از یک عاشقانه ساده تا انسانهایی با ذات حیوانی / گالریگردی ایران آرت در چهار نمایشگاه
سارا ساسانی: نمایشگاههای طراحان آزاد، هما، دنا و ثالث سوژه این هفته گالریگردی ایران آرت هستند.
ایران آرت: نمایشگاه نقاشیهای ساناز دزفولیان با عنوان «ذات پنهان» در گالری طراحان آزاد، نمایشگاه نقاشیهای ساله شریفی با عنوان «این سری عاشقانه باشه» در گالری هما، نمایشگاه عکسهای کتایون نظری با عنوان «مواجهه» در گالری دنا و نمایشگاه آثار اکرم سرتختی با عنوان «رنگ زندگی» در گالری ثالث، سوژههای این هفته گالری گردی ایران آرت هستند.
انسانهایی با ذات حیوانی
در بسیاری از آموزهها به ذات و درون هر آنچه که هستییافته صحه گذاشته شده و در این اشارات به ذات حیوانی برخی از انسانها و خوی وحشیگری آنها نیز اشاره شده است. ساناز دزفولیان در مجموعهای با عنوان «ذات پنهان» در گالری طراحان آزاد به ترسیم و تجسم همین ذات حیوانی در انسانها پرداخته است؛ او معتقد است که برخی از افرادی که در کنار ما زندگی میکنند به دلیل درون و ذات نهانیشان به مثابه حیواناتی میمانند که در کنار ما زندگی میکنند و آنها انسانهایی هستند که رفتارهای حیوانی دارند.
دزفولیان در این مجموعه فضاهایی از محیط داخلی خانه را ترسیم کرده است و در آن حیواناتی را در قالب انسان ترسیم کرده است که این حیوانات همان انسانهایی هستند که در اطراف ما و در فضاهای شخصیشان زندگی میکنند و حالات انسانی به همراه ذاتی حیوانی دارند.
آثار دزفولیان را در سه بخش و فضای چیدمانی میتوان مورد نظر قرار داد. بخش اول آثاری است که در ابعاد بزرگ نقاشی شده است و در آن عناصری همچون، جغد، خروس، گوسفند، گربه و غیره در فضاهای داخلی، حالات و رفتار انسانی دارند. در این آثار گاهی تناسبات به هم میریزد و ابعاد عناصر با توجه به پرسپکتیو متغیر آن دچار تغییر میشود. بخش دیگر پرترههایی از جغد است که در ابعاد کوچک نقاشی شده است که به عقیدۀ دزفولیان اینها همان چهره انسانهایی است که در قالب حیوان ترسیم شدهاند. بخش سوم پرترههایی از حیوانات مختلف است که بر روی سطوحی شفاف و انعکاسی همچون آینه، سینی و ... نقاشی شدهاند، زمانیکه به عنوان مخاطب در مقابل این سطوح شفاف و بازتابنده قرار میگیریم بخشی از صورت ما با چهره حیوانات ترکیب میشود و ما حدودی از ذات خودمان را در درونمان مورد قضاوت قرار میدهیم.
آثار دزفولیان به ایده و دغدغه شخصی یک هنرمند نسبت به اجتماع اطرافش اشاره دارد، اجتماعی که هنرمند به آن انتقاد میکند و انتظار بازیابی و پالایش آن را دارد.
نمایشگاه آثار ساناز دزفولیان با عنوان «ذات پنهان» تا 2 مرداد در گالری طراحان آزاد ادامه دارد. گالری طراحان آزاد در میدان فاطمی، میدان گلها، میدان سلماس، شماره 5 قرار دارد.
یک عاشقانه ساده
ساله شریفی در نمایشگاه اخیرش، مجموعهای از آثارش را با عنوان «این سری عاشقانه باشه» در گالری هما ارائه کرده است. او معتقد است هر اثری را باید برای خود آن اثر بکشد: «از لحاظ شکل، در تمام کارها تا حد قابل توجهی به اتودها و پیشنویسهای هر اثر وفادار بودم، گوناگونی اجرا در این مجموعه بیتأثیر از سوژه آن نیست ... در تلاش بودم هر اثر را برای خود آن اثر بکشم ... این مجموعه بر محور کلی محتوی عاشقانه و تبعات عاشقی کشیده شد. مهر و علاقه بیحد، انزجار و دوری خودخواسته، بزرگبینی و حقیرانگاری، صداقت افراطی و دروغ، میل، یاد ... تمام تناقضات عموماً شیرینی که در یک یا چند تجربه عاشقانه داریم.»
