موسیقی، کنسرت، آلبوم موسیقی
۲۰۰ میلیون تومان هزینه برای آلبوم‌هایی که اندازه یک تک آهنگ شنیده نمی‌شوند
دلایل مختلفی وجود دارد که خوانندگان تک قطعه را به آلبوم ترجیح می دهند و دیگر تمایلی به انتشار آلبوم از خود نشان نمی‌دهند. انتشار این قطعات تا جایی ادامه می یابد که به یک آلبوم برسد تا بواسطه آن، خواننده بتواند نسبت به برگزاری کنسرت اقدام کند.
ایران آرت: خبرآنلاین نوشت: بازار موسیقی این روزها خبری از آلبوم موسیقی نیست. کمتر کسی به این فکر می‌کند با تولید ۱۰ قطعه موسیقی و عرضه یک آلبوم بخت خود در میان مخاطبان امتحان کند. این روزها تولید آلبوم برای خوانندگان پاپ خطر کردنی است که سرنوشت آن، هدررفتن موقعیت خواننده و سرمایه تهیه کننده است . سقوط اقتصادی و غیبت فرهنگی آلبوم های موسیقی در عرضه و تقاضای قطعات موسیقی ایرانی چگونه رقم خورد ؟ انتشار تک آهنگ چه مزیتی برای خواننده و تهیه کننده دارد، که به آن اصرار دارند؟ آیا به صلاح جامعه موسیقی و مخاطبان آن است که آثار به صورت تک آهنگ منتشر شود؟ پاسخ به این سوالاتی از این قبیل، نیازمند بازنگری است در شرایط کنونی جامعه موسیقیایی فارسی است.
سه ماهه اول سال ۱۴۰۱، بیست و یک آلبوم موسیقی مجوز دریافت کرده است. ازاین تعداد ۹ آلبوم پاپ، ۲ آلبوم سنتی، ۵ آلبوم تلفیقی، ۱ آلبوم محلی و ۴ آلبوم در ژانر موسیقی کلاسیک بوده است. برای ۸۰ تک آهنگ و ۵۱ نماهنگ نیز در این مدت از دفتر موسیقی مجوز انتشار صادر شده است این در حالی است که در بهمن‌ماه ۱۴۰۱، مجوز ۲۳۹ تک آهنگ، ۱۷ آلبوم موسیقی، هفت نماهنگ را صادر کرده است.
دلایل مختلفی وجود دارد که خوانندگان تک قطعه را به آلبوم ترجیح می دهند و دیگر تمایلی به انتشار آلبوم از خود نشان نمی‌دهند. انتشار این قطعات تا جایی ادامه می یابد که به یک آلبوم برسد تا بواسطه آن، خواننده بتواند نسبت به برگزاری کنسرت اقدام کند.
اینکه انتشار تک آهنگ با اقبال عمومی مواجه شده و جای انتشار فیزیکی آلبوم را گرفته است، به مذاق بسیاری خوش آمده و به این ترتیب ممکن است یک نفر صرفا با انتشار یک قطعه، به خواننده ای مطرح تبدیل شود و یک شبه ره صد ساله را طی کند. راهی که خوانندگان حرفه ای و پیشکسوت زمان بسیاری را برای آن سپری کرده اند. راهی که با فیلترینگ بسیار شدید، سرعت انتشار موسیقی را پایین می آورد
محسن رجب پور؛ تهیه کننده و مدیر شرکت فرهنگی-هنری ترانه شرقی از دلایل استقبال از انتشار تک قطعه به جای آلبوم را تغییر ذائقه مردم و مخاطبان موسیقی دانسته و در این باره گفت: اساس اینکه همه خوانندگان و شرکتهای تهیه آثار موسیقی به سمت انتشار تک آهنگ رفته اند، از اینجا نشات می‌گیرد که اوقات فراغت شکل دیگری به خود گرفته است و همه چیز تغییر بزرگ یافته است. سرعت انتقال داده ها در هر چیزی به شدت زیاد شده است. در گذشته انتقال و تبادل ارتباطات از طریق یک دستگاه تلفن معمولی با یک شماره گیر معمولی بود، در حالی که امروزه چشم که باز می کنید در لابلای انبوهی از اطلاعات و داده‌ها به کمک گوشی هوشمند و اینترنت گم می‌شوید. همه چیز همین سرعت را به خود گرفته و موسیقی نیز مثل دیگر رویدادهای جامعه از این قاعده مستثنی نیست.
