دو میلیون و ۸۰۰ هزار دلار/ حسین هاشم پور: چرا رکورد فروش اثر هنری خاورمیانه در سال ۲۰۰۸ درجا زده است؟

حیرت انگیز است اما واقعیت دارد : از سال ۲۰۰۸ رکورد فروش اثری هنری در خاورمیانه روی دو میلیون و ۸۰۰ هزار دلار درجا زده است!

ایران آرت : حسین هاشم پور : ۱۶ سال است رکورد فروش اثر هنری در خاورمیانه درجا زده است !!

یک:

ابتدای مه سال ۲۰۰۸،  اردیبهشت ۱۳۸۷،  در فضای هنری می پیچد که احتمالن موزه هنرهای اسلامی دوحه ( MIA ) در آستانه افتتاح خود ممکن است از چهارمین دوره حراجی کریستیز دبی خریدهای خوبی انجام دهد و از این رو شماری از شاهکارهای اساتید هنر منطقه در این دوره عرضه می شود.

یکی از این آثار مجسمه ای از پرویز تناولی، هنرمند معروف ایرانی  ( این روزها در ۸۷ سالگی در کانادا زندگی می کند)  با نام " اوه پرسپولیس" بود که از سوی شرکت پارس آرین وابسته به بانک پاسارگاد ایران در این حراجی پیشنهاد می شود. این اثر از کانادا با کشتی در حال انتقال به تهران بود که پس از شنیدن خبری که ذکر شد، در دبی توقف کرد، در هتل امارات تاورز، محل نمایشگاه و حراج کریستیز ارائه شد و به قیمت دو میلیون و ۸۰۰ هزار دلار توسط MIA خریداری و مسافر دوحه قطر شد.

این عدد در آن روز رویایی و یک رکورد خیره کننده برای هنر خاورمیانه ارزیابی می شد و انرژی بزرگی آفرید و نگاه های بین المللی را معطوف خودش کرد؛ بسیاری معتقد بودند به جهت اشتیاق وصف ناپذیر منطقه و وجود مجموعه داران بزرگی که برخی شان چاه نفت دارند این رکورد خیلی زود خواهد شکست اما تا امروز هرگز چنین نشده است.

دو:

البته پنج سال بعد از ثبت این رکورد در پانزدهمین حراج کریستیز دبی،  ۲۹ اکتبر ۱۳۹۲ خیز جدی برای شکستن رکورد " اوه پرسپولیس" برداشته شد ، تا یک قدمی شکستن رکورد هم پیش رفت اما همان جا ماند؛ نقاشی انتزاعی از بانوی فقید هنرمند ترکیه‌ای- اردنی؛ فهر النیسا زید که دو میلیون و ۷۰۰ هزار دلار چکش خورد.

سه:

برخی معتقدند از زمانی که حراجی های بین المللی دیگر در منطقه برگزار نمی شوند و پرفورمنس حراج خاورمیانه به لندن و پاریس و ... منتقل شده، هیجان بازار هنر کاهش پیدا کرده است.

چهار:

حضور بنگاه های اقتصادی بزرگ و کلکسیونرهای متمول در سرمایه گذاری هنر خاورمیانه چندین برابر سال ۲۰۰۸ است، گردش مالی بازار هنر چندین برابر ۱۶ سال پیش است اما عجیب که رکورد فروش اثر هنری درجا زده است.

به نظر می رسد سرمایه گذاران هنر منطقه از اهمیت رکورد در بازار هنر غفلت کرده اند و متوجه ضرورت این مهم در مارکت هنر نیستند؛ کافی ست آموزه های جهانی در این باره را با دقت رصد کنند تا ببینند رکوردها چه تاثیر شگرفی در توسعه اقتصاد هنر دارد.

پنج:

عدم وجود حراج های پیشرو منطقه ای نیز یکی از پرسش های جدی در این باره است؛ تلاش هایی در این باره شده اما به وضوح می توان خلا حراج های هنری منطقه ای در خصوص هنر مدرن و معاصر را مشاهده کرد.

شش:

کیک بازار هنر و فروش آثار هنری در اختیار آمریکا و اروپاست و چندی ست که چین و هنگ کنگ با اتخاذ تصمیم های کلان برشی از این کیک برای خود جدا کرده اند؛ به گمان من با وجود پتانسیل های متعدد می توان برشی از کیک جهانی هنر برای خاورمیانه برداشت فقط نیاز به یک استراتژی درست و روح تحول خواه هست.