نقاشیهای ساله شریفی از لحاظ فرم و محتوا ساده هستند؛ سادگی نه به معنای ابتدایی، بلکه به معنای بیپیرایگی و بیغل و غش بودن. او ساده میکشد و ساده رنگ میگذارد. دنیای عناصر تصویر ساله شریفی همچون نقاشیهای عاشقانه شمع و گل و پروانه است که برای وصف درد عشق ترسیم میشد. اما نقاشیهای او تفاوتهایی اساسی دارد. رنگها در آثار او بسیار ساده، خالص و ناب به کار گرفته شدهاند و نکته مورد توجه دیگر در آثار او به کار بستن ترکیببندی خاص و برجسته است؛ ترکیب عناصر در این آثار علاوه بر سادگی و حفظ هویت نقاشانه، بسیار خاص و زبردستانه تدبیر شدهاند.
ساله شریفی تأکید بر حفظ اصالت و خاصیت طراحیهایش دارد و تمایل دارد آنها را به عنوان طرح اصلی حفظ کند. به علاوه او در کنار این بیپیرایگی مخاطب را به جهانی شفاف، زلال و بدون دردسر دعوت میکند. او ما را از ترس گرفتار شدن در آشفتگی و هرج و مرج دنیای معاصر در دنیای ساختگی خودش پنهان میکند. ساله شریفی دنیایی میسازد که مخاطب برای لحظاتی که در گالری قدم میزند از هر آنچه که در پیرامونش است جدا میشود و به جهانی سرشار از طراوت، جوانی و عاشقی وارد میشود.
نمایشگاه آثار ساله شریفی با عنوان «این سری عاشقانه باشه» تا 8 مرداد در گالری هما ادامه دارد. گالری هما در خیابان کریمخان، خیابان سنایی، شماره 8 قرار دارد.
انفعال سوژه اثر در مواجهه
جنگ برای مردم جهان همیشه سخت و غیرقابل هضم بوده، اما برای زنان سختتر؛ چراکه در زمان جنگ و تهاجم زنان نیروهای بیدفاع محسوب میشوند که علاوه بر حفظ جان خویش باید از حیثیت و جسم خود نیز محافظت کنند و مهمتر از آن باید کودکانشان را هم از آتش جنگ نجات دهند و محافظ جان عزیزانشان باشند. پس این امری طبیعی است که یک هنرمند زن در آثارش به جنگ و تبعات آن واکنش نشان دهد.
کاترین نظری در مجموعه جدیدش آثاری از فتومونتاژهایش را با عنوان «مواجهه» در گالری دنا به نمایش درآورده است. نظری در این مجموعه به مسأله جنگ که پدیدهای وابسته و رخدادی مختص به کشورهای جهان سوم است، پرداخته. در دهه اخیر تهدیدهایی از هر سو موجب ایجاد و انتشار نگرانیهایی پیرامون جنگ، نزاع، درگیری و تهاجم شده است و برای هنرمند زنی اهل خاورمیانه پرداختن به این مسأله دور از ذهن نیست.
آثار نظری صحنههایی از هجوم و تجاوز نیروهای بیگانه را در مناطقی بکر و بینشان، ترسیم میکند. این صحنهها گویای وقوع جنگی تن به تن است. از نظر فرم، رنگ و تکنیک این آثار قابل تأمل و تحسین است. کفه ترازوی زیباییشناسی آثار که شامل ترکیببندی و شکل کلی آثار است سنگینتر از محتوای آثار است . کاترین در این آثار علی رغم آنچه که در بیانیه اثرش آورده است نتوانسته به خوبی کلام را منعقد کند. او از مقاومت زنانی شجاع و دلیر میگوید؛ زنانی که قرار است از خود، عزیزان و بخشی از خاکشان دفاع کند. بنابراین پس از خواندن این بیانیه انتظار میرود با زنانی از جنس «مواجهه»، روبرو شویم و شاهد کنشگری زنان به عنوان سوژه اثر باشیم اما زنان آثار نظری زنانی منفعل، واداده، نظارهگر و بیتفاوت هستند. زنانی که واکنشهایی سخت، جدی و مسدودکننده ندارند، در واقع آنها اصلاً واکنشی نشان نمیدهند، بلکه اغلب صحنه را ترک میکنند و یا به عنوان شاهدانی عینی در صحنه باقی میمانند. به نظر میرسد آنها درکی از لحظه وقوع جنگ و حادثه ندارند. این فاصله میان عنوان اثر و بیانیه، با خود آثار کمی قابل تأمل و غیرقابل اغماض است.
