چرا می‌گویند شاهنامه آخرش خوش است؟

«شاهنامه آخرش خوشه» از جمله ضرب‌المثل‌های رایج زبان فارسی است، اما چرا و چگونه چنین ضرب‌المثلی به وجود آمد؟

ایران آرت: محمدعلی اسلامی ندوشن معتقد است « اگر گفته شده است که «شاهنامه آخرش خوش است.» برای آن است که عنصر گناهکار بی‌مجازات نمانده و جبهه بدی مغلوب شده است.»

به گزارش ایسنا، بیست‌وپنجم اردیبهشت در تقویم رسمی کشورمان به عنوان «روز بزرگداشت فردوسی و پاسدداشت زبان فارسی» نامگذاری شده است و به همین مناسبت بخشی از کتاب «چهار سخنگوی وجدان ایران (فردوسی، مولوی، سعدی و حافظ) نوشته محمدعلی اسلامی ندوشن را درباره حکیم فردوسی می‌خوانیم.

 او در این کتاب فردوسی را «سخنگوی پیروزی نیکی بر بدی» می‌خواند و او را پدیده استثنایی می‌خواند که طی چند هزار بیت توانسته، زندگی فرهنگی و تاریخی یک قوم را به بیان آورد. شاهنامه همه مسائل نه تنها ایران، بلکه مسائلی را که مورد ابتلای بشر است در برمی‌گیرد. فردوسی کسی است که بیشترین حق را برگردن ملت ایران دارد، زیرا بدون او و بدون کتاب او، این کشور آنچه را که در طی این چند هزار سال بوده، نمی‌بود. دلیلی آن روش است: زیرا شخصیت و قومیت ایرانی تکوین پیدا کرد و تشکیل شد.

 او درباره اینکه «چرا شاهنامه آخرش خوش است؟» نوشته است: نبرد نیکی با بدی که هسته مرکزی شاهنامه را تشکیل می‌دهد در انتها به پیروزی و نفع نیکی خاتمه پیدا می‌کند، به این علت گفته شده که «شاهنامه آخرش خوش است». هسته مرکزی، جنگ ایران و توران است، ولی پیش از آن مراحل دیگری در کار است. اولین مرحله جنگ با دیوان است که  تهورس قهرمان آن است. بعد ماجرای ضحاک با کاوه و فریدون. بعد جنگ خانواده فریدون که به کشته شدن ایرج منجر می‌شود، و بعد جنگ ایران و توران بر سر کشته شدن سیاوش بیگناه، و ادامه آن که بالاخره به مجازات گناهکاران منجر می‌شود و پیروزی جبهه نیکی را که ایرانی‌ها باشند بر بدی که تورانی‌ها باشند، تحقق می‌بخشد. ایرانی‌ها در طی دوران درازی این کوشش و تلاش را دارند برای آنکه نیکی را بر بدی پیروز گردانند، به هر قیمت که شده، زیرا اگر آنچه اصول زندگی است به‌هم بخورد کل مفهوم زندگی بشر بهم خواهد خورد. پس اگر گفته شده است که «شاهنامه آخرش خوش است.» برای آن است که عنصر گناهکار بی‌مجازات نمانده، و جبهه بدی مغلوب شده است.