قلاب بافی‌های معناگرا و گاوهای فلزی /نگاهی به 4 نمایشگاه تجسمی

نمایشگاه‌‌ گالری‌های آ، طراحان آزاد، آران و شیرین سوژه‌های این هفته گالری‌گردی هستند.

ایران آرت: مریم درویش؛ نمایشگاه ناصر گیو قصاب با عنوان "قصاب خانه" در گالری آ، نمایشگاه آثار شیرین ملت‌گهر با عنوان "ریشه‌ها" در گالری آران، نمایشگاه عکس ژیلا مختاری با عنوان "دیوانگی منهای یک ثانیه" در گالری شیرین و نمایشگاه سمیرا اسکندرفر با عنوان "دوتایی‌ها" در گالری طراحان آزاد سوژه‌های این هفته گالری گردی هستند.

قصاب‌خانه علوم

نمایشگاه آثار ناصر گیو قصاب با عنوان "قصاب خانه" در گالری آ برپاست و در آن مجموعه‌ای از آثار نقاشی و حجم به نمایش درآمده است. گیو در این نمایشگاه به موضوع پیشرفت علم و تکنولوژی و تاثیرات منفی آن بر انسان و طبیعت پرداخته است. اولین چیزی که تماشاگر قبل از ورود به گالری با آن مواجه می‌شود ساطوری است که درون جعبه‌ای مخملین قرار گرفته و خبر از حادثه یا فاجعه‌ای ناگوار می‌دهد.

مجسمه‌های فلزی که از به هم پیوستن ورق‌های آهن به وجود آمده‌اند، آدم‌هایی تغییر شکل یافته را نشان می‌دهند که گاه فرم اندام آنها از شکل طبیعی خارج شده و گاه تنها حجمی پیچان و نامشخص با صورت انسان به چشم می‌آید که نشان از تغییری شدید در ساختار وجودی آدمی است.

اما دسته‌ای دیگر از مجسمه‌ها گاوهای آسیب دیده یا لاشه‌هایی با شکم‌های شکافته هستند که در موقعیت‌های گوناگون دیده می‌شوند. سه لاشه آویزان از چنگک قصابی که زیر آنها ظرف‌های حاوی جنین گاو قرار دارد نمادی از سیر زندگی این حیوان از تولد تا مرگ است که سرنوشت او به دست انسان رقم می‌خورد. اما لاشه دیگری که با شکم دریده، روی تخت خوابیده است بیننده را با این ذهنیت مواجه می‌کند که شاید روزگاری از راه برسد که انسان هم چنین وضعیتی پیدا کند.

نقاشی‌های این مجموعه هم در ارتباط تنگاتنگ با مجسمه‌ها قرار دارند. رنگ‌های سیاه، زرد و قرمز، بی‌پروا و پر شتاب در هم گره خورده و سطوحی را به وجود آورده‌اند که با کمی دقت در آنها می‌توان بخش‌هایی از همان لاشه‌ها را مشاهده کرد. ناصر گیو با دغدغه‌ای در باب پیشرفت روزافزون علوم و بهره‌کشی بی‌رویه انسان از حیوانات و طبیعت، آثاری ترس‌زده و مضطرب را به وجود آورده است که بی‌تردید مخاطب را با خود درگیر می‌کنند تا برای لحظه‌ای هم که شده، در زندگی امروز خود تردید کند.

این نمایشگاه تا 10 بهمن‌ماه در گالری آ به نشانی خیابان کریم‌خان زند، خیابان عضدی(آبان جنوبی)، کوچه اردشیر ارشد، شماره 7 برقرار است.

ظاهر زیبای زشتی‌های پنهان

نمایشگاه آثار شیرین ملت‌گهر با عنوان "ریشه‌ها" در گالری آران برپا شده و مجموعه‌ای از نقاشی و حجم‌های بافته شده به نمایش درآمده است. نقاشی‌های ملت‌گهر با جزییات فراوان بیننده را به سمت خود می‌کشند تا همه عناصر موجود در آنها را کشف کند. این تابلوها که روحیه‌ای به شدت زنانه دارند، ترکیبی از تمام عناصر اطراف انسان هستند که در فضایی خیالی در کنار هم قرار گرفته‌اند و فضای بصری متفاوتی را به وجود آورده‌اند.

گل‌ها و گیاهان، پله‌ها و ساختمان‌ها، مانکن‌های پلاستیکی و آدم‌ها، ماهی‌ها و پروانه‌ها و... همه عناصری هستند که از دنیای واقعی آمده‌اند و در کنار آنها عناصر آشنای دیگری مانند پینوکیو و میکی ماوس به چشم می‌آید که یادگاری از دوران کودکی و لحظات خوش بی‌خیالی است. در این تابلوها ترکیبی ناهمگون از زندگی انسان معاصر شکل گرفته است و ظاهر زیبای آنها خبر از تلخی‌ها و زشتی‌های پنهانی می‌دهد که راهی برای گریز از آنها نیست و تنها می‌توان امکانی برای کنار آمدن با آنها ایجاد کرد.

اما بخش دیگری از آثار ملت گهر به حجم‌های شکل گرفته با قلاب‌بافی اختصاص دارد. بافتن که در طول تاریخ به عنوان عملی زنانه جا افتاده است، همدم خیالبافی‌های شادمانه یا ترس‌های فرو خورده‌ای است که هیچ کدام فرصتی برای بروز پیدا نمی‌کنند. چهره زنانه‌ای که جای آن را آینه گرفته است و اطراف آن توسط بافتهء سفیدی پوشیده شده، حسی از اضطراب و نگرانی را منتقل می‌کند و در جایی دیگر آویزی قلاب‌بافی شده حضور دارد که دانه‌های خرما در آن جوانه زده و حسی از زندگی و رشد یافتن را انتقال می‌دهند.

