مرغ سحر و عشق پنهان در پشت آن/ آوازی که با شجریان و نادر گلچین ماندگار شد
تصنیف ماندگار "مرغ سحر" با شعر محمدعلی بهار و موسیقی مرتضی نی‌داوود از جمله ماندگارترین آثار موسیقی ایرانی است که خوانندگان بزرگی آن را اجرا کرده‌اند.
ایران آرت: صحبت از تصنیف "مرغ سحر"، نام شاعر آن ملک‌الشعرای بهار را به یاد می‌آورد.
بهار دوستی دیرینه‌ای با مرتضی نی‌داوود موسیقیدان و نوازنده تار داشت و ۶۹ سال قبل، پس از اینکه از دنیا رفت، نی‌داوود در سوگ او "مرغ سحر" را به یک قطعه موسیقی تبدیل کرد و این‌گونه بود که یکی از مهم‌ترین آثار موسیقی تاریخ ایران ساخته شد. اثر جاویدان نی‌داوود سال‌هاست که وِرد زبان‌هاست و با شنیدن آن هربار بخشی از تاریخ گویا می‌شود.
به گزارش ایسنا، زمانی که نی‌داوود دوست خوب خود و کسی که او را با کلام شیوایش جان می‌بخشید ملک‌الشعرای بهار را از دست داد، از سوزش آن ضایعه، به سازش پناه بیشتری برد و آثار دیگری ساخت.
با این حال، خود او مرغ سحر را عاشقانه می‌نوازد.
زنده‌یاد مرتضی نی‌داوود از استادان بنام و صاحب سبک تار خود درباره قطعه مرغ سحر گفته است: "مرغ سحر را ساختم چون ارتباط زیادی با ملک داشتم. بیشتر در منزل استاد ملک‌الشعرای بهار بودم. این اثر را برای او ساختم. آنقدر درباره این اثر تعریف کرده‌اند که به نظرم اغراق می‌آید."
نادر گلچین از نخستین خوانندگانی بود که تصنیف زیبای "مرغ سحر" را با تنظیم پایور اجرا کرد. قطعه مرغ سحر با صدای او تا حدی قابل تامل بوده که خوانندگان زیادی آن را بازخوانی کرده‌اند. مرغ سحر جایگاه ویژه‌ای در تاریخ موسیقی ایرانی دارد. در سال ۱۳۸۸ حسن کسایی با ارسال تقدیر‌نامه‌ای از نادر گلچین بابت این اجرا قدردانی کرد.
گلچین از پدر و مادری زنجانی در شهر رشت به دنیا آمد. او از کودکی به موسیقی علاقه فراوانی داشت و از ۱۲ سالگی همکاری و خوانندگی با رادیو رشت را آغاز کرد که در اختیار تیپ رشت بود و زیرنظر مدیران ارتش اداره می‌شد.
علی اکبرپور (آلتو، ویلون) نادر پوردلجو (قره‌نی) و عده‌ای دیگر از هنرمندان به نام رشت همکاران وی در رادیو بودند.
خودش می‌گفت: "ضمن اینکه مقدمات صداسازی را نزد معلمی به نام "مارتروسیان" در رشت شروع کرده بودم از طریق رادیو و صفحه گرام، دلشیفته صدای محمودی خوانساری، بنان و منوچهر همایون پور شده بودم."
او اولین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج‌بخش (نوازنده سه‌تار و ویلون) اجرا کرد و تا سال ۱۳۵۴ در این اداره به ترتیب با ارکسترهای فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی کمال‌پورتراب همکاری کرد.
گلچین از سال ۱۳۵۰ در برنامه‌های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلهای تازه فعالیت کرد و با هنرمندانی چون فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب‌اله بدیعی، علی‌اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل‌اله توکل، جهانگیر ملک، هوشنگ ظریف، محمد حیدری، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری کرد.
محمدرضا شجریان از دیگر خوانندگان "مرغ سحر" است که در هنگام بیماری و بعد از درگذشت این استاد آواز ایرانی، قطعه مرغ سحر بارها توسط علاقه‌مندانش به یاد او همخوانی شد.
