دومین پلازای تهران در آستانه راه اندازی
قرار است به زودی پلازای میدان ولیعصر به بهره‌برداری برسد، مسئولان شهری این پروژه را در جهت ساماندهی عابران پیاده و با الهام‌گیری از معماری ایرانی-اسلامی طراحی کرده‌اند.
ایران آرت : پس از سال‌ها که اسمی از پلازاها به گوش نمی‌خورد دوباره پروژه پلازای میدان ولیعصر این پروژه قدیمی را یادآوری کرد. میدان ولیعصر که سال‌ها به دلیل فعالیت‌های عمرانی مترو دور تا دور آن با بنرهای تبلیغاتی پوشیده شده بود تغییر چهره داده و قرار است تبدیل به یکی از پلازاهای شهر تهران تبدیل شود.
پلازای میدان ولیعصر (میدان شهری جهت ساماندهی عابران پیاده) در محل تقاطع خط ۳ و ۶ متروی تهران با مساحتی حدود ۴۲ هزار مترمربع و با چهار دسترسی از چهار طرف میدان احداث شده است. مجموعه پلازای میدان ولیعصر و ایستگاه‌ها در ۷ تراز است که تراز یک (سطح خیابان ـ عمق صفر) جهت ورود مسافرین به پلازا و ایستگاه تراز ۲ جهت تردد عابرین پیاده در جهات مختلف، تراز ۳ به عنوان سالن فروش بلیت و دسترسی خط ۳ و ۶، تراز ۴ به عنوان سالن توزیع مسافر، تراز ۵ سکوی ایستگاه خط ۳، تراز ۶ با کاربری فضای تأسیساتی و اتاق‌های فنی خط ۶ و تراز ۷ سکوی ایستگاه خط ۶ است.
برای ساخت و اجرای این پلازای شهری حدود ۱۷۰ هزار مترمکعب عملیات خاکبرداری، ۱۰ هزار آرماتوربندی، ۹۰ هزار مترمکعب قالب‌بندی و ۶۶ هزار مترمکعب عملیات بتن‌ریزی انجام شده است.
همچنین ۴۵ دستگاه پله برقی در مجموع ۷ طبقه نصب شده است. عمق بخش مرکزی پلازا ۱۲ متر و عمق سکوی خط ۳ و ۶ به ترتیب ۲۵ و ۳۷ متر است.
به گفته مسئولان شهری، پلازای میدان ولیعصر اولین پلازای شهری در متروی تهران است که با الهام از معماری سنتی ایرانی طراحی و اجرا شده است.
انگیزه ایجاد این پروژه ایجاد فضای تجاری یا اداری نیست و پیش بینی برای این موضوع نشده است. بنابراین این بنا با ۷ طبقه منفی قصد تأمین اعتبار برای مترو ندارد و بیشتر ایجاد فضایی برای عابران پیاده است.
انتخاب 30 میدان تهران برای تبدیل شدن به پلازا
سال ۹۲ بود که یکی از مسئولان شهری اعلام کرد: ۳۰ میدان تهران برای تبدیل شدن به پلازا (محل خرید) و غلبه عنصر پیاده بر سواره انتخاب و طراحی شده‌اند که تعدادی از میدان‌های تاریخی پایتخت نیز در شمار آن‌ها قرار دارد.
بنا به این گزارش ، از میادین تاریخی هدف این پروژه جدید شهری بودند. به اعتقاد تصمیم گیران شهری، میادین تاریخی می‌توانند به عنوان مقصد تعریف شوند و تردد عابران پیاده بر خودروها غلبه داشته باشد. در میدان، حرکت سواره باید توزیع شده و به زیر منتقل شود و حمل و نقل عمومی نیز تقویت شود تا شهروندان و عابران در بخش بالایی و در واقع در سطح میدان به راحتی و با آرامش تردد داشته باشند.
آن زمان از چهره جدید میدان امام حسین (ع) به عنوان یکی از نمونه‌های پلازا یا میدان شهری است که پیش از این گره عظیم و نازیبایی ایجاد کرده بود نام برده شد.
دیگر میدان‌هایی که برای تبدیل شدن به پلازا کاندید شده بودند میدان تجریش، میدان قدس، میدان نبوت، میدان امام خمینی، میدان انقلاب تا چهار راه ولی (عج) و… بودند.
پلازا چیست؟
"پلازا" لغتی است که ریشه اسپانیایی دارد و به معنای محل و معبری است که در آن پیاده رو بر سواره‌رو و خودرو غلبه داشته و در آن مراکز خرید و صندلی‌هایی برای استراحت موقت عابران تعبیه می‌شود.
به عبارتی پلازا نسخه مدرن همان بازارچه‌های سنتی خودمان است و نمود امروزی آن را می‌توان در میدان نقش جهان اصفهان و یا خیابان ۱۵ خرداد و سپهسالار تهران هم دید.
رضا شریفی، شهرساز در تعریف پلازا می‌گوید: هدف اصلی از ایجاد پلازاها به وجود آوردن مکانی برای پیاده روی، نشستن، غذا خوردن، گفت و گو و تماشای محیط اطراف است، می‌توانند در هر فضای باز، با رعایت معیارها و ضوابطی، احداث شود.
به اعتقاد کارشناسان حوزه شهری، دستگاه مدیریت شهری باید زمینه‌های ایجاد این فضا را که به ویژه در کلانشهرها موجب ایجاد فضایی دوست داشتنی و در نتیجه آرامش روانی برای شهروندان می‌شود، به وجود آورد.
در برخی از کشورهای توسعه یافته برای تخقق این امر، سازندگان ساختمان‌های بلند اداری و تجاری در برابر عقب نشینی در طبقه همکف که با هدف ایجاد پلازا انجام می‌پذیرد، از درصدی تراکم اضافی بهره مند می‌شوند این فضاها به ویژه درهنگام صرف ناهار از سوی کارکنان شاغل در دفاتر این ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و موجب افزایش بهره وری کاری آنان می‌شود.
