جعفر علی سروی همپا :حراج باران، بازار هنر خوشنویسی را شکل داد / فرمول نوآوری در خوشنویسی چیست؟
بنده جعفرعلی سروی همپا صمیمانه از مدیریت توانمند نگارخانه ترانه باران خانم دکتر کاظمی دولابی، نازنین نهایت سپاس و تشکر را دارم. در این بازار محدود اقتصاد هنر ، نگارخانه ترانه باران و حراج باران همواره در حمایت از هنرمندان سنگ تمام گذاشته است
ایران آرت: نگارخانه ترانه باران بهمن ۱۴۰۰ را با برپایی نمایشگاه آشوب هندسی ۹ ، نقاشی خط های جعفر علی سروی همپا را به تماشا گذاشته است.
این نهمین نمایشگاه انفرادی جعفر علی سروی ست. او متولد ۱۳۵۰ تکاب، کارشناس هنرهای تجسمی، فارغ التحصیل فوق ممتاز و مدرس رسمی انجمن خوشنویسان ایران است.
سبک کاری او در قالب فرمهای دوار و پراز رنگهای درهم تنیده و پیچیده است که پیداست الهام از صور خیال دارند و ببینده را محو خیال انگیزی خود می کند تا با سیر در عمق رنگها و فرمهای چشم نواز سفری را به فراسوی دیگر آغاز کند و در این آشوب هندسی به نظمی زیبا ومنطقی در درون خویش نائل آید و در نهایت آرامش، به وادی عقل و عشق قدم گذارد.
به بهانه این نمایشگاه، مصاحبه ای با جعفر علی سروی همپا انجام داده ایم که در ادامه تقدیم می شود:
آشوب هندسی نهمین دوره خود را در گالری ترانه باران پشت سر گذاشت ، در این ۹ دوره چه تحولاتی بر این آشوب ها گذاشته است؟
دراین وادی فروشد کاروانها / که کس نشنید اواز در آیی
آشوب هندسی همانند کودکی تازه متولدشده قدم به وادی هنر نهاد و از شفافیت و آشکارگی خط و رنگ و ترکیب محتاطانه آنها که هریک فرصت نمایش خود را داشته باشد آغاز شد و سپس به یک آشوب گنگ که خط و رنگ هریک دیگری را پنهان نماید و خود را بنمایاند رسید که اوج ابهام و قدری آشفتگی را در خود داشت همانند عشاق نو آموز به تجربه های نو پرداخت و اکنون به سمت تعادل و ترکیبی میرود که خط و رنگ هریک به دیگری کمک میکند که خود را نشان دهد. ماهیت نوینی که در ترکیب متعادل خط و رنگ میتوان به آن رسید. ترکیبی که هم خط است و هم رنگ و در عین حال هویت و حضور مستقلی ندارند آنچه دیده میشود حضوری تازه و همگون است.
تمرکز چندین ساله تان بر آشوب هندسی از کجا نشأت می گیرد؟
در ابتدا عرض کنم که این پرسش چندوجه دارد ، اول اینکه نگاه شخصی بنده و نظرگاهی که درآن قرار دارم و به جهان هستی می اندیشم. وجه دوم مواجه اثر با انعکاسات درونی بنده و جایگاه آن در هنر امروز و در چشم مخاطبان و علاقمندان مختلف.
ابتدا تکیه وتمرکز بنده در آشوب هندسی بر ادب و عرفان و معرفت اندیشی رفیع در ادبیات سترگ ایرانی و اسلامی مان بوده و هست .
در وجه دوم پرداخت به اینکه تجلی و حضور و ظهور این معنا با تکیه بر استخوان بندی و انعطاف خط و تنوع رنگها و قدرت بصری آنها برای پر کردن فاصله میان گامها در رقص قلم برصفحه بوم بوده است.
گویا این آشوب هندسی یک جور بی قراری در عین نظمی هستی شناسانه است؟
بله تعبیر زیبا و هنرمندانهای است. به قول مولانا :
جمله بیقراریت از طلب قرار تست / طالب بیقرار شو تا که قرار آیدت
نوعی گریز از نظم و بازگشت ناگزیر به یک هستی مقرر و نظم یافته که برای تقرر و استقرار در بوم و برای فهم آن نهایتا به یک حضور و هستی منسجم و متمرکز میرسد در عین اینکه با یک خصلت ذاتی تمایل به گریز از این وضعیت دارد. تو گویی یک بیقراری به ناچار، تن به قرار داده است ...
