انتقاد از بودجه 22 میلیارد تومانی تئاتر/ مدیرکل هنرهای نمایشی: به هیچ کدام از گروه‌ها کمک هزینه نداده‌ایم/ بدبینی‌ها و هجمه‌ها علیه تئاتر بیشتر از سایر هنرهاست
به گفته مدیرکل هنرهای نمایشی، سینما 220میلیارد تومان اعتبار دارد اما تئاتر تنها 22میلیارد تومان اعتبار دارد که این اعتبار نسبت به سال گذشته 15درصد کاهش داشته است.
ایران آرت: سال‌ها پشت‌سر هم به امید اینکه تئاتر بتواند به لحاظ مادی روی پای خود بایستد، می‌گذرد. اوایل دهه 80بود که تئاتر با تعداد گروه‌های فعال، تعداد سالن‌ها و تولیدات با بودجه یک‌میلیارد و 800میلیون تومانی همیشه بدهکار بود؛ بدهی‌های مرکز از هر دوره مدیریتی به دوره دیگر به شکل موروثی منتقل شده و هنوز تئاتر همچنان مظلوم است. بعدها در اواخر دهه 80 بودجه تئاتر به 7میلیارد تومان و بعدها 11میلیارد تومان و 18میلیارد تومان افزایش یافت اما باز هم این افزایش با وضعیت اقتصادی و افزایش قیمت‌ها همخوانی نداشت و هیچ‌گاه در اقتصاد تئاتر توازنی برقرار نشد؛ حتی امروز که بودجه تئاتر با افزایش قیمت‌های بی‌رویه با 22میلیارد تومان نیز همچنان نتوانسته رضایت گروه‌های نمایشی و حتی مدیرانش را به‌دست آورد.
به گزارش همشهری، شهرام کرمی، سکان مرکز هنرهای نمایشی را بیش از 2سال است در دست دارد اما گویا تلاش‌های او هم مانند دیگر مدیران نتیجه‌ای ندارد؛ بودجه‌ای که به گفته کرمی با تعداد هنرمندان فعال امروز کشور، تعداد تولیدات و تعداد تماشاخانه‌ها هماهنگی ندارد. وی می‌گوید: "همه ما به وضعیت اقتصادی روز و تحریم‌ها واقف هستیم اما نکته، تخصیص اعتبار و اهمیت دادن به حوزه هنرهای نمایشی است که همچنان بعد از این سال‌ها به شکل سنتی محدود بوده و گویا تلاش‌ها و جلسات، مؤثر نیست."
شیوه سنتی، بزرگ‌ترین مشکل تئاتر کشور
شهرام کرمی، بزرگ‌ترین مشکل را شیوه سنتی حوزه هنرهای نمایشی عنوان می‌کند و در مقایسه تئاتر و سینما و اعتباراتی که به این 2 حوزه مهم اختصاص می‌یابد، به همشهری می‌گوید: "تئاتر از ساختار اداری حداقلی، امکانات حداقلی و بودجه حداقلی برخوردار است و همه اینها سال‌های سال در برابر توسعه تئاتر دست به‌دست هم داده و تئاتر را دچار چالش کرده است. در کشور بین 3میلیون و نیم تا 7میلیون نفر مخاطب داریم. می‌دانم که این مخاطبان با مخاطبان آلمان که 15میلیون نفر است، خیلی فاصله دارد اما ما درباره تئاتر کشور صحبت می‌کنیم. در کشور هزار و 200سالن تئاتر وجود دارد و در تهران 101سالن و هر شب در پایتخت شاهد اجرای 142نمایش هستیم. در حوزه تئاتر 18هزار فعال حرفه‌ای و هنرمند داریم که زندگی این افراد از طریق تئاتر می‌گذرد که در برابر بودجه حداقلی تئاتر نیازمند حمایت هستند."
سینما 220میلیارد تومان، تئاتر 22میلیارد تومان
وی ادامه می‌دهد: "اینکه بگوییم تئاتر نیاز به حمایت دارد، آنقدر در این سال‌ها گفته شده که تبدیل به جمله کلیشه‌ای شده است اما درواقع تئاتر باید توسط دولت و دیگر نهادها و سازمان‌ها مانند دیگر کشورها حمایت شود. تئاتر هنری زنده است که می‌تواند بازتاب شرایط جامعه باشد. سینما و تئاتر جزو ضرورت‌های هر جامعه‌ای هستند مانند دیگر هنرها اما در مقایسه سینما و تئاتر باید بگویم به لحاظ ساختاری سینما توانست به یک سازمان تبدیل شود اما در تئاتر هنوز شکل سنتی دیده می‌شود. در سینما توانستند اعتبار خود را به‌صورت مستقیم از سازمان برنامه و بودجه دریافت کنند اما در تئاتر با تمام پیگیری‌ها در ادوار مختلف این اتفاق نیفتاد. سینما 220میلیارد تومان اعتبار دارد اما تئاتر تنها 22میلیارد تومان اعتبار دارد که متأسفانه این اعتبار نسبت به سال گذشته 15درصد کاهش و نسبت به 3 سال گذشته 30درصد کمتر شده است. بودجه تئاتر نسبت به تورم هیچ افزایشی نیافته است. هزینه‌های تولید و اجرا بالا رفته و همین امر باعث شده که تئاتر تجاری هم شکل بگیرد. هنرمندان تئاتر برای تامین هزینه‌های خود به سمت تئاتر تجاری و سینما می‌روند و تمام اینها به‌خاطر عدم‌حمایت از هنرهای نمایشی است."