وی با بیان اینکه دلایل دیگر از جمله مسائل فنی نیز در این مساله حائز اهمیت است ادامه داد: در گذشته نه چندان دور، درآمد در صنعت موسیقی بر پایه فروش آلبوم بود اما امروزه این درآمد از راه کنسرت امکان‌پذیر است و عملا نقش آلبوم در این وادی حذف شده است. همین طور انتشار قطعات از پلتفرم‌های مختلف ایرانی و خارجی برای خواننده به صرفه است. در گذشته از یک آلبوم با ۱۰-۱۲ قطعه موسیقی، فقط یک یا دو قطعه گل می‌کرد و حتی گاهی قطعاتی برای آلبوم پرکردن تولید می‌شد که به آهنگهای آلبوم پرکن معروف بودند. این مساله موجب می‌شد کیفیت بسیاری از قطعات موجود در آلبوم پایین بیاید.
او افزود: مخاطبان موسیقی نیز به روز شده اند و همراه و همگام با سرعت و تکنولوژی پیش رفته اند و تک آهنگ را نسبت به یک آلبوم ۱۲-۱۳ قطعه‌ای بیشتر گوش می‌دهند. چون قرار نیست آنها که هدف اصلی موسیقی هستند از قافله عقب بمانند.
غلام علمشاهی از تهیه کنندگان پیشکسوت عرصه موسیقی در این باره معتقد است: موسیقی کهنه دیگر به درد بازار موسیقی نمی خورد. بنابراین فروش آلبوم موسیقی از دور خارج شد و مفهومی ندارد. این طبیعی است که خواننده ها به سمت انتشار تک ترک می روند و دیگر کسی برای آلبوم هزینه نمی کند. قبل از انقلاب نیز تولید تک قطعه باب بود و هر خواننده در طول ماه یک یا دو قطعه منتشر می کرد و اگر فول آلبوم داشت، یکی از قطعات انتهایی آن را حذف و قطعه جدید را جایگزین می کرد تا با فضای روز همراه باشد. علاوه بر این در انتشارتک ترک هزینه نیز کمتر است. برای انتشار یک آلبوم حداقل باید دویست ملیون هزینه شود.
مدیر شرکت فرهنگی-هنری آوای نکیسا همچنین گفت: شاید در گذشته آلبوم هویت یک خواننده به حساب می آمد، اما امروزه اینطور نیست و فقط از سر اجبار خوانندگانی همچون آرمین زارعی به انتشار آلبوم اقدام می کنند تا بتوانند به دریافت مجوز کنسرت دست یابند. البته انتشار تک آهنگ در همه جای دنیا هست و هنرمندان موسیقی، آهنگهای خود را از طریق سایت‌ها و پلتفرم‌ها در معرض فروش می‌گذارند. ولی بُعد مالی و اقتصادی و درآمدزایی در ایران شبیه هیچ جای دنیا نیست و عملا برای خواننده و شرکت درآمدزایی ندارد.
وی در ادامه به معایب انتشار تک آهنگ اشاره کرد و گفت: برخلاف آلبوم، تک آهنگ نمی تواند شناسنامه یک خواننده باشد. وقتی یک آلبوم منتشر شود، تمامی اطلاعات مرتبط با آهنگ اعم از عوامل دست‌اندکار و ... در کاور و جلد آن معرفی می‌شدند و این در حالی است که تک آهنگ با توجه به سرعت بیشتری که در پخش دارد، این اصول رعایت چندانی نمی‌شود و پایبندی‌ها کمتر است.
