همایون خاطرات را زنده کرد/ کنسرت پورناظریها و شجریان برگزار شد
تمامی قطعات ماندگار سالهای اخیر همایون شجریان در یک کنسرت اجرا شد.
ایرانآرت: سجاد مالمیر؛ یکشنبه 12 آذرماه کنسرت "ایرانِ من" با هنرنمایی همایون شجریان و سهراب و تهمورس پورناظری طی دو سانس در سالن وزارت کشور برگزار شد و بسیاری از قطعات خاطرهانگیز سالهای اخیر شجریان که در همکاری با برادران پورناظری خلق شده، به سمع و نظر طرفداران موسیقی ایرانی و موسیقی پاپ رسید.
تماشاگران کنسرت یکشنبه شب، رأس ساعت تعیینشده از طبقه همکف و طبقه بالای تالار وزارت کشور انتظار به روی صحنه آمدن شجریان و پورناظریها را میکشیدند. آنها میدانستند که این کنسرت با تمامی اجراهای چند سال اخیر همایون شجریان متفاوت است چون برای اولین بار است که همایون قصد دارد تمامی قطعات پرطرفدار خودش را به صورت یکجا اجرا کند. همه بروشور کنسرت را میخواندند و از دیدن نام قطعات خوشحال میشدند. چشم و نظرشان به استیج تالار وزارت کشور بود که هر لحظه امکان داشت همایون شجریان به همراه نوازندگان ارکستر ایرانی و ارکستر کلاسیک روی صحنه حاضر شوند.
با خاموش شدن چراغهای تالار وزارت کشور و حضور همایون شجریان و تهمورس پورناظری بر روی صحنه، کنسرت "ایرانِ من" آغاز شد. تماشاگران همه به احترام شجریان و پورناظری ایستادند و آنها را تشویق کردند و سپس سکوت سالن را فرا گرفت تا اینکه تهمورس پورناظری نوای تار را بر تالار وزارت کشور طنینانداز کرد و مخاطبانی که با نوای تار متوجه اجرای قطعه "کولی" شدند را سر ذوق آورد. همایون و تهمورس به اجرای ساز و آواز "کولی" پرداختند که شاید این اثر قربانی اپنینگ کنسرت شد و باعث شد مخاطبان آن شور دلنشینی که از اجرای استودیویی این قطعه میگیرند را در اجرای زنده آن دریافت نکنند.
پس از اجرای قطعه "کولی"، سهراب پورناظری به همراه نوازندگان سازهای ایرانی نیز روی صحنه حاضر حضور یافتند و در جایگاه خود مستقر شدند. هر یک از نوازندگان، سازهای خود را کوک کردند و پس از وقفه کوتاهی که ایجاد شد، آرشاک زهاکیان شروع به نواختن دودوک کرد و زمینه را برای اجرای یک گروهنوازی توسط ارکسترهای سازهای ایرانی فراهم آورد. این گروهنوازی که نسبتاً طولانی هم بود به قطعه "او میکشد قلاب را" از ساختههای سهراب پورناظری بر روی یکی از اشعار سعدی ختم شد و اجرای با شکوه آن به فضای سالن ذوق و انرژی بخشید.
"دل به دل" از قطعات آلبوم "نه فرشتهام نه شیطان" اثر بعدی این کنسرت بود که اجرای آن با استقبال خوبی از سوی مخاطبان همراه شد. سپس نوازندگان سازهای کلاسیک نیز به ارکستر روی صحنه اضافه شدند تا دو قطعه از موسیقی فیلم "رگ خواب" اجرا شود.
اجرای قطعه "گریه میآید مرا" با همراهی ویولن و ویولنسل آغاز شد و در ادامه سهراب پورناظری کمانچه خود را برداشت و شروع به هنرنمایی کرد. همایون نیز این قطعه را بدون مقدمه و دکلمه اجرا کرد و در حالیکه با توجه به نسخه استودیویی این اثر، مخاطب انتظار گام بالاتری از همایون داشت، این قطعه در گام پایین اجرا شد. در پایان اجرای این قطعه، همایون شجریان با اشاره دست از مخاطبان درخواست کرد سهراب پورناظری آهنگساز "گریه میآید مرا" را تشویق کنند.
سهراب پورناظری در طول کنسرت بارها نقش رهبری خود بر روی صحنه را نشان داد و در تعامل با خواننده و نوازندگان روی صحنه به هماهنگی و سامان بخشیدن به ارکستر کمک کرد، در حالیکه تهمورس کار خودش را انجام میداد و چندان جنب و جوش خاصی نداشت. علیرغم اینکه بسیاری از قطعات کنسرت از ساختههای تهمورس پورناظری بود اما گویا وظیفه هماهنگی و رهبری ارکستر به عهده سهراب پورناظری گذاشته شده بود.
"ابر میبارد" اثری دیگر از موسیقی فیلم "رگ خواب" بود که در ادامه قطعه "گریه میآید مرا" با همراهی سازهای کلاسیک اجرا شد. در حین اجرای این دو قطعه، نوازندگان سازهای ایرانی در جایگاه خودشان استراحت کردند و فقط سهراب پورناظری بود که با ساز خود تلفیقی از نوازندگی ایرانی و غربی را به وجود آورد.
