واکنش مدیران هنری و موزیسین‌ها به برخورد با نوازندگان خیابانی / از معاون هنری ارشاد تا رضا یزدانی، نزهت امیری و محمد سریر
موزیسین‌های شناخته شده کشور از اهمیت موسیقی خیابانی در ساختار شهرهای مدرن گفتند.
ایران آرت: این روزها هر‌جا که می‌رویم در کنار یک خیابان بلند و شلوغ یا پارک‌ها و بوستان‌ها و مقابل بازار‌های بزرگ، گروه‌های چند نفری را می‌بینیم که قطعاتی آشنا و ناآشنا می‌نوازند. آنها شهر را پر از موسیقی می‌کنند؛ خنیاگرانی که زندگی‌شان خالی از غم نیست. کلاه و قاب خالی‌ای که جلو پایشان در انتظار پرشدن است، شرح کوچکی از دل پر و جیب خالی نوازندگان خیابان‌های شهر ماست.
به گزارش همشهری، خشونت نیروی انتظامی با یک گروه 3نفری در رشت، موسیقی خیابانی در شهرها را داستان اول خیلی‌ها کرد. برخی از مسئولان واکنش‌هایی نشان دادند که یکی از آنها معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است. سیدمحمد مجتبی حسینی در واکنش به این برخورد به پیش‌نویسی درباره ساماندهی اجرای موسیقی در خیابان اشاره کرده: "این برخورد تند را زیبنده کشور و فرهنگ‌مان نمی‌دانم. اجرای شهری امری نوین نیست و پیشینه و سابقه‌ای طولانی دارد. در مورد اجرا در معابر شهری، پیش‌نویسی در حال تهیه شدن است و در ویراست دوم قرار دارد." علاوه بر واکنش مسئولان، هنرمندان عرصه موسیقی هم درباره حضور گروه‌های موسیقی خیابانی گفتند و هر یک نظرات خود را اعلام کردند اما نقطه مشترک این صحبت‌ها، حمایت و در نهایت تدوین آیین‌نامه برای حمایت و ساماندهی از گروه‌های موسیقی خیابانی است.
نواختن در خیابان غیرقانونی نیست
کامبیز روشن‌روان؛ آهنگساز
فعالیت گروه‌های موسیقی خیابانی، علاوه بر اینکه باعث تنوع دیداری برای مردم یک شهر میشود، باعث ایجاد روحیه شادتر برای مردم هر منطقه و محله هم میشود. گروه‌های موسیقی خیابانی، گروه‌های نیمه‌حرفه‌ای و آماتور هستند که از یک سو می‌توانند از این طریق بخشی از زندگی خود را تأمین کنند و از سوی دیگر باعث تحرک در فضای شهری می‌شوند. نمی‌توان حضورشان را انکار کرد و حضورشان مثبت خواهد بود. در تمام دنیا در شهرهای بزرگ و کوچک، متروها و اتوبوس‌ها می‌توان حضور این گروه‌ها را دید و نه تنها به لحاظ اجتماعی مشکلی ندارند بلکه می‌توانند تأثیرگذار هم باشند. چند وقت پیش قرار بود وزارت ارشاد به گروه‌ها مجوز بدهد اما نمی‌دانم به چه شکل است. در جریان نیستم و تنها شنیده‌ام برنامه‌ای دارند، اما می‌دانم مجوز دادن به گروه‌ها کار ساده‌ای نیست و مشکلات مجوز دادن همچون مجوز به سالن‌ها را ایجاد می‌کند. معتقدم این گروه‌ها نیازی به مجوز ندارند اما میشود آیین‌نامه‌ای در نوع ارائه کار و حمایت از گروه‌ها که عموما جوان هستند، تدوین شود. وزارت ارشاد و نیروی انتظامی باید حمایت و حتی امنیت را برای این گروه‌ها تأمین کنند؛ چرا که نواختن در خیابان خلاف قانون نیست.
