دختری در مرزهای آدرنالین/ یادداشت سمیه سهیلی برای یلدا معیری که برنده نشان عکس مطبوعاتی برتر سال شد
تا پیش از آن، فقط عکسهایش را دیده بودم. خوشحال بودم میدیدمش عکاس زنی را که جنگهای متعددی را پوشش تصویری داده است...
ایرانآرت، سمیه سهیلی: اولین بار که برای عکاسی از درگیریهای مقابل سفارت انگلستان رفته بودم دیدمش؛ عکاسان خبری بسیاری آنجا بودند، ولی تنها عکاس زن حاضر در جمع، یلدا معیری بود. تا پیش از آن، فقط عکسهایش را دیده بودم. خوشحال بودم میدیدمش عکاس زنی را که جنگهای متعددی را پوشش تصویری داده است. رفتم جلو و سلام کردم و دست دادم. خیلی گرم و صمیمی جواب داد و گفت مراقب باشم. در آن سالها، تنها عکاسان فعال و مطرح زن در عرصه خبر و مستند، یلدا معیری و نیوشا توکلیان بودند. آن روز باور نمیکردم یک سلام و احوالپرسی ساده بعدها رابطهای عمیق و دوستانه را شکل بدهد تا جایی که او تبدیل به نزدیکترین آدم زندگیم شود.
واقعیت ماجرا این است که همیشه به عنوان یک زن از موقعیتهای خطرناک لذت بردهام اگرچه شاید بسیاری اوقات، هم جرأت قرارگرفتن در آن موقعیت را نداشتم، ولی از تماشای زنانی که تا این اندازه ریسکپذیرند لذت بردهام؛ یلدا معیری از همان زنها بود. شجاع، مستقل، توانمند و منصف. البته این ویژگی آخر را در گذر زمان و با معاشرتهای بیشتر فهمیدم. علاقه من زمانی به او بیشتر شد که صداقت بیاندازهاش را دیدم. نمود این صداقت را در پاسخش به این پرسش میفهمیم؛ هر وقت از او میپرسند چرا عکاس شده است، میگوید: آدرنالین!
بعدها متوجه شدم با وجود اینکه در خانوادهای متمول بزرگ شده اما برای رسیدن به رویاهایش سختیهای فراوانی را به جان خریده است. دانشگاه را نیمهکاره رها کرده و تصمیم گرفته عکاس خبری شود؛ همه زنانی که در این عرصه کار میکنند میدانند در سنین پایین وارد این حرفه خشن و به گفته بیشتر رفقا مردانه شدن، تا چقدر سختی و گاهی رنج به همراه دارد.
معیری، اولین سفرش به افغانستان را برای عکاسی از جنگ در آن کشور در سال 80 صورت داد؛ برای رفتن به آنجا هم مشقات زیادی را تحمل کرد از جمله اینکه برای عبور از مرز، سوار خاور حمل نان شد. سپس به عراق رفت و جنگ عراق را پوشش داد. بعد سر از سونامی اندونزی و جنگ لبنان و بعد جنگ گرجستان و سیل پاکستان و... درآورد.
یکی از مهمترین ویژگیهای یلدا نگاه انسانیش به آدمها در زندگی و عکاسی است؛ بارها در کنارش عکاسی کردهام و دیدهام که چطور به آدمهایی که سوژه عکاسیاش هستند، احترام میگذارد. این نگاه را در مواجههاش با افراد در زندگی عادی هم فراوان دیدهام. علاوه بر اینها یلدا معیری عکاسی است که به نگاهی انتقادی هم مجهز است؛ هم در عکاسی و هم در همه شئون زندگیاش. این را هم در عکسهایش از همه جنگها و مصیبتهایی که ثبت کرده میتوان به تماشا نشست و هم در کنترل منعطف رویدادهای زندگیاش و روابطش. یکی دیگر از مواردی که متفقالقول بیشتر کسانی که او را از نزدیک میشناسند اذعان دارند حمایت همهجانبهاش از عکاسان زن است؛ چنانکه هنگام دریافت نشان عکس مطبوعاتی برتر سال 1396 هم که چند روز پیش به او اهدا شد، باز هم از مشکلات و دغدغههای زنان عکاس گفت و البته دردناک اینکه گفت بیکار است مثل بسیاری دیگر از زنان عکاس. یلدا معیری غیر از عکاسی، دستی هم بر نوشتن دارد؛ از او یک مجموعه داستان سال 1383 با عنوان «معشوق مرده» در خارج از کشور منتشر شده است.