سرو تابلوى آبگوشت دیزى ایرانى در دوبى / سهراب در تهران گران‌تر است
حسین عبدالهاشم‌پور: هتل مجلل امارات تاورز جاى سوزن انداختن نبود؛ همیشه افتتاحیه هاى کریستیز با چنین اقبالى روبروست؛ عصر یکشنبه ١٩ اکتبر، پاییز با نسیمى خنک در دوبى طنازى مى کند اما زورش بیش از این به آفتاب داغ این کویر که حالا قلب تجارت خاورمیانه است نمى رسد.
ایران آرت: ١- مجموعه داران حتى از کشورهاى منطقه هم آمده‌اند تا حاصل شش ماه گذشته "مایکل جی‌ها" رییس لبنانى انگلیسى شعبه کریستیز دوبى را از نزدیک تماشا و ارزیابى کنند؛ مثل همیشه
"یوسى پیل کانن" هم از لندن آمده است، "حراج من" شماره یک کریستیز که در رزومه‌اش چکش زدن تابلوى فرانسیس بیکن ١۴٢ میلیون دلارى در نیویورک مى درخشد و ایرانى‌ها معتقدند: "دست او براى هنر ایران خوب است"؛ چکش هم اوست که رکورد دو میلیون و ٨٠٠ هزار دلارى را براى پرسپولیس برویز تناولى به ثبت رسانده که همچنان به عنوان رکورددار منطقه، خارى در چشم رقباست؛
٢- کار‌شناسان کریستیز با لبخند و البته انواع نوشیدنى و کوکتل هاى متنوع از خریداران آثار هنرى استقبال و برخىشان را تابلو به تابلو همراهى مى کنند و بسته به سلیقه اى که از او سراغ دارند پیشنهادهایى توام با تحلیل هاى آینده نگر مارکت هنر ارائه مى دهند؛ حتى از قیافه‌ها هم پیداست که در این چند ساله خریداران هنرى بسیار جوان‌تر شده‌اند، برخىشان اروپایى‌اند و پیداست زندگى در آفتاب مطمئن دوبى را به اروپایى بارانى ترجیح داده‌اند اما عرب هاى جوان پرشمارترند که با لباس هاى عربى کمتر چانه مى زنند و بیش از آنکه بحث کنند، گوش مى کنند؛ وجه تشابه همه خریداران اینست که ماهى هاى مزه دار شده سینى هاى کوکتل را بیشتر دوست مى دارند و وقتى از سالن نمایشگاه بیرون مى روند وعده خرید عصر سه شنبه ٢١ اکتبر، هفدهمین حراج کریستیز مى دهند؛ حرفه اى تر‌ها اما فقط با مایکل و دستیار ارشدش هاله خیاط، قطعى مى کنند که تا چند هزار دلار روى کدام کار‌ها "بید" خواهند کرد؛
٣- حضور ٣۶ اثر ایرانى و ٨۶ اثر از ٩ کشور دیگر منطقه، یعنى استمرار همان سهم غیررسمى یک چهارمى هنر ایران از کریستیز دوبى است که خودش قدرت نمایى ست؛ فارغ از اینکه ما سالهاست رکورد آفرینى در قیمت‌ها نداریم؛ البته اکتبر براى ما خوش یمن بوده چهار سال پیش پرسپولیس ٢ تناولى و سه سال پیش باغ اسرار فرهاد مشیرى، تا یک میلیون دلار بالا آمدند اما هنر ایران براى یک شوک دوباره به عددى مشابه ٣ میلیون دلار نیاز دارد تا بار دیگر رخى به رقبا نشان دهد. از شما چه پنهان بعید است عصر فردا چنین خبر مهمى از سالن گودفین هتل امارات تاورز به تهران مخابره شود؛ هم رنگ بازار از سیلى سرخ است و بازگشت حراج کریستیز به یک شب خود نشانى از این واقعیت است، هم در میان آثار ارائه شده ایرانى چنین پتانسیلى سراغ ندارم؛ گویا همچنان اثر هنرى شاخص ایرانى (مس‌تر پیس) که امکان جا به جایى رکورد داشته باشد غیر ممکن است، مجموعه داران بزرگ در گنجینه هاىشان را سه قفله کرده‌اند و حاضر نیستند شاهکارهاى خود را به فروش بگذارند.