گروه‌های موسیقی خیابانی همیشه در رنج‌اند
نزهت امیری؛ موسیقیدان و رهبر ارکستر
این رفتار زشت را محکوم می‌کنم، هر نوع رفتار خشنی می‌تواند آسیبی بزرگ و جدی تلقی شود. این فیلم را به یاد داشته باشید و 30سال دیگر ببینید همین جوان‌ها چگونه آن را در یادشان نگه‌می‌دارند و چه سرخوردگی‌ای در آنها ایجاد شده است. چنین کاری خطاست. جواب این سؤال را که چرا چنین اتفاقی افتاده از 2منظر می‌توان داد؛ یک معضل، بیکاری است که داریم. آمار بیکاری که روند و رشد فزاینده داشته، باعث شده بسیاری از هنرمندان جوان برای نان شب این کار را انجام دهند؛ هنر زیبا، سالم و شفاف که هنرمند را مجبور می‌کند گاهی در خیابان هم ساز بزند و حتی ممکن است برای خودش هم آسیبی ایجاد شود. بسیاری از گروه‌ها از روی اجبار این کار را می‌کنند. معلم آموزشگاهی می‌شناسم که حقوق تدریسش کفاف نمی‌دهد و در قالب گروه‌های خیابانی ساز می‌زند. هر چند به‌نظر من نواختن موسیقی هیچ اشکالی ندارد. مسئله دوم نبود و فقدان مکان و سالن کوچک برای این جوانان است؛ آیا مکانی برای جوانان وجود دارد که بروند با خیال راحت اجرا کنند؟ هر جایی حتی خانه‌های فرهنگ و فرهنگسراها اجاره‌های کلان می‌خواهند. اتفاقا این گروه‌ها در رنج هستند. ساعت‌ها راه می‌روند و 12ساعت ساز می‌زنند. گاهی تحقیر می‌شوند. این رنج کشور من و جوانان را نشان می‌دهد. باید کار ایجاد کنیم نه آنکه یارانه بدهیم. اینها نتیجه رفتارهای غلط است. اگر مسئولان مصمم هستند که این گروه‌ها را زیرنظر بگیرند و کار نظارتی انجام دهند، بیایند به شکل زیبا و اصولی گروه‌های موسیقی را ساماندهی کنند، برایشان جاهایی آماده کنند مانند فرهنگسراها، مکان‌های خاص عمومی و بوستان‌ها اما هیچ‌کسی به فکر نیست.
شهرداری از گروه‌های موسیقی خیابانی حمایت کند
داریوش پیرنیاکان؛ نوازنده تار و سه‌تار، پژوهشگر و استاد دانشگاه
حضور گروه‌های موسیقی یکی از فعالیت‌های مؤثر فرهنگی و هنری در شهر است. در کشورهای توسعه‌یافته، هنرجویان و دانشگاهیان تحصیلکرده در زمینه موسیقی را تشویق می‌کنند تا در مجامع عمومی ساز بزنند. این فعالیت از 2منظر قابل‌تامل و اعتناست؛ اول اینکه چهره شهر زیبا، تلطیف و هنری میشود و دوم آنکه فعالیت برای جوانان یک کار تجربی به‌حساب می‌آید. در جریان فعالیت گروه‌های موسیقی جوان این نکته نیز فراموش نشود که این گروه‌ها باید قطعات خوب و مردم‌پسند را انتخاب و برای مردم بنوازند نه آنکه هر چه دستشان بیاید را اجرا کنند که مردم متوجه نشده و یا لذت نبرند. وقتی کلیپ برخورد نیروی انتظامی با گروه موسیقی جوان را دیدم بسیار متأسف شدم. رفتار بسیار نابخردانه‌ای بود؛ حتی اگر این گروه اشتباه کرده باشد، باید خیلی محترمانه برخورد می‌کردند و این نوع رفتارها و اشاعه آن در شهرهای بزرگ و کوچک بدترین کار است. در این حوزه و برای حمایت از جوانان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران و دیگر شهرها باید ورود کرده و زمینه را برای گروه‌های موسیقی که لازمه هر جامعه سالم است، مهیا کنند. مسئولان باید بدانند که اجرای موسیقی و فعالیت‌های هنری باعث نشاط عمومی جامعه میشود. قرار نیست به این گروه‌ها مجوزی داده شود؛ چرا که نباید گروه‌های موسیقی خیابانی را درگیر مجوز و ممیزی کرد اما می‌توان یک آیین‌نامه حمایتی برای آنها تدوین و اجرایی کرد.
