به یاد زیبایان خاموش/ از سینما رادیوسیتی تا متروپل در لاله‌زار
در گوشه‌گوشه تهران سینماهای پرخاطره و خاموشی وجود دارند که نشانی از روزهای پررونق این صنعت در ایران دارند.
ایران آرت: شرق نوشت: هر بار که از خیابان ولیعصر تقاطع رشت رد می‌شوم، ساختمان بزرگ و چشم‌نوازی با چشمانی خالی به من خیره شده است. این سینما رادیوسیتی است که بعد در جریان انقلاب به آتش کشیده شد. روزگاری بعد از انقلاب داروخانه شد و حالا یک هیولای بزرگ و خاموش در تهران است. ساختمانی که حتی اگر چیزی از آن ندانی با دیدنش می‌فهمی که معماری صاحب‌سبک آن را ساخته است. اثر دست حیدر غیایی که تهران را با آثار زیبایش زیباتر کرده بود. سینمای محبوب روشنفکران ایرانی با معماری‌ای مدرن و چراغ‌هایی قرمز و نمایش فیلم‌های اروپایی. این یکی از سینماهای متروکه تهران است. غیایی یک سینمای دیگر هم برای تهران طراحی کرده بود که در نوع خود بی‌نظیر بود. «درایو این سینمای تهرانپارس» که حالا دیگر خبری از آن نیست.
اما سینماهای متروکه تهران تنها به رادیوسیتی ختم نمی‌شود. حالا در گوشه‌گوشه تهران سینماهای پرخاطره و خاموشی وجود دارند که نشانی از روزهای پررونق این صنعت در ایران دارند. سینما ایران یکی از جالب‌ترین موارد است. سینمایی که خیلی‌ها می‌گویند اولین نمونه از یک سالن مدرن در تهران بود. سینمایی که در قلب تپنده شهر در دهه 20 یعنی لاله‌زار بنا شده بود. حالا اگر گذرتان به لاله‌زار بیفتد، غیر از آن سردر زیبا، دیواری سیاه دیده می‌شود و دو جوان که در ورودی آن آب میوه می‌فروشند. دیگر خبری از جمعیتی نیست که برای دیدن فیلم «طوفان در شهر ما» اثر ساموئل خاچیکیان آن صف طولانی را در لاله‌زار بسازند. سینما آسیا در تقاطع جمهوری و ولیعصر یک سینمای مهم و ترک‌شده دیگر است؛ سینمایی با نمایی چشم‌نواز که حتی گذر این همه سال هم نمی‌تواند از زیبایی آن کم کند. تصور اینکه روزگاری سینما در ایران چنان پرطرفدار بود که سرمایه‌گذارانی راضی می‌شدند برای ساخت سالنی با ظرفیت 930 نفر سرمایه‌گذاری کنند، عجیب است؛ اما این واقعیتی که در آن سال‌ها در قلب تهران جریان داشت. نه‌تنها برای ساخت سالن‌های بزرگ تلاش می‌شد که رقابتی هم در استخدام معماران طراز‌اول برای طراحی آن وجود داشت. اگر سینما رادیوسیتی را حیدر غیایی طراحی کرده، طراحی سینما آسیا به هوشنگ سیحون، معمار پرآوازه ایرانی سپرده شد. اما هر دو حالا متروکه هستند و بی رونق.
سینما آسیا
در کنار این دو معمار وارطان هم برای تهران دو سینما طراحی کرد. یکی الان متروکه شده و دیگری هنوز محل دیدار سینمادوستان است. متروپل در لاله‌زار که بنای آن برای اجرای تئاتر و نمایش فیلم بود که حالا کاملا متروکه شده و دایاموند یا سپیده فعلی در خیابان انقلاب که هنوز محلی برای نمایش فیلم است. داوود قهردار عکاس خبری ایرانی است که علاقه فراوانی به عکاسی از سینماهای متروکه دارد. او در صفحه اینستاگرامش گاهی تصاویری از سینماهای متروکه تهران منتشر می‌کند. یکی از چشمگیرترینهایش سینمای تابستانی پرسپولیس در میدان راه‌آهن است. یک پشت‌بام بزرگ با یک پرده نمایش قابل‌توجه که در تابستان محلی برای نمایش فیلم بود. سنتی که حالا فراموش شده و دیگر نه خبری از ساخت سینمای تابستانی هست و نه از سینماهای تابستانی تهران استفاده‌ای می‌شود. مثل سینمای تابستانی میدان راه‌آهن که حالا متروکه است.
سینما متروپل
رکس یا لاله، شهر قشنگ، فلور، خیام، داریوش، فرخ، ادئون، اروپا، اورانوس، ایفا، پارامونت، سینه‌موند، پارک، پرسپولیس، تاج، توسکا، تیسفون، جمهوری یا نیاگارا، ری، سارا، سحر، شاهین، شیرین، کسری، ایران، لیدو، نادر، نپتون و همای. اینها بخشی از سینماهایی است که تنها در سه خیابان مشهور لاله‌زار، جمهوری و ولیعصر متروکه شده‌اند. پیاده‌روی در تهران آن‌هم در مرکز شهر همیشه شما را با پیکره‌های فراموش‌شده و رو‌به‌زوالی مواجه می‌کند که روزگاری پررونق بودند. سینماهایی که دیگر اثری از آنها نیست و سال‌هاست فیلمی روی پرده‌شان نرفته است. سینماهایی که گاهی در روز ملی سینما یاد و خاطره‌شان زنده می‌شود و بعد به فراموشی سپرده می‌شوند.
