خاطره بازی «نئو» در «جان ویک» وقتی بیشتر می شود که در یکی از سکانس ها و برای اولین بار از زمان «ماتریکس»، او به همراه «مورفئوس» در یک قاب و در کنار هم قرار می گیرند.

ایران آرت: یکی از حرفه ای ترین و جذاب ترین قاتل های چند ساله اخیر سینمای جهان، برای دومین بار روی پرده سینما حضور پیدا کرد تا موفقیت های قسمت اول خود را تکرار کند. «جان ویک» قاتلی حرفه ای و پیمانی است که قصد بازنشستگی دارد، او از قتل و کشتار خسته شده است و ترجیح می دهد بیشتر خانه نشین باشد اما جان نمی تواند به سادگی از گذشته خونین خود عبور کند. برای مرده یا زنده ویک، جایزه بزرگی در نظر گرفته شده است و حرفه ای ترین آدمکش های جهان در پی قتل رفیق قدیمی هستند. داستان «جان ویک: فصل ۲» درست مثل قسمت آغازین ساده و در نگاه اول حتی تکراری است. با این حال، «جان ویک، فصل ۲» باز هم توانست فیلم موفقی باشد. مخاطبان در وب سایت IMDB به فیلم نمره بسیار خوب ۷.۷ دادند و منتقدان در وب سایت RottenTomatoes نمره ۸۵ را برای آن در نظر گرفتند. در گیشه نیز فیلم ۴ برابر بودجه ۴۰ میلیون دلاری اش فروش کرد تا فیلم در باکس آفیس هم موفق بوده باشد. موفقیت های فیلم به اندازه ای بوده که ساخت حداقل یکی دو قسمت دیگر را تضمین کند اما «جان ویک» با داستان به ظاهر تکراری یک آدمکش قراردادی چه قابلیت هایی داشته که توانسته به عنوان یکی از بهترین شخصیت های چند دهه اخیر سینما مطرح شود؟

۱- خاطره ماتریکس
«کیانو ریوز» بازیگر و نفر اول فیلم های «جان ویک» است و برای علاقه مندان سینما، نام او با «ماتریکس» گره خورده. زمانی که «جان ویک» در یک اکشن هیجان انگیز بازی خوبی ارائه کند یعنی به معیار ها و استاندارد های ماتریکس نزدیک شده است. این هم ترازی وقتی بیشتر می شود که ریوز از زمان «ماتریکس» تا همین «جان ویک»، تقریباً هیچ نقش مهم و به یادماندنی نداشته و از یک ستاره درجه یک به یک بازیگر معمولی تبدیل شده بود. حالا نئوی سه گانه «ماتریکس» را می توان با «جان ویک» قیاس کرد و «کیانو ریوز» را در رده بالاتری قرارداد.
خاطره بازی «نئو» در «جان ویک» وقتی بیشتر می شود که در یکی از سکانس ها و برای اولین بار از زمان «ماتریکس»، او به همراه «مورفئوس» (لورنس فیشبورن) در یک قاب و در کنار هم قرار می گیرند. جالب این که «چاد استاهسلکی» کارگردان فیلم در ماتریکس بدلکار نقش «نئو» بوده و در واقع به عنوان بدل ریوز بازی می کرده است.
۲- غافلگیری عوامل
اگر قرار است فیلمی موفق باشد، حضور عوامل حرفه ای پشت دوربین الزامی است. اتفاقی که برای جان ویک (چه در قسمت اول و چه در فصل دوم) رخ نداده است! «چاد استاهسلکی» کارگردان و «دِرِک کولستاد» نویسنده فیلم است و نکته قابل توجه درباره این دو نفر کارنامه حرفه ای آن هاست. درباره چاد، هیچ فیلم مهمی در کارنامه او دیده نمی شود و به جای آن حضور به عنوان بدلکار و مدیر بدلکاری بهترین اکشن های چند دهه اخیر را مشاهده می کنیم. درباره آقای نویسنده هم همین بس که «جان ویک» نه تنها بهترین کار او ست بلکه دومین فیلم نامه اش است که رنگ پرده دیده است. به نظر می رسد استاهسلکی آن قدر در فیلم های اکشن، صحنه های بدلکاری را طراحی و اجرا کرده که خود برای هدایت یک فیلم اکشن حسابی آماده شده است. بدلکاری فیلم هایی مانند «عطش مبارزه»، «ولورین»، «مکانیک»، «شرلوک هلمز»، «مرد آهنی»، «آقا و خانم اسمیت» و «ماتریکس» بر عهده استاهسلکی بوده. درباره نویسنده فیلم هم توانایی او در خلق موقعیت ها و شخصیت های جذاب «جان ویک» بعد از فیلم ناموفقی چون «بسته» در سال ۲۰۱۳ یک غافلگیری بزرگ به حساب می آید. دیگر عوامل هم اوضاع بهتری ندارند، برای فیلم بردار، تدوینگر، طراح صحنه و طراح لباس هم «جان ویک» تاکنون مهم ترین فیلم و از اولین های کارنامه آن ها به حساب می آید اما حتمی است که در آینده نه چندان دور، اسامی این افراد را در فیلم های مهم سینمای جهان خواهیم شنید.