در ادامه کنسرت، همایون با همراهی ارکستر سازهای کلاسیک و ایرانی قطعه "حصار" را خواند و بعد آواز کوتاهی با نام "آواز باران کجا" را برگرفته از از آواز استاد کریمخانی اجرا کرد که اجرای این قطعه بلافاصله به اجرای اثر "خوب شد" از محبوبترین آثار دو-سه ماه اخیر سهراب پورناظری و همایون شجریان منتهی شد.
قطعه "خوب شد" با ترانهای از اهورا ایمان که از آثار ساخته شده برای پروژه کنسرت-تئاتر "سی" بود، توجه تماشاگران را به خود جلب کرد و علیرغم اینکه نسخه استودیویی این قطعه همچنان منتشر نشده است، جزو معدود قطعات کنسرت بود که بر خلاف عرف اجراهای همایون، مخاطبان در اجرای آن با همایون همراه شدند و ترجیعبند آن را یکصدا خواندند.
همایون شجریان هیچگاه در طول کنسرت سعی نکرد از همراهی مخاطبان استفاده کند و تمامی قطعات را خودش به طور کامل اجرا کرد. چنین برخوردی بخشی از فرهنگ اجراهای همایون شجریان است و احتمالاً آن را از سالها تجربه پدرش بر روی صحنه به ارث برده است. همایون در طول این کنسرت حتی یک کلام هم با مخاطبانش سخن نگفت و فقط چند بار در واکنش به تشویقهای مخاطبانش به تکرار واژه "ممنونم" بسنده کرد.
اجرای قطعه "خوب شد" فضای سالن را تا حدی متحول کردد و باعث شد توجه آدمهای بیشتری به صحنه کنسرت متمرکز شود. آنگاه قطعه دیگری از ساختههای تهمورس پورناظری با نام "اگر بخوانی" توسط ارکستر سازهای ایرانی نواخته شد و این قطعه مقدمهای برای اجرای اثر پر طرفدار "چرا رفتی" شد.
طبق برنامهریزیهایی که صورت گرفته بود، قطعات محبوب پروژههای "نه فرشتهام نه شیطان"، "رگ خواب" و "آرایش غلیظ" به عنوان سه قطعه پایانی کنسرت انتخاب شده بودند تا سالن وزارت کشور در دقایق پایانی این کنسرت شور وصفناپذیری پیدا کند. شجریان پس از اجرای قطعه "رگ خواب"، اثر "آهای خبردار" و در ادامه قطعه "با من صنما" را خواند. اجرای بی نظیر قطعه "با من صنما" باعث شد که تمامی تماشاگران از جای خود برخیزند و به صورت ایستاده همایون را تشویق کنند.
پس از اجرای قطعه "با من صنما"، شجریان و سهراب و تهمورس به مخاطبان تعظیم کردند و سپس شجریان با ایما و اشاره از مخاطبان خواست که تمامی نوازندگان روی صحنه را تشویق کنند. در پایان و در حالیکه مخاطبان احساس کردند اجرای کنسرت به پایان رسیده، شجریان از آنها درخواست کردند بنشینند تا قطعهای دیگر به آنها تقدیم شود. قطعه آخر که با توجه به نامگذاری کنسرت، محتمل بود اثری ملی میهنی باشد، قطعه "ایرانِ من" نام داشت که همایون و سهراب پیشتر این قطعه را در پروژه "سی" اجرا کرده بودند. با اجرای قطعه "ایرانِ من"، کنسرت شب گذشته شجریان و پورناظریها در میان رضایت اکثریت مخاطبان به پایان رسید و هنرمندان روی صحنه بار دیگر به مخاطبان تعظیم کردند و از صحنه خارج شدند.
نوازندگان سازهای ایرانی و غیر ایرانی کنسرت "ایران من" را آزاد میرزاپور (بربت و سهتار)، حسین رضایینیا (سازهای کوبهای)، آیین مشکاتیان (سازهای کوبهای)، مهیار طریحی (سنتور)، آرشاک زهاکیان (کلارینت و دودوک)، اریک مانوکیان (ویولن یک)، نیما زاهدی، امین عطایی و آرمان گریگوریان (ویولن دو)، آرمن گاسپاریان (ویولا)، نارک گاسپاریان (ویولنسل)، واردان آراکلیان (گیتار بیس)، هادی اسماعیلی (کنترباس)، سپیده شکرآبی (چنگ)، تینا جامهگرمی (ویولن یک)، یگانه حسینینیا (ویولن دو)، لعیا اعتمادی و نیلوفر سهی (ویولن آلتو) و نگار نوراد و آتنا اشتیاقی (ویولنسل) تشکیل میدادند.
کنسرت همایون شجریان و سهراب و تهمورس پورناظری به همت شرکت فرهنگی هنری "دل آواز" و با حمایت مؤسسه "آفرینش هنر بارانا" با مدیریت سهراب و تهمورس پورناظری برگزار شد و در روزهای 15، 18، 19، 27 و 28 آذر نیز در سالن وزارت کشور تکرار میشود.