تئاتر موزیکالی که بازیگران آن خواننده نیستند/ هادی قضات از «الیور توئیست» میگوید
بازیگران نمایش موزیکال باید دورههای خوانندگی را گذرانده باشند اما در تئاتر موزیکال «الیور توئیست»، اکثر افرادی که روی صحنه بازی میکنند، خواننده نیستند.
ایران آرت: تئاتر موزیکال «الیور توئیست»، اجرای خود را از اول آذر در تالار وحدت آغاز کرده و قرار است دو ماه روی صحنه باشد. اثری که کارگردانش یعنی حسین پارسایی حدود سه سال است مشغول کار روی آن است و بازیگرانی چون آتیلا پسیانی، نوید محمدزاده، مهناز افشار، هوتن شکیبا و... در آن بازی میکنند.
اما بخش موسیقایی این نمایش که حدود شصت سال پیش توسط لیونل بارت ساخته شده و اصلاً اساس و پایه آن روی موسیقی بنا نهاده شده، به دست دو نفر از هنرمندان مهم این حوزه سپرده شده است؛ بردیا کیارس در مسند رهبر ارکستر و هادی قضات به عنوان سرپرست بخش آواز که کار بسیار سختی را هم در پیش داشته است.
سایت موسیقی ما با هادی قضات که فارغالتحصیل رشته اپرا از دانشگاه موسیقی و هنرهای زیبای شهر گراتس و آکادمی بینالمللی اپرای سانتا چیچیلیا در شهر رم است گفتوگویی داشته و درباره بخشهای مختلف آوازی «الیور توئیست» و توانایی بازیگران در خواندن صحبت کرده است که بخشهایی از آن را میخوانید.
کمی درباره ویژگیهای تئاتر موزیکال «الیور توئیست» صحبت کنید.
من حساسیت زیادی روی بخش آوازی اجراهایی دارم که خودم شخصاً روی صحنه میبرم. بازیگر باید خودش قطعات آوازیاش را حفظ و آنها را به صورت زنده اجرا کند. در واقع خوانندههایی که روی صحنه میخوانند، باید دورههای خوانندگی را گذرانده و با موسیقی آشنایی داشته باشند. اما در تئاتر موزیکال «الیور توئیست»، اکثر افرادی که روی صحنه بازی میکنند، خواننده نیستند و در واقع طی چند ماه گذشته، به کمک من آواز را یاد گرفتهاند.
با این حساب، کار مشکلتر هم میشود چون در این نمایش شعرها بر اساس ملودی سروده و ترجمه شدهاند و موقع خواندن، رعایت هجاها و گنجاندن کلمات در آن قالب، برای کسی که با موسیقی آشنایی ندارد، کار دشوارتری خواهد بود.
بله کار بسیار سختی است. برای اینکه یک نفر بتواند روی صحنه بخواند، باید حداقل چهار سال تحصیلات آکادمیک داشته باشد. لزوم یاد گرفتن موسیقی (به خصوص آواز) در بازیگرهای نمایش احساس میشود و ما از طریق این قبیل موسیقی-نمایشها میتوانیم کمکم موسیقی را به دل تئاتر بیاوریم.
آیا اهمیت موسیقی در نمایش «الیور توئیست» به حدی هست که وقتی مخاطب آن را میبیند، با خودش فکر کند بدون موسیقی چیزی کم داشت؟
این موسیقی مخصوص اجرای صحنهای آهنگسازی شده و اصلاً پایه این نمایش، موسیقی است. من هم به خاطر همین تعجب کردم که چرا برای آن از خوانندههای حرفهای دعوت نشده است. ستون اصلی این کار موسیقی است و در کنارش نمایش هم جریان دارد. این قطعات به قدری غنی و زیبا هستند که حتی میتوان آن را مثل خیلی از پروژههای دیگر، به صورت کنسرتی اجرا کرد. در نهایت اگر موسیقی را از این کار حذف کنیم، دیگر چیزی از آن باقی نمیماند و تبدیل به یک نمایشنامه معمولی میشود که به آن تئاتر میگویند، نه تئاتر موزیکال.
با این حساب میتوان گفت انتخاب این بازیگرها (فارغ از توانایی آنها در بازی) با توجه به بخش بیزینسی آن بوده؟
نه، به هر حال کارگردان این کار از حوزه تئاتر میآید و احتمالاً فکر نمیکرده که دانش موسیقی تا این حد برای این اثر لازم باشد. اما با توجه به تجربیاتی که در این نمایش کسب کردند، خوشبختانه متوجه این موضوع شدند و مطمئناً برای کارهای بعد، برنامهریزیهای دقیقتری خواهند داشت.