۳- گان فو
گان فو یا تفنگ فو برگرفته از اصطلاح کونگ فو است و البته از مهم ترین عوامل موفقیت «جان ویک» . از این تکنیک در فیلم های تریلر و اکشن استفاده می شود و صحنه های نزاع و درگیری تلفیقی از هفت تیرکشی و کونگ فو است. گان فو محصول و ابداع «جان ویک» نیست و ابتدا «جان وو» کارگردان مطرح چینی در تریلر «فردای بهتر» (۱۹۸۶) از آن استفاده کرده بود. این فیلم تأثیر بسیار زیادی بر سینمای هالیوود گذاشت. بهترین تجربه در استفاده از این تکنیک در «ماتریکس» اتفاق افتاد؛ فیلمی که کارگردان «جان ویک» طراحی بدلکاری آن را بر عهده داشت. در «جان ویک» درآمیختگی هنر های رزمی و توانایی های تیراندازی در بالاترین سطح و بهترین کیفیت برای مخاطب ارائه شده است.
۴- وفاداری به کلاسیک ها
فیلمی کلاسیک است که در طول زمان از ارزش آن کاسته نشود و پس از سال ها همچنان حرفی برای گفتن داشته باشد. برای پیش بینی کلاسیک شدن «جان ویک» در ژانر خود، هنوز زود است و باید منتظر شماره های بعدی فیلم و کمی گذر زمان بود اما سازندگان فیلم برای دستیابی به این هدف، کلاسیک های زیادی را الگوی خود قرارداده اند. از تأثیرگذارترین فیلم ها بر «جان ویک» باید به وسترن های اسپاگتی «سرجیو لئونه» مانند «خوب، بد، زشت» اشاره کرد. همچنین حضور «سام پکین پا» و «آکیرا کوروساوا» را نیز در فضا سازی های دو فیلم «جان ویک» می توان یافت. علاوه بر این و به گفته سازندگان، فیلم «فاصله نزدیک» اثر دهه شصتی «جاش بورمان» نیز در طراحی شخصیت ها و صحنه ها در «جان ویک» تأثیر بسیار زیادی داشته است.
در کنار فیلم های کلاسیک تأثیرگذار، باید به نقش «استیفن کینگ» و «آلیستر مک لین» دو نویسنده سرشناس ژانر تریلر در این فیلم اشاره کرد. به گفته فیلم نامه نویس، او تلاش کرده جهان داستان را از آثار مک لین و ظرفیت شخصیت ها را از شخصیت های استیفن کینگ الهام بگیرد. از طرفی نزدیک بودن فضا های داستانی و کارگردانی «جان ویک» به کتاب های کمیک و فیلم های سوپر قهرمانی، از مواردی است که احتمالاً در کلاسیک شدن فیلم نقش بسزایی داشته باشد.
۵- فضا سازی
«جان ویک» یک آدمکش حرفه ای و پیمانی است. او قادر است تعداد بسیار زیادی قاتل آموزش دیده را با یک مداد ساده از بین ببرد و شخصیتی محبوب در میان جامعه آدمکش هاست و همیشه به نیکی از او یاد می شود. تا اینجا فیلم نکته جدیدی ندارد ولی همین وجود یک جامعه به شدت سازمان یافته جنایی در فیلم است که «جان ویک» را متمایز می کند. برای آدمکش ها قوانین خاصی وجود دارد که پیروی از آن ها برای همه الزامی است، انگار قدرتی بالادستی همه قتل ها و جنایت ها را رهبری می کند. برای مثال در هتل هایی خاص، به افراد خدماتی ارائه می شود، در قبال این خدمات به جای پول، سکه هایی طلایی ردوبدل می شود و ریختن خون در اتاق ها و سالن های هتل اکیداً ممنوع است. یا مثلاً پیروی نکردن از قول و قرارداد های امضا شده ممکن است تبعات بسیار وحشتناکی داشته باشد. آدمکش ها برای خود خیاط ها، آرایشگر ها و فروشندگان اسلحه به خصوصی دارند. در کنار این فضا های جذاب، «جان ویک» پُر است از رمز ها و اصطلاحات اختصاصی که هرکدام معنایی ویژه میان شخصیت ها دارند.
۶- نبود رقیب قدرتمند
اگر قرار باشد «جان ویک» را در میان بهترین فیلم های اکشن تریلر چند سال اخیر قرار بدهیم باید نگاهی بیندازیم به رقبای آن. در ۱۷ سالی که از قرن جدید میلادی گذشته، فیلم هایی مانند «بیل را بکش»، «ببر خیزان، اژد های پنهان»، «مکس دیوانه»، «اولتیماتوم بورن»، «خانه خنجر های پران» و «۱۳ آدمکش» مهم ترین اکشن تریلر های این دوره هستند. این فیلم ها یا به جرم آسیایی بودن چندان دیده نشده اند یا مانند «مکس دیوانه» و «بیل را بکش» با دنیای فانتزی کمیک شکل «جان ویک» زاویه دارند. نبود رقیب درست وحسابی و قدرتمند، «جان ویک» (به خصوص قسمت دوم آن) را در صدر فهرست بهترین های هزاره سوم قرار می دهد.