نمایشگاه آثار شیرین ملت‌گهر تا 6 بهمن‌ماه در گالری آران واقع در خیابان کریم‌خان، خیابان خردمند شمالی، کوچه دی،  پلاک 10 برقرار است.

دیوانگان در شهر

نمایشگاه عکس ژیلا مختاری با عنوان "دیوانگی منهای یک ثانیه" در گالری شیرین برگزار شده است. مختاری اولین نمایشگاه انفرادی خود در ایران را به موضوع دیوانگی اختصاص داده و برای نمایش آن به دو شیوه مختلف عمل کرده است. بخشی از عکس‌ها که به صورت مستند تهیه شده به نمایش آسایشگاه‌های روانی و ساکنان رنجور آنها پرداخته است. سالن‌های بی‌روح و سردی که تخت‌های فلزی خالی به ردیف و منظم در آنها قرار گرفته‌اند، سالن‌های غذاخوری خالی، و دیوارهای سیمانی، فضای زندگی بخشی از افراد جامعه را برای ما بازنمایی می‌کند که اغلب نادیده گرفته می‌شوند.

از سوی دیگر ساکنان این آسایشگاه، بدون نمایش چهره‌های‌شان، با لباس‌های یکدست آبی دیده می‌شوند که با آرامشی اجباری و گریزناپذیر در مقابل دوربین قرار گرفته یا در فضای آسایشگاه مشغول گذراندن روزهای بلند و تکراری هستند.

اما بخش عظیم آثار این مجموعه به عکس‌های صحنه پردازی شده اختصاص دارد که مرد جوانی را با همان شکل و ظاهر عکس‌های قبلی، روانه شهر و فضاهای آشنای آن می‌کند. نگاه خیره مرد جوان در اتوبوس خالی حاکی از بیگانگی او با فضایی است که در آن زیست می‌کند و در عین حال یادآور دیوانگان ناشناخته خطرناک یا بی‌خطری است که در محیط شهری پراکنده‌اند. کتاب خواندن او در کنار قفسه کتاب‌های مشهور مقابل پارک شهر، شاید کنایه‌ای باشد از آنچه در تاریخ ادبیات ایران به کرات مطرح شده و دیوانگی را نشانی از رهایی و عرفان می‌شناسد.

نمایشگاه عکس ژیلا مختاری با عنوان "دیوانگی منهای یک ثانیه" تا 11 بهمن ماه در گالری شیرین برگزار می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند به آدرس خیابان کریم‌خان زند، خیابان سنایی، کوچه 13 شماره 5 مراجعه کنند.

تکثیر هنرمند در چهره دیگران

گالری طراحان آزاد این هفته میزبان نمایشگاه سمیرا اسکندرفر با عنوان "دوتایی‌ها" است. این هنرمند پر کار که نمایشگاه‌های انفرادی زیادی در طول سال‌های گذشته برگزار کرده است این بار دیوارهای گالری طراحان آزاد را با بوم‌های بزرگی پوشانده است که چهره‌های مختلف در آنها دیده می‌شود. اسکندرفر در این مجموعه خود را به عنوان نقاش چهره‌ها مطرح می‌کند و آنچه در این صورت‌ها بسیار نمایان است چشم‌های بزرگ و دفرمه شدن چهره‌ها است. به نظر می‌رسد این چهره‌ها با وجود تفاوت‌هایی که دارند همگی از یک وجود نشأت گرفته‌اند. حضور پر رنگ زنان با احساساتی که در چهره آنها نمایان است یکی دیگر از ویژگی‌های این آثار است.

اسکندرفر آزادانه به تصویر کردن چهره‌ها پرداخته است و بدون افتادن در قید و بند زیباسازی، برخوردی روان‌شناسانه با شخصیت‌هایش دارد و بودن و زیستن آنها را به چالش می‌کشد. می‌توان این چهره‌ها را نمادی از خود هنرمند دانست و این "خود بودن" در شباهت ظاهری بیشتر چهره‌ها با او آشکار است.

"دوتایی‌" در فرهنگ‌های مختلف جایگاه مهمی دارد و از ظواهر طبیعت مانند روز و شب تا صفت‌های نیک و بد را در برمی‌گیرد. همانگونه که "یین و یانگ" به مفهوم یگانگی متضادها است، در آثار اسکندرفر نیز گاه تضادهای آشکار با احساساتی متفاوت بین دو عنصر دیده می‌شود و گاه دو شخصیت مختلف این تضادها را پنهان کرده‌اند. این چهره‌های بیانگر می‌توانند تمام حس‌های انسانی را به مخاطب انتقال دهند و چشم‌های وحشت‌زده، لب‌هایی که به دندان گزیده شده یا اداهایی که از سر بی‌خیالی یا دهن‌کجی به موقعیت در آنها دیده می‌شود، تصاویری ملموس و قابل درک را برای بیننده ایجاد می‌کند. 

نمایشگاه "دوتایی‌ها" تا 10 بهمن ماه در گالری طراحان آزاد به نشانی میدان فاطمی، میدان گلها، میدان سلماس، شماره 5 ادامه دارد.