۴- از پله هاى برقى پایین که مى آیى، در ورودى نمایشگاه، ٩ تابلوى زیباى ایرانى که به گفته کاتالوگ کریستیز صاحبش یک خانواده مجموعه دار ایرانى است، به شما خیر مقدم مى گویند؛ زیبایى هاى همه آثار یک طرف، تابلوى "آبگوشت دیزى" زنده یاد مارکو گریگوریان یک طرف؛ همه دیدار کنندگان با کنجکاوى خاصى این اثر متفاوت را مى بینند که یک سینى قدیمى، قابلمه و کاسه هاى دیزى حتى گوش کوب و نان سنگک را بر پهنه کاهگلى مربع چیدمان کرده است؛ این اثر در سال ١٩٧١ خلق شده و از همین مجموعه در سال ٢٠٠١ در موزه هنرهاى معاصر تهران به تماشا بوده است؛ این مربع ٧٠ در ٧٠ سانتى متر که ٢۵ سانتى متر عمق دارد و کاتالوگ کریستیز لازم دانسته توضییح دهد این غذاى سنتى ایرانى ست از مجموعه «ادوارد خاچاطوریان» آمده و نگارنده آرزو دارد یک خارجى آن را بخرد هر چند که عقل مى گوید چون چنین دیزاینى براى یک ایرانى نوستالژى دارد، احتمالا یک ایرانى خریدار آن شود؛ هر چند که در عالم هنر، عقل حرف دوم را مى زند.
۵- دو سهراب کوچک روى دیوار نمایشگاهى کریستیز است که البته یکى‌اش از سرى تنه درختان است و برآورد اولیه‌اش ١۵٠ هزار دلار است یعنى حدود ۴۵٠ میلیون تومان؛ بدیهى ست که این کار در تهران گران‌تر به فروش مى رسد؛ این تحولى نوظهور براى بازار هنر ایران است که باید درباره‌اش کارشناسى شود؛ به رسم تازه این روزگار، بسیارى با این سپهرى‌ها سلفى مى گیرند.
۶- و اما اتفاق ناخوشایند اینکه حضور زنان هنرمند در حراج کریستیز دوره به دوره آب مى رود؛ این بار از میان ١٢٢ اثر راهیافته سهم زنان حتى پنج تا هم نیست! به طبع سهم ایران فقط دو اثر است: لیلى متین دفترى و بیتا وکیلى؛ بیتا وکیلى نقاش انتزاعى، فیگوراتیو‌تر از همیشه است؛ اثر او این بار هر چند بدون عنوان است اما خلیج فارس و دریاى عمان را نشان مى دهد که در این دوره پرآشوب، رویکرد زیبایى شناسى بصرى‌اش مورد توجه نقاش است که خود مى تواند از منظر یک شهروند این منطقه معناآفرین باشد؛ کم محلى کریستیز به زنان هنرمند منطقه در قیاس با روح مردسالار خاورمیانه قابل تامل است.
٧- این بار هم از ایران چهره هاى پرشمارى براى کریستیز، مسافر دوبى شده‌اند: دکتر علیرضا سمیع آذر، رضا اسماعیل نیا، مدیران گالرى هاى والى، مژده، رى را، خاک... على فرامرزى، على قربان‌زاده (بازیگر)، و خیلى هاى دیگر؛ براى افتتاحیه یاسمین سینایى مجسمه ساز صاحب سبک هم که چند صباحى ست ساکن دوبى شده هم اینجا بود او کفت ماه آینده در توتال گالرى نمایشگاه و ورک شاپ خواهد داشت... به هر روى همه امیدوارند این کلکسیون چشمگیر پاییزى کریستیز شامگاه سه شنبه ٢٩ مهر ماه فروش خوبى داشته باشد و موج مثبتش به تهران و ایران رسد.
انتهای پیام/
حسین عبدالهاشم‌پور