اسپانسرها توجیه اقتصادی برای ورود به تئاتر ندارند
کرمی به اسپانسرها و حامیان مالی اشاره می‌کند که در این سال‌ها ترجیح دادند برای حمایت به سمت سینما و تلویزیون بروند. مدیر مرکز هنرهای نمایشی توضیح می‌دهد: "حتی اسپانسرها نیز به‌زعم کم بودن تماشاگران تئاتر و اینکه برایشان این حمایت در تئاتر توجیه و تعریف اقتصادی ندارد به سمت هنر نمایش نمی‌آیند. البته یک نکته هم وجود دارد و اینکه تئاتر هنر زنده است، کنش‌ها در صحنه اجتناب‌ناپذیر است و یک اجرا در یک شب با اجرای شب بعد شاید تفاوت‌هایی داشته باشد که همه این موضوعات باعث شده هجمه‌های فراوان وارد تئاتر شود. برخی که می‌خواهند ایرادات زیادی وارد کنند می‌گویند در تئاتر هنجارشکنی شکل می‌گیرد اما اینگونه نیست. هجمه به تئاتر بیشتر از دیگر هنرهاست و به این موضوع بدبینی هم اضافه شده است. نباید با عینک بدبینی به تئاتر نگاه کرد؛ خیلی از اتفاقات خوب در تئاتر می‌افتد و یک اشتباه کوچک باعث می‌شود که هجمه‌ها از همه طرف وارد شود."
کمک‌هزینه‌هایی که حریف قیمت‌های روز نمی‌شود
نکته دیگری که کرمی به آن اشاره می‌کند وضعیت گروه‌های نمایشی است؛ گروه‌هایی که مرکز هنرهای نمایشی به بخش عمده‌ای از آنها به واسطه عدم‌تامین اعتبار و کمی بودجه تخصیص‌یافته بدهکار است؛ بودجه‌ای که هیچ توازنی با افزایش قیمت‌ها نداشته. کرمی توضیح می‌دهد: "گروه‌های نمایشی برای تداوم حیات حرفه‌ای خود در هر شرایطی فعالیت می‌کنند اما افزایش قیمت‌ها خواه ناخواه باعث گران شدن بلیت‌ها می‌شود. اگر چند سال پیش 20میلیون می‌توانست بخشی از تولیدات یک گروه تئاتری را پیش ببرد، الان با توجه به عدم‌افزایش اعتبار و بالا بودن هزینه‌ها این 20میلیون کمک‌هزینه راه به جایی نمی‌برد."
افزایش اعتبار، حمایت و توقف هجمه‌ها
مدیر مرکز هنرهای نمایشی به 3 نکته در حمایت‌ها اشاره می‌کند: "در حوزه حمایتی تئاتر 3 موضوع وجود دارد؛ اول آنکه امیدواریم به اعتبارات تئاتر اهمیت بدهند، دوم اینکه سایر نهادها و ارگان‌ها بتوانند حمایت از تئاتر داشته باشند؛ از تبلیغات در فضاهای شهری گرفته تا دیگر تبلیغات و سوم اینکه تئاتر از بدبینی‌ها و هجمه‌ها که علیه هنر نمایش می‌شود، دور باشد."
از ابتدای سال 30درصد اعتبار گرفتیم
وی بیان کرد: هنوز موفق نشده‌ایم بیشتر از 30درصد اعتبارات را جذب کنیم و از ابتدای امسال هم به هیچ‌کدام از گروه‌های نمایشی نتوانسته‌ایم کمک‌هزینه پرداخت کنیم. وی در توضیح بیشتر و در پاسخ به این سؤال که از زمان تخصیص اعتبار 22میلیارد تومانی برای بودجه تئاتر چقدر مرکز هنرهای نمایشی توانسته اعتبار جذب کند، پاسخ می‌دهد: "از ابتدای 8ماه گذشته فقط توانستیم 30درصد اعتبار بگیریم که این اعتبار بین 4تا 5میلیارد تومان است که هزینه برای برخی رویدادها و جشنواره‌ها و همچنین حقوق کارکنان شده است. با این حال 4میلیارد تومان هم به گروه‌های نمایشی و برخی رویدادهای برگزار شده بدهکار هستیم و باید این را در نظر بگیریم که در این 8ماه اغلب اتفاقات تئاتر برگزار می‌شود و در ماه‌های پیش‌رو جشنواره تئاتر فجر را خواهیم داشت."
