فشنشوهایی که فقط صحنه مد نیستند
در فشنشوها لباسها تنها چیزی نیستند که به خاطر میمانند و موضوع چیزی فراتر از نمایش تنپوش به بهترین شکل ممکن است.
ایران آرت: اواخر قرن نوزدهم، چارلز فردریک وُرث که برخی او را پدر اوت کوتور(haut couture)، به معنای مُد سطح بالا می دانند مزونی در پاریس بر پا کرد. او برخلاف رسوم آن زمان، لباسها را طبق سفارش اشراف نمیدوخت بلکه با سلیقه خودش پارچه و طرح لباس را انتخاب میکرد و برای متقاعد کردن مشتریهای اشرافی و نمایش باشکوهتر لباسها از مدلهای خوشاندام استفاده میکرد. این تقریبا نقطه شروعی بود برای نمایشهای لباس و هفته مُد به شکل امروزی.
به گزارش ایران آرت به نقل از یورونیوز، اخیرا نشریه آیدی (i-d.vice) در مقالهای با توجه به فراگیر شدن اینترنت و امکان پخش و گسترش انواع کارزارهای تبلیغاتی بهصورت ویدئو، عکس و ... از شبکههای اجتماعی، این پرسش را مطرح کرده بود که آیا اینترنت نمایشهای مُد را از بین میبرد و آیا اصلا امروزه