اگر بخواهید سه مولفه زیبایی شناسی در اصول خوشنویسی را نام ببرید که در آشوب هندسی بدان ها تاکید موکد دارید آن سه شناسه کدام اند؟
شکل ، هارمونی و تلاشی عمدی برای گریز از انسجام که نهایتا به انسجامی خاص یا به نوعی بیانسجامی میرسد.که از اصول دوازده گانه خوشنویسی کلاسیک میتوان به ترکیب ، تناسب و تعادل اشاره نمود .
به نظر شما نوآوری در خوشنویسی اصیل چقدر ضرورت دارد؟
میخواهم از مولانا کمک بگیرم برای شرح این پرسش بنیادین شما :
چیست نشانی آنک هست جهانی دگر / نو شدن حالها رفتن این کهنههاست
روز نو و شام نو باغ نو و دام نو / هر نفس اندیشه نو نوخوشی و نوغناست
نو ز کجا میرسد کهنه کجا میرود/ گر نه ورای نظر عالم بیمنتهاست
عالم چون آب جوست بسته نماید ولیک/ میرود و میرسد نو نو این از کجاست
حقیقتا نوآوری در عرصه خوشنویسی بسیار سخت اما شدنی است به صورتیکه بتوان بین هنر کلاسیک خوشنویسی و هنر مدرن امروزی رابطه ای بدیع مبتنی بر اصول زیباشناختی بوجود آورد.
در واقع در اصل و اصول ارزشمند خوشنویسی نمیتوان چندان نوآوری نمود اما در بکارگیری و ترکیب بندی و فرم و فضا و بکارگیری رنگها میتوان نگاهی نو و اثری نو خلق کرد که نو خوشی و نو غناست .آشوب هندسی در انکشاف این عالم در تکاپوست.
موقعیت کنونی خوشنویسی را چگونه ارزیابی می کنید؟
حقیقتا امروزه به برکت وجود استادانی همچون استاد غلامحسین امیرخانی ، استاد کیخسرو خروش و استاد علی شیرازی و همه بزرگان این جمع شریف ، خط کلاسیک در قله رفیع و بلند هنری خود قرار گرفته است.
از منظر اقتصاد هنر و بازار خوشنویسی ارزیابی تان چیست؟
خوشنویسی با توجه به ذات و وظیفه تاریخی خود که در اشاعه کمال و معرفت اندیشی و تلطیف روان علاقمندان را بعده داشته و دارد یک کالای فرهنگی محسوب می شود و حال تبدیل این کالای ارزشمند فرهنگی به کالای اقتصادی هنری به عهده مدیران توانمند نگارخانه ها و مجموعه دارانی همانند خانم دکتر کاظمی دولابی عزیز هستند که میتوانند با درایت و هوش بالای اقتصادی و فرهنگی خود در این بازار محدود اقتصادی به فعالیت بپردازند .
به نظر می رسد که بازار هنر و اقتصاد هنر برای اغلب هنرمندان جامعه امروز ما بازاری بسیار محدود باشد به دلیل اینکه تاثیر منفی ویروس کرونا در تمامی عرصه ها مخصوصا درعرصه هنر و اقتصاد هنر بیشتر و بیشتر بوده و هست....
فعالیت نگارخانه ترانه باران و حراج باران را چگونه ارزیابی می کنید؟
حراج باران که در واقع شرشر زیبای باران و بارش باران در واقع بارش شعور و دانایی ست برجان تشنه گان هنر و خوشنویسی این سرزمین.
حراج باران در این دریای طوفان زده و زورق شکسته هنرمندان همانند فانوس دریایی است که شوق و شور امید در دل کشتی شکستگان می افکند و ملجا مهم و ارزشمندی است که میتواند با هرسختی که شده بازار اقتصاد هنر خوشنویسی را گرم نگهدارد و بوی خوش نسیم هنر خوشنویسی را به مشام معرفت اندیشان و کمال جویان برساند.
عرض کردم در این بازار محدود اقتصاد هنر نگارخانه ترانه باران و حراج باران همواره در حمایت از هنرمندان سنگ تمام گذاشته است مخصوصا از آشوب هندسی که امروز صدای نهمین آشوب هندسی را از مناره های رفیعش می شنویم .
بنده جعفرعلی سروی همپا صمیمانه از مدیریت توانمند نگارخانه ترانه باران خانم دکتر کاظمی نازنین نهایت سپاس و تشکر را دارم و بدین وسیله از حمایت و عنایت شخص ارزشمندشان و مجموعه فاخر ترانه باران از نهمین آشوب هندسی تشکر می نمایم.