افت ناباورانه موسیقی راک / سبکی که دیگر سهمی در جوایز ندارد
سقوط موسیقی راک در سالهای اخیر اتفاق ناخوشایندی است که بعضاً خود هنرمندان این سبک هم به آن اذعان کردهاند.
ایران آرت: سجاد مالمیر: ماه گذشته در حالی نامزدهای شصت و یکمین جوایز گرمی اعلام شد که در عین ناباوری سهم موسیقی راک از جوایز اصلی گرمی حتی کمتر از سبکهای تجربی و آوانگارد بود. این سبک که زمانی تمامی جوایز گرمی را به خود اختصاص میداد، به شکل عجیبی در بخش بهترین آلبوم گرمی 2019 بدون نماینده مانده و در بخش بهترین تک آهنگ سال هم تنها یک نماینده دارد تا از قافله رقابت با سبکهای دیگر عقب بماند و به ناکامیهای چند سال اخیر خود ادامه بدهد.
گرچه موسیقی راک روند نزولی خود را از سالهای ابتدایی قرن 21 آغاز کرده اما هنرمندان این سبک در دو دهه اخیر همواره حرفی برای گفتن داشتهاند، بخصوص در اواسط دهه گذشته که آلبومهای راک موفق به کسب جایزه گرمی بهترین آلبوم هم میشدند، اما متأسفانه این سبک که نام بزرگترین موزیسینهای تاریخ با آن گره خورده است، در چند سال اخیر به شدت افت کرده و حالا دیگر جایی در میان برترینها ندارد.
آمارها نشان میدهد که آلبومها، تک آهنگها و کنسرتهای راک در سال 2018 نه تنها مورد توجه کارشناسان جوایز بیلبورد، گرمی و امریکن میوزیک اواردز قرار نگرفته بلکه مردم عادی که شنوندگان موسیقی هستند هم رغبتی به این آثار نشان ندادهاند؛ به طوریکه در میان 10 قطعه پراستریم رسانههای آیتیونز و اسپاتیفای تنها نام یک یا دو قطعه راک به چشم میخورد و عمده تک آهنگهای پراستریم از آثار موسیقی هیپ هاپ هستند و پردرآمدترین کنسرتهای موسیقی نیز کنسرتهای هیپ هاپ و پاپ بودهاند.
وضعیت نگرانکننده موسیقی راک در سالهای اخیر باعث شده که منتقدین مجلات بیلبورد، اسپندتی، نیو ریپابلیک و نویزی با تیترهایی متحیرانه بپرسند که چه بر سر موسیقی راک آمده است؟ منتقد نویزی تیتر کنایهآمیز "راک مُرد، خدا را شکر!" را انتخاب کرده و از خوانندگان مقالهاش خواسته که بابت این تیتر خشمگین نشوند چون این چیزی جز حقیقت نیست. منتقد نیو ریپلابلیک نیز با تیتر "چه اتفاقی برای راک افتاده است؟" به تحلیل شرایط موسیقی راک پرداخته و نوشته که این موسیقی در طول دهههای گذشته هیچوقت به این اندازه بیاهمیت نشده بود.
ناکامی موسیقی راک در سال 2018 در حالی اتفاق افتاده که در این سال برخی از هنرمندان صاحبنام سبک راک نیز آثار جدیدی از خود منتشر کرده و کنسرتهایی را هم به صحنه بردهاند. در سال 2018 آلبوم جدید پل مککارتنی، خواننده گروه افسانهای بیتلز منتشر شد و یک هفته هم بر صدر جدول پرفروشترین آلبومهای روز دنیا نشست، اما فروش و استقبال از این آلبوم در قیاس با آلبوم خوانندگانی همچون دریک و امینم بسیار کم بود. دریک که یکی از شانسهای اصلی کسب جایزه بهترین آلبوم گرمی 2019 است، پراستریمترین خواننده سال 2018 در اسپاتیفای شد و با 48 هفته حضور در جدول بیلبورد نیز رکوردشکنی کرد. امینم که همچون دریک یک رپر است نیز در سال 2018 توانست با آلبوم "کامیکازه" رکوردهای مختلفی را جابجا کند. همین اتفاق برای کاردی بی، رپر معروف زن هم افتاد و این خواننده با آلبوم "تعرض به حریم شخصی" رکوردهای زیادی را شکست و مجله تایم و روزنامه گاردین هم آلبوم او را به ترتیب بهعنوان بهترین و چهارمین آلبوم برتر سال 2018 انتخاب کردند.
نگاهی به تعداد فالوورهای هنرمندان سبک راک در شبکههای مجازی هم نشان میدهد که میانگین فالوورهای برجستهترین هنرمندان و گروههای موسیقی راک بین 4 تا 5 میلیون فالوور است که به هیچ وجه با تعداد فالوورهای خوانندههای پاپ و هیپ هاپ که بعضاً بیش از 100 میلیون فالوور در اینستاگرام دارند قابل مقایسه نیست. به طور مثال صفحه رسمی گروههای لینکین پارک، ایمجین دراگنز، یوتو و بن جووی که از برجستهترین گروههای حال حاضر راک هستند به ترتیب 5.1، 4.6، 2 و یک میلیون فالور دارند و این تعداد فالور با میزان فالوور خوانندههای معمولی پاپ و هیپ هاپ برابری میکند.
سقوط موسیقی راک اتفاق ناخوشایندی است که بعضاً خود هنرمندان این سبک هم به آن اذعان کردهاند. چاک بری یکی از پیشگامان موسیقی راک اند رول سال گذشته پیش از مرگش در گفتوگویی اعلام کرد که ناقوس مرگ موسیقی راک به صدا درآمده است. اسلش، گیتاریست مشهور گروه موسیقی "گان ان روزز" نیز امسال در همین رابطه گفت که موسیقی راک دوباره به سالهایی که موسیقی زیرزمینی محسوب میشد برگشته است. این نوازنده صاحبنام به یواس تودی گفت: "راک دیگر جریان اصلی نیست و البته من این را دوست دارم (اینکه دیگر جریان اصلی نیست). اکنون شرایط دوباره به زمانی برگشته که "راک اند رول" بیشتر یک مفهوم زیرزمینی بود." او در پاسخ به این سؤال که چه سبکی جایگزین موسیقی راک شده است، توضیح میدهد: تا جایی که من میدانم هیپ هاپ و موسیقیهای مربوط به آن. هیپ هاپ در حال حاضر خیلی عمومیت یافته. به هر حال این موسیقی از موسیقیهای مختلفی گرفته شده است.
بر اساس پیشبینیها موسیقی راک در سالهای پیش رو نیز وضعیت رو به بهبودی نخواهد داشت. طبق لیستهایی که از آلبومهای در دست انتشار برای سال 2019 اعلام شده، به نظر نمیرسد در سال جاری میلادی نیز اتفاق ویژهای برای موسیقی راک رخ بدهد، مگر آنکه این سبک پدیدههای جدیدی را رو کند که این احتمال هم با توجه به هجوم بی سابقه موزیسینهای پدیده به سمت موسیقی هیپ هاپ، کم و تا حدی بعید به نظر میرسد. با توجه به اینکه بسیاری از بزرگان تاریخ موسیقی از هنرمندان سبک راک بوده و طرفداران موسیقی راک نیز همواره از حرفهایترین و پیگیرترین شنوندگان موسیقی بودهاند، تأسفانگیز است که این سبک موسیقی از دوران پرفروغ خود در دهههای 60، 70 و 80 میلادی دور شده و با اوج فاصله گرفته است.