٥٠ با حضور جمعى از نقاشان جوان که امروز به بزرگانى بى بدیل بدل شدند، کتاب هاى درسى بچه ها رنگ و نقش به خود دید و نفس کشید؛ آن نقاشى هاى کودکانه و شیرین براى بچه هاى نوآموز حکم اکسیژن و برکت داشت؛ و جالب اینکه میان آن همه باران برکت، نقاشى هایى از نان هم مى درخشید؛ در درس هاى آموزنده اجتماعى اخلاقى "صف نان"، "همه جا به نوبت" در کتاب فارسى؛ آن نقاشى ها براى ایرانى آمیخته با ادبیات و فرهنگ شفاهى نخستین مواجهه با تصویرگرى بود؛ استادان نان را چنان خلق کردند که شمیم عطرش از لبخند شاطر به مشام مى رسید ... خدایش بیامرزد منوچهر درفشه، به سلامت دارد پرویز کلانترى در بستر بیمارى و دعاى مان بدرقه نورالدین زرین کلک مهاجر ... که نان را روى بوم هاى شان پخت و برکت را نوستالژى کردند.
این یادداشت پنجشنبه ٢١ آبان، در روزنامه همشهرى ٦و٧ ، در پرونده نان به چاپ رسیده است.
