واگذاری موزه هنرهای معاصر تهران به بنیاد رودکی؟ / علی مرادخانی:راه نجات است/ چند هزار متر زمین کنار موزه و ارسال گنجینه به اروپا

علی مرادخانی عقیده دارد می‌توان موزه هنرهای معاصر را به صورت هیئت امنایی اداره کرد.

ایران آرت: موزه هنرهای معاصر تهران و ماجراهای پیرامون آن یکی از مسایل مهم جامعه تجسمی ایران است که به ویژه با موضوع ارسال آثار موزه به کشورهای خارجی، بار دیگر در صدر اخبار هنری قرار گرفت.خبرنگار ایلنا در گفت و گویی با معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به بررسی این مسایل پرداخته است.

علی مرادخانی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «شیوه برون‌سپاری و کاهش تصدی‌گری دولت در موزه هنرهای معاصر باتوجه به واگذاری آن به افرادی نزدیک به بدنه دولت و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شائبه‌برانگیز بوده است» گفت: در حوزه موزه معاصر متاسفانه با موضوع یک مقداری نامهربانی شد. من سی سال است در این وزارتخانه دارم کار می‌کنم. هم هنرمندان مرا می‌شناسند و هم من آنها را می‌شناسم؛ ما با همدیگر تعاملاتی داریم. قضیه موزه هنرهای معاصر دلیلش یک مساله‌ ساده است. موزه هنرهای معاصر هر چقدر هم بلیت بفروشد باید آن را به حساب خزانه بریزد. هر چقدر فعالیت‌ بکند؛ این فروش باید برود به حساب خزانه. ما برای اینکه این مسیر کوتاه‌تر باشد گفتیم می‌شود مدیریت اینجا را به جایی مثل بنیاد رودکی واگذار کرد و وزارتخانه هم موافق بود.

مرادخانیدر گفتگو با خبرنگار ایلنا ادامه داد: بنیاد رودکی یک سازمان است تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در واقع یک وضعیت حقوقی متفاوت دارد و به لحاظ حقوقی اجازه دارد پول خودش را خرج کند. شما در دولت اجازه ندارید به این مبنایی که این بنیاد هزینه می‌کند؛ هزینه بکنید به همین دلیل چون بنیاد رودکی دستش بازتر است راحت‌تر می‌تواند هزینه بکند و موزه هنرهای معاصر را از این فضای تنگنایش می‌تواند نجات بدهد. اما بعضی‌ها بعد از این ماجرا گفتند آقا موزه به تاراج رفت، اما واقعا اینطور نبود؛ البته خود آنها هم می‌‌دانند.

معاونت هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اتفاقات ناخوشایندی در سال گذشته برای موزه رخ داد ازجمله ازسوی ریاست موزه گفته شد؛ موزه هنرهای معاصر به دلیل کمبود بودجه قرار است از طریق بردن آثار هنری به کشورهای دیگر؛ هزینه موکت‌هایش را بپردازد، گفت: اگر آثار به رم و برلین می‌رود برای این است که ما داریم با دنیا از این موزه حرف می‌زنیم. اصلا بحث پول مطرح نیست.

مرادخانی ادامه داد: سال‌های سال همین آثاری که در موزه داریم چندین بار به کشورهای مختلف دنیا رفتند اما چرا الان سر و صدا شده است؟ چون این دفعه ما فضا را با فضای هنرمندان یکی کردیم. ما به واسطه این آثار می‌خواهیم هنرمندان خودمان را در دنیا مطرح کنیم. ما 30 تا هنرمند خودمان را بین بزرگترین آثار جهان مطرح می‌کنیم. این هم از طرف جریان حرفه‌ای دنیا پذیرفته شده و کار بزرگی است. از طرفی چون آنها علاقه‌مند هستند که آثاری که اینجا وجود دارد همیشه به خوبی حفظ بشود؛ حاضر شدند کمک کنند که این آثار به خوبی حفظ بشود و اگر مرمت لازم دارد؛ این اتفاقات بیفتد.

او با بیان اینکه «اصل موضوع ارسال آثار موزه هنرهای معاصر به خارج از کشور به این ترتیب، کار بسیار خوبی است» گفت: من نمی‌دانم چرا برخی‌ آن تصورات را در جامعه ایجاد کردند؟ البته افرادی که در این قضیه حرفه‌ای هستند و من با خیلی‌هایشان هم صحبت کردم موضوع را به گونه‌ای که برخی می‌گفتند دیگر نمی‌بینند و امیدوارم کسانی که این تصور را ایجاد کردند بالاخره خودشان با حقیقت موضوع برخورد بکنند و واقعیت را طوری نگاه کنند که موضوع همانطور که هست تحلیل شود و طبیعی است که اگر نقاط ضعفی در این باره وجود دارد ما حاضریم اصلاح بکنیم اما اینکه آثار کلا از کشور نرود و بماند در اینجا و محفوظ بشود به نظر من اتفاق خوبی نیست.

