۲۰۰ یا ۳۰۰ کلمه تکراری در آهنگها شنیده میشود/ انتقاد از کیفیت ترانهها
رئیس دفتر موسیقی گفت: کارشناسان خبره حوزه ادبیات، شعرای پیشکسوت و حتی از سوی خوانندههای نسلهای اول و دوم بعد از انقلاب نیز شاهد انتقادهایی هستیم مبنی بر اینکه کیفیت ترانه افت کرده است.
ایران آرت: بازار موسیقی پاپ در سالهای گذشته همیشه با معضل ترانههای بیکیفیت مواجه بوده است. محمد الهیاری، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد به تازگی در برنامه تلویزیونی "شب شعر" در اینباره صحبت کرده است. او معتقد است که آنچه در موسیقی امروز میشنویم، بیشتر کلامی است که بر بستر ریتم و نه حتی ملودی، استوار است؛ این درحالی است که در گذشته موسیقی بیشتر کلاممحور بود، اما الان تلاش میشود تا تمام اشکالات ساختاری یک قطعه با ملودی و ریتم جبران شود: "درحوزه موسیقی که کمتر با شعر و ترانه و بیشتر با کلام مواجه هستیم، از سوی کارشناسان خبره حوزه ادبیات، شعرای پیشکسوت و حتی از سوی خوانندههای نسلهای اول و دوم بعد از انقلاب نیز شاهد انتقادهایی هستیم مبنی بر اینکه کیفیت ترانه افت کرده است."
بنا بر اعلام مدیر دفتر موسیقی وزارت ارشاد، سالانه حدود ۱۹هزار شعر برای ارزیابی به دفتر شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی ارسال میشود: "بهطورکلی در عموم ترانههایی که سروده میشود، ۲۰۰ یا ۳۰۰ کلمه زبان فارسی را میبینید که مدام تکرار میشوند." او البته اینطور از ترانههای کمکیفیت دفاع میکند: "زبان محاورهای در بخشهای مختلفی همچون تبلیغات شهری و تلویزیونی نمود پیدا کرده است."
او اظهار کرد که ترانه را نیز نمیتوان از این موضوع مستثنی دانست. جز مسأله دخالت شرکتهای موسیقی در جریان دریافت مجوز برخی از ترانهها یکی از مسائلی که سال گذشته باعث انتقاد از شورای شعر و ترانه شد، ماجرای چندتکهشدن شورا بود، به این صورت که دیگر همه اعضای شورا درباره یک ترانه واحد تصمیم نمیگیرند.
پیش از این محمدعلی بهمنی به روزنامه شهروند گفته بود که اعضای شورای شعر و ترانه به گروههای چندنفری تقسیم شدهاند و هر گروه تعدادی از ترانهها را بررسی خواهد کرد. بنابراین ممکن است ترانهای در یکی از این گروهها واجد دریافت مجوز شود، درحالی که تعدادی از اعضا از آن بیخبرند. با وجود این الهیاری، مدیر دفتر موسیقی ارشاد معتقد است که با برگزاری کارگاههای گروهی توسط استادان قرار است کارها کیفیتر شوند.
علیرضا بهرامی، شاعر و روزنامهنگار هم در این برنامه به سیاستگذاریهای فرهنگی در دهه٧٠ اشاره کرد که یکی از آنها شبیهسازی صداهای آن طرف آبی بود: "بسیاری از کارشناسان بر این باورند که از همین زمان انحرافها شروع شد و در واقع از همین رویکردها. پس از آن فعالیتهای اقتصاد موسیقی به سمت و سویی رفت و رشدهایی پیدا کرد که به مرور از حضور "مافیا" در این حوزه یاد شد. او این سوال را مطرح کرد که آیا موارد اینچنین میتواند در روند استعفای اعضای شعر و ترانه نقش داشته باشد؟ رئیس اسبق شورای شعر و ترانه پیش از این در گفتوگویی اعلام کرده بود که "ما به ترانهای رأی نمیدهیم، اما کمی بعد متوجه میشویم آن اثر توسط همین شرکتهای بزرگ موسیقی تولید و به دست مخاطب رسیده است."
دخالت شرکتهای موسیقی در روند مجوزگیری ترانههای شورای شعر و ترانه بارها از سوی کارشناسان این عرصه مطرح شده است. نکته دیگری که بهرامی درباره مافیای موسیقی اعلام کرد، ماجرای اختصاص سالنها به گروههای موسیقی بود: "در همه جای دنیا سالنهای خوب و فاخر به گروههای موسیقی سطح یک اختصاص پیدا میکند و موسیقیهایی که مردمپسند هستند را اغلب در ورزشگاهها اجرا میکنند؛ اما در کشور ما چنین نیست و سالنهای درجه یک و رسمی، به راحتی و به سبب برخی فعل و انفعالات اقتصادی در اختیار شرکتهای بزرگی قرار میگیرد که چندان دغدغه مردمی ندارند و نگاه آنها به ترانه سودمحورانه است و ترانهای را میپسندند که بتواند بازار بیشتری را جذب کند. در نتیجه اختلافی است میان توقع ما و آنچه آنها بهعنوان موثران حوزه موسیقی در زمینه ترانه، تأکید دارند."