ایجاد فضای شاد برای رهگذران چه مشکلی دارد؟
رضا یزدانی؛ آهنگساز و خواننده
موسیقی کاربردهای زیادی دارد، در گلخانه‌ها برای پرورش بهتر گیاهان و حتی میوه‌های گلخانه‌ای موسیقی پخش می‌کنند، در گاوداری‌ها برای شیردهی بهتر گاو‌ها هم موسیقی پخش می‌کنند. حالا برای ما که آدمیزاد هستیم و نیاز به موسیقی داریم و آن را بهتر می‌فهمیم این نوع رفتارهای مقطعی و سلیقه‌ای اصلا قابل درک نیست. به‌نظر می‌رسد برخی که در مقام اجرایی هستند هیچ درک ، فهم و برداشتی از موسیقی و اجرای آن ندارند و اگر اشتباهی هم رخ داده باشد با صحبت و تذکر می‌توان موضوع را حل کرد. حضور گروه‌های موسیقی و نواختن موسیقی نشاط را به همراه می‌آورد، باعث میشود مردم در یک مقطع زمانی حتی کوتاه شاد شوند. یک شادی مقطعی و کوچک در دل این همه مشکلات برای مردم چه مشکلی دارد؟ موسیقی حتی فضای شهری را تلطیف می‌کند و با همه مشکلات حال مردم را خوب می‌کند. گمان می‌کنم با این نوع رفتارها، تصمیم‌هایی گرفته میشود که اصلا درست نیست و بیشتر سلیقه‌ای است.
موسیقی آرامش را میان مردم می‌آورد
محمد سریر؛ آهنگساز و موسیقیدان
آنچه در شرایط کنونی به تلطیف احساسات عمومی در شهر می‌تواند کمک بکند (در شرایط فعلی که نگرانی‌ها زیاد است و امکانات مالی محدود شده) ورود به فعالیت‌های هنری است. ازجمله این فعالیت‌ها، حضور گروه‌های موسیقی خیابانی می‌تواند باشد که هر چند خودشان هم مشکلات زیادی دارند اما می‌توانند در شادی مردم کمک شایانی داشته باشند. بهتر است با رفتارهای اشتباه جلو فعالیت گروه‌ها را نگیریم بلکه در ساماندهی و حمایت از گروه‌ها پیشقدم باشیم. موسیقی می‌تواند آرامش را میان مردم بیاورد و لذت شنیدن صدای خوش را به همراه داشته باشد. در اینگونه فعالیت‌ها رپرتوار و قطعات خاصی مدنظر نیست و سلیقه‌ها در نواختن و شنیدن فرق می‌کند اما به یاد داشته باشیم این هنر در فضای باز شکل می‌گیرد، کسی که خوشش بیاید گوش می‌دهد و کسی که باب میلش نباشد، محل را ترک می‌کند.
موسیقی خیابانی بخشی از فرهنگ جامعه
حامد همایون؛ خواننده
هنرمندانی که در قالب گروه‌های موسیقی خیابانی اجرا دارند، 2دسته هستند؛ گروهی‌که موسیقی اجرا می‌کنند که کارشان دیده شود و نیاز مالی ندارند و برخی هم هنرمندانی هستند که علاوه بر اجرا، از این راه امرارمعاش می‌کنند. هر 2گروه هنرمند و قابل احترام هستند و هر نوع برخوردی با انسان‌ها زشت و زننده است و جای دفاع ندارد. موسیقی در هرحالتی حال آدم را خوب می‌کند و گسترش موسیقی بد نیست. باید دست به‌دست هم بدهیم و کاری برای هنرمندان جوان انجام دهیم. در این میان اجرای افراد معروف در قالب کنسرت‌های خیابانی می‌تواند مؤثر باشد. باید این گروه‌های موسیقی خیابانی هم صنفی داشته باشند؛ کسی که بتواند از فعالیت آنها حمایت کند. این گروه‌ها از قشر تحصیلکرده و دانشجو هستند. ما هم در شیراز اجراهای خیابانی داشتیم و ای کاش در همه شهرها به این موضوع توجه شود. در تمام دنیا اجرای موسیقی خیابانی بخشی از فرهنگ جامعه است و حتی هنرمندان نامی و بزرگ نیز اجرا دارند و فستیوال‌های حرفه‌ای در قالب موسیقی خیابانی برگزار میشود؛ این نشان‌دهنده فرهنگ است.