عکسهای نظری در ابعاد متوسط و بزرگ در قابهایی یکسان ارائه شده است، علاوه بر عکسها ویدئویی در گالری به نمایش در آمده است که از قضا زنی را فریز شده در ارتفاعی مشرف به شهر نشان میدهد که در ادامه نوری در جستجوی چیزی شبیه به هویت گمشده بر روی زمین به جستجو میپردازد. جستجویی در ضمیر ناخودآگاه یا شاید جستجویی برای تمام از دست دادنها در هنگام جنگ و تعرض.
نمایشگاه آثار کاترین نظری تا 4 مرداد در گالری دنا ادامه دارد. گالری دنا در خیابان سپهبد قرنی، بعد از چهار راه طالقانی، کوچه سوسن، شماره 4، زنگ 2 قرار دارد.
هنرمند نائیو از ری
اکرم سرتختی هنرمندی اهل شهر ری است که نقاشی را به شکل خودآموخته یادگرفته است و از سن پنجاه سالگی شروع به نقاشی به صورت حرفهای کرده است و تا به امروز نمایشگاههای مختلفی از آثار او در ایران و خارج از ایران برپا شده است.
در دهههای اخیر به هنرمندان نائیو یا خودآموخته از سوی واسطههای هنر توجه بسیاری شده است. هنرمندان خودآموخته نامی است که جامعه معاصر به اینگونه از آفرینشگران هنری داده است و درتعریف آنانی که در دایره متعارف هنر نمیگنجند، خودآموخته گفتهاند. این هنرمندان خارج از شاخصههای فضای اکادمیک و طبقهبندی شده قرار گرفتهاند.
آثار سرتختی با توجه به تجربیات و تبیینات او از طبیعت ترسیم شده است. او هیچگاه انسان را با تناسباتی که از یک انسان انتظار میرود نقاشی نمیکند. موضوعاتی که او مورد توجه قرار میدهد، برگرفته از موضوعات و سرتیترهای داستانهای کهن ایران و جهان است، همان افسانههایی که در قالب داستان در گوش هر کودکی زمزمه شده است. او در جایی قیامت را ترسیم میکند، در جایی هم حواریون که برگرفته از آموزههای دینی هنرمند است اما در جایی دُم خروس، زندگی رنگارنگ، رقص و شادی موضوع آثار او میشوند. ویژگی برجسته آثار او در ابتدا رنگهایی است که به کار بسته و همچنین ترکیب رنگها که به صورتی بداهه و بدون رعایت حد و مرزی بسیار آزادانه از این ترکیبات رنگی استفاده کرده است. بخ علاوه باید به ابعاد و تناسبات فیگورهای ابتدایی انسانها، حیوانات و گیاهان در آثار او توجه کرد، این تناسبات از هیچ آموزهای پیروی نمیکنند و بسیار خودانگیخته و خودآموخته در کنار سایر عناصر ترسیم شدهاند.
این نمایشگاه نماینده ذهن زنی سالدیده است که جهانی را از آن خود ساخته است که با جهان واقعی فاصلهای بسیار دارد و همین فاصله موجب میشود که مخاطب شیفته جهان خودساخته اکرم سرتختی شود.
نمایشگاه آثار اکرم سرتختی با عنوان «رنگ زندگی» تا 2 مرداد در گالری ثالث ادامه دارد. گالری ثالث در خیابان کریمخان، بین خیابان ایرانشهر و ماهشهر قرار دارد.