ساخت کتابخانهای خاص برای جذب گردشگر / عکس
کتابخانه مرکزی دایچمن بیورویکا در شهر اسلو، نروژ با هدف جذب 2 میلیون گردشگر افتتاح شد.
ایران آرت: شهر اسلو مدتها در انتظار کتابخانه مرکزی دایچمن بیورویکا (Deichman Bjørvika) بود که در کنار خانه اپرا اسنوهتا (Snøhetta) این شهر برای عموم مردم نروژ، افتتاح شود.
این ساختمان پنج طبقه که توسط آتلیه اسلو (Atelier Oslo) و لوندهاگم (Lundhagem) طراحی شده، دربرگیرنده 450 هزار عنوان کتاب است که در اطراف یک دهلیز بزرگ و پر نور ارائه شدهاند که طبقات آن با فضاهای کوچک به هم متصل شدهاند.
نیلز اوله براندتزگ (Nils Ole Brandtzæg) بنیانگذار آتلیه اسلو، درباره افتتاح این کتابخانه توضیح داد: "هدف ما ایجاد کتابخانهای بود که بتواند انواع مختلفی از فضاها را در یک فضای بزرگ به هم پیوسته، ارائه دهد. ما فکر میکنیم موفق به ساختن یک ساختمان فوقالعاده شدهایم، اما در عین حال احساس خوبی خواهیم داشت تا مردم به آن احساس تعلق داشته باشند."
عنوان کتابخانه دایچمن بیورویکا از نام کارل دایچمن (Carl Deichman) که مجموعه کتابخانهای را در سال 1785 در نروژ راهاندازی کرد، گرفته شده و در کنار خانه اپرا در اسکله اسلو واقع شدهاند.
در این کتابخانه راهروهایی وجود دارد که طبقهبندی کتابها مخاطب را به طبقات بالای ساختمان هدایت میکند و شکل کلی آن بر اساس چیدمانی عمودی است.
این کتابخانه عمودی دارای سالن سینمایی با گنجایش 200 صندلی در زیرزمین است و داری کافه، رستوران و بخش روزنامه و مجلات در طبقه همکف است. طبقه اول این کتابخانه، شامل کتابهای داستان و بخش کودکان است، در حالی که طبقه دوم و سوم شامل کتابهایی با موضوعات بیشتر و همچنین شامل استودیوهای ضبط، مینی سینما و اتاقهای بازی است. در طبقات بالاتر، کتابهای علوم اجتماعی و اتاقهای خواندن و همچنین پروژه هنری آینده کتابخانه وجود دارد.
اینار هاگم (Einar Hagem) بنیانگذار آتلیه معماری لوندهاگم درباره ساخت این بنا توضیح داد: "برنامه کتابخانه به گونهای ترتیب داده شده که هر روز بیشتر آرامش را به مخاطب منتقل و برای او تاملبرانگیز باشد."
وی ادامه داد: "طبقه زیرزمین شامل سالن اجتماعات و سینما برای مخاطبان بزرگسال است، در حالی که دو طبقه فوقانی که از طریق تراسها به هم متصل شدهاند، فضای تفریحی مناسبی را برای تفکر عموم مردم ایجاد میکنند، زیرا نمای دید آنها به سمت اسکله اسلو و چشمانداز اطراف آن باز میشود.
آتلیه اسلو و لوندهاگم طبقات فوقانی را با یک سری از حفرههای مورب که با یک دهلیز مرکزی ترکیب میشوند و در فضاهای داخلی تنوع ایجاد میکند، باز کردهاند.
هاگم گفت: "سه شیب مورب یا شفتهای نوری، کفهای مختلف ساختمان را به یکدیگر و همچنین به خیابان زیر ساختمان متصل میکنند. شفتهای سبک، هر طبقه را منحصر به فرد کرده و یک فضای عمومی عمودی ایجاد میکنند که ادامه باز آن، مردم را به خارج از فضای شهر دعوت میکند. فضای داخلی نیز برای کاوش طراحی شده مانند یک جنگل که هر لحظه به فضایی باز میشود، جایی که مخاطب دائماً به گوشه بعدی دعوت میشود تا مناطق جدید کتابخانه را کشف کند."
مدیریت شهری اسلو امیدوار است که سالانه پس از پشت سر گذاشتن شیوع ویروس کرونا، این کتابخانه بیش از دو میلیون بازدیدکننده را به خود جلب کند. برای دستیابی به این هدف، استودیوهای معماری علاوه بر طراحی یک کتابخانه مدرن که حاوی عناوین بسیاری از کتابهاست، فضایی برای گردهمایی و ملاقات افراد طراحی کردهاند.
اسوین لوند (Svein Lund) موسس لوندهاگم در اینباره توضیح داد: "این کتابخانه از مکانی برای ذخیره کتاب فاصله گرفته تا محلی برای دیدار و یادگیری افراد باشد. کتابخانههای قدیمی اغلب به صورت طبقههای بزرگ با ردیف قفسههای کتاب، طراحی میشدند. اما کتابخانهای که ما طراحی کردیم، به فضاهای بیشتر تقسیم میشود و تغییرات بسیار زیادی برای مخاطب ایجاد میکند."
وی گفت: "در این کتابخانه مکانهایی برای جلسات، اتاقهای تمرین، اتاقهای بازی، فضاهای نمایشگاهی، استودیوی ضبط، اتاقهای سکوت برای خواندن و... پیدا خواهید کرد، در حالی که کتابها هم هنوز حضور پررنگی دارند، این فضا در ابتدا کتابخانه و مهمترین از آن به عنوان مکانی برای مردم طراحی شده است."
در طراحی این ساختمان، استودیوهای معماری طراح آن به کتابخانههای مدرن و تاریخی نگاه کردهاند و هدفشان ایجاد فضایی انعطافپذیر بوده که میتواند با تغییراتی در فضای داخلی نیز سازگار باشد. این بدان معناست که آنها به عناصری که ماندگار خواهد بود، از جمله ساختار ساختمان، چیدمان داخلی، سقف و نمای ساختمان توجه ویژهای داشتند.
ماریوس موو (Marius Mowe) بنیانگذار آتلیه اسلو نیز، گفت: "ما 11 سال پیش در رقابت برای طراحی این بنا، پیروز شدیم و وقت داشتیم که پروژههای مختلف کتابخانهای را کشف کنیم؛ زیرا این مهم است که روح کتابخانههای مدرن را بفهمید و تلاش کنید که آن را در جاهای مختلف پیشبینی کنید. ما همچنین از نگاه به فضای کتابخانههای کلاسیک هم الهام گرفتیم، به عنوان مثال ما از اینکه چگونه سقفها و ساختار اصلی بنا همیشه با دقت رفتار آن مکان را توضیح میدهند، الهام گرفتیم؛ زیرا سقفها و ساختار اصلی ویژگیهای ماندگار را برای فضای کتابخانه تضمین میکنند، در حالی که کف بیشتر شبیه به بازار است که فعالیت و استفاده از آن میتواند در طی سالها تغییر و متحول شود."
آتلیههای اسلو و لوندهاگم در سال 2009 در مسابقه طراحی این کتابخانه برنده شدند. پروژههای قبلی این استودیو شامل یک خانه تابستانی محصور در یک جزیره نروژی و یک کابین تفریحی به شکل Y در یک تپه مشرف به پیست اسکی بوده است.