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: ما باید همه مکانیزم‌ها را به نحوی پیگیری کنیم که هم آثار هنری از ایران بیرون بروند و برگردند و هم آثار جهانی بیاید در اینجا نمایش داده بشود. باید بتوانیم از این مقوله امکانی برای موزه هنرهای معاصر فراهم کنیم؛ چراکه هر قدر این آثار در دنیا دیده بشود به نفع مجموعه موزه هنرهای معاصر ایران است و تمام تلاش‌مان در این قضیه به این ترتیب بوده است.

مرادخانی ادامه داد: این موضوع هم در دولت و هم در مجلس و هم در نهادهای نظارتی کشور مطرح شده و اصل موضوع پذیرفته است؛ حالا فقط مکانیزم‌هایش می‌ماند که به چه صورت باشد که آثار به بهترین نحو برود و برگردد که مخاطراتی نداشته باشد. کسانی که در دنیا کارهای هنری می‌کنند خودشان علاقمند به این آثار هستند و حیات خیلی از جریان‌های هنری مختلف دنیا به وجود این آثار بسته است. هر قدر این آثار سالم‌تر و بهتر بماند آنها هم بهتر می‌توانند در این زمینه فعالیت کنند.

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین با اشاره به اهمیت نگهداری آثار هنری گفت: مهمترین دغدغه ما نگهداری خوب از آثار هنری‌مان است و الحمدلله موفق شدیم چند مورد از آثار خیلی خوب جهانی‌مان را مرمت کنیم. در چهل سال گذشته شاید سابقه نداشته اما ما بالاخره موفق شدیم سه اثر خوب نقاشی کلاسیک را توسط مرمت‌کاران آلمانی مرمت کنیم و این به نظرم از توفیفات خوبی بود که داشتیم. تابلوهای بسیار ارزشمند و بسیار گرانقیمتی که مرمت‌شان مساله بسیار مهمی است؛ از این به بعد تازه ما وارد یک جریان جدیدی به نام مرمت آثار فاخر هم می‌شویم که باید در دستور کار باشد.

مرادخانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش یادآور شد: ما به این نتیجه رسیده‌ایم که می‌شود موزه هنرهای معاصر را به صورت هیئت امنایی یا به نحو دیگری اداره کرد؛ با همین مکانیزم هم می‌شود روی بهتر شدن فضا کار کرد. موزه هنرهای معاصر سال‌هاست کتاب نداشته و سعی می‌کنیم برایش کتاب تهیه کنیم و امکانات موزه را بروز کنیم.

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: در کنار موزه هنرهای معاصر چند هزار متر زمین داریم که سال‌هاست مانده و امیدوارم با کارهایی که انجام می‌دهیم و با سرمایه‌گذاری که در حوزه‌های اقتصادی می‌کنیم بتوانیم موزه نشنال گالری را در کنار موزه هنرهای معاصر آهسته آهسته به جایی برسانیم چون بسیار مهم است. موزه هنرهای معاصر به آن معنا دیگر پاسخگو نیست که بخواهد کارهای نشنال گالری انجام بدهد. در کنار آن، خیلی اتفاقات به لحاظ اقتصادی در حوزه هنرهای تجسمی هم بروز و ظهور کرده که امیدواریم بتوانیم در آینده کارهای خیلی خوبی انجام دهیم.

مرادخانی با اشاره به اهمیت موضوع دیپلماسی فرهنگی گفت: باید هنرمندان کشور به جاهای مختلف دنیا بروند و هنرمندان آنها به ایران بیایند؛ در تعامل با یکدیگر باید حرف بزنیم چون ما در حوزه هنر حرف برای گفتن زیاد داریم، نمی‌توانیم خود را در داخل مرزهای کوچکی نگه داریم و نگذاریم حرف‌هایمان بیرون برود. ما باید با دنیا حرف بزنیم و این قدر حرف داریم که وقتی وارد گفتگو می‌شویم می‌بینیم که خیلی می‌توانیم تاثیرگذار باشیم.

او همچنین هنر را حوزه پرچالشی خواند و گفت: به نظر من در زمینه هنر همین که در دولت آقای روحانی تعامل دولت با هنرمندان در سراسر کشور افزایش پیدا کرد به‌طوری‌که هنرمندان می‌توانند بدون دغدغه به وزارت و معاونت مراجعه کنند و رفاقت دارند؛ برخی از چالش‌ها مرتفع شده است. پیش از این، خیلی وقت‌ها، خیلی از آموزشگاه‌ها و گالری‌ها سال‌های سال بود که در نوبت بودند که بتوانند کار خودشان را ارائه دهند یا مجوزشان را بگیرند اما این انتظار را در این دولت تقریبا به صفر رساندیم؛ الان متقاضی‌ای که سال‌های طولانی دنبال کسب صلاحیت برای مجوز باشد، نداریم. همه کارهای نظارتی را خلاصه کردیم که هنرمندان بتوانند به کارشان برسند.