بازیگری که به خاطر کرونا با تئاتر خداحافظی کرد
مهران رنجبر با اعلام اینکه "من تئاتر را تعطیل کردهام"، گفت: پس از این هر کاری که از دستم ساخته است، انجام میدهم و منتظر هر تصمیم نابخردی در حوزه تئاتر نمیمانم.
ایران آرت: مهران رنجبر که اوایل اسفندماه برای بار دوم نمایش "مارلون براندو" را در مجموعه ایرانشهر روی صحنه برده بود، پس از 6روز اجرا، با شیوع ویروس کرونا و افت تماشاگران تئاتر، ادامه اجرا را متوقف کرد. البته یک روز پس از این تعطیلی خودخواسته برای سلامت عوامل نمایش و تماشاگران، دستور تعطیلی همه اجراهای صحنهای و تمامی فعالیتهای هنری صادر شد. او که تهیهکننده این نمایش بود، پس از پایینآمدن نمایشاش از صحنه متحمل ضرر شد.
به گزارش همشهری، نمایش مارلون براندو که در جشنواره فجر سال گذشته، توانسته بود نظر داوران را بهخود جلب کند، با جوایزی در بخش بازیگری زن، طراحی لباس، موسیقی، نور و کاندیداتوری در بسیاری بخشهای دیگر، خود را برای اجرای صحنهای آماده کرده بود که ویروس کرونا، ناغافل همه عوامل آن را خانهنشین کرد.
با رنجبر درباره وضعیت پیشآمده و خواستهاش در چنین شرایطی که تئاتر کشور را زمینگیر کرده است، صحبت کردهایم.
مارلون براندو با وجود همه موفقیتها، در آغاز اجرا متوقف شد. فکر میکنید دوباره بتوانید این نمایش را روی صحنه ببرید؟
دیگر این نمایش را روی صحنه نخواهم برد. من تئاتر را تعطیل کردهام. این را کسی به شما میگوید که کاندیدای جایزه بخش نمایشنامه برای نمایش "کریملوژی" در جشنواره تئاتر فجر بوده و نمایش مارلون براندو را در این جشنواره اجرا کرده است که مورد تحسین و تقدیر هم قرار گرفته. مارلون براندو از نمایشهای مهم سال98 بود و این من هستم که به شما خبر میدهم که دیگر تئاتر کار نمیکنم. نمیتوانم کار کنم، یعنی پولی نمانده است.
شما از متضرران تئاتر در مدت شیوع ویروس کرونا بودید. فکر میکنید برای جبران این ضرر چه کاری باید کرد؟
در اسفندماه نمایشهایی که از سوی شورای نظارت و ارزشیابی و مرکز هنرهای نمایشی مجوز اجرای صحنهای داشتهاند متضرر محسوب میشوند. این نیاز به آمارگیری و تحقیق و تفحص ندارد. اگر دولت قرار است هزینهای را برای این گروهها متقبل شود، باید سریعتر این کار را انجام دهد.
تا امروز به اجرای آنلاین فکر کردهاید؟
اصلا اعتقادی به اجرای آنلاین ندارم. تئاتر یک حوزه عمومی است و نیاز به تماشاگر همنفس با صحنه دارد. از نظر من لایو و آنلاین اجراکردن تئاتر اشتباه است. بازیگری بدن و بیان در اجرای لایو چقدر ممکن است تأثیرگذار باشد و مگر اینها اجزای مهم تئاتر نیستند؟ اگر در دیگر کشورها نمایشی بهصورت آنلاین اجرا میشود، آن کمپانی تئاتری روی صحنه به شکل واقعی نمایش را اجرا میکند و همه بازیگران و عوامل حقوق و دستمزد خود را دریافت میکنند. فقط تماشاگر حذف شده و باید بلیت تماشای آنلاین خریداری کند. مگر ما چنین امکان و ظرفیتهایی داریم؟ آنچه دوستان، امروز از آن بهعنوان لایو صحبت میکنند، نمایشی جلوی دوربینهای موبایل، پشت میز و با شلوارک است. تئاتر به تماشاگر، بلکباکس و قاب صحنه نیاز دارد. نمیشود منشیصحنه، طراحان صحنه و لباس، طراحان نور را از این حوزه به راحتی حذف کرد. با گسترش این جریان در چنین شرایطی ما خودآگاه تئاتر را از بین خواهیم برد.
پیشنهاد اجرای صحنهای با ظرفیت 40درصدی چطور؟ آیا میتوان این پیشنهاد را اجرایی دانست یا عملا طرحی خواهد بود که چندان قابل اجرا نیست؟
اصلا موافق نیستم در چنین شرایطی سالنهای سینما و تئاتر باز شود. منظور این دوستان را درباره پرکردن 40درصدی سالن متوجه نمیشوم. به استثنای در معرض آسیب قرارگرفتن تماشاگران و عوامل در محیطی مسقف و بسته، در سالنی 300نفره اگر به 100 نفر بلیت بفروشند و فاصلهگذاری را هم رعایت کنند، چه اتفاقی رخ میدهد؟ اقتصاد تئاتر ضربه مهلکی خواهد خورد. این تنها پاککردن صورت مسئله است. این فقط بستن صدای کسانی است که از راه تئاتر ارتزاق میکنند و هماکنون بیکار محسوب میشوند. این عمل تنها آمار بیکاران را کم میکند اما وضعیت معیشتی آنان و اقتصاد تئاتر، شرایط بدتری را تجربه خواهد کرد.
پیشنهاد شما برای برونرفت از شرایط فعلی چیست؟
تنها راه این است که دولت از اهالی تئاتر حمایت کند. بازکردن سالنهای نمایش فقط ضرر مالی اهالی تئاتر است زیرا تماشاگران ریسک حضور در سالن را نمیپذیرند و منطقی هم هست که چنین کاری نکنند؛ عوامل و تماشاگرانی که قرار است با ترس در سالن حضور پیدا کنند، خروجی خوبی را نصیب تئاتر کشور نخواهند کرد. خواسته اهالی تئاتر بازشدن سالنها در شرایطی که کرونا جان مردم را تهدید میکند نیست. خواست ما دریافت حقوق بیکاری در این دوره است. من نیز خواهان ضرر و خسارت وارد شده از مرکز هنرهای نمایشی هستم. اگر قرار است ضررها جبران شود، این کار باید سرعت بیشتری بگیرد و در شرایط بحران تصمیمات باسرعت بیشتری اجرایی شود.
هماکنون مشغول چه کاری هستید و با توجه به اینکه فعلا تئاتر را ترک کردهاید چه برنامهای دارید؟
نمایشنامه "مارلون براندو"، "استیو جابز" و "کریملوژی" هر سه در یک مجلد به نام "پرتره یک" توسط انتشارات نودا به چاپ رسیده و 3نمایشنامه دیگر نیز در یک مجلد با نام "پرتره دو" در نوبت چاپ قرار دارد. رمان و فیلمنامهای نیز در دست دارم که تلاش خواهم کرد به واسطه آن فیلم اولم را نیز تهیه کنم. هر کاری که از دستم ساخته است، انجام میدهم و منتظر هر تصمیم نابخردی در حوزه تئاتر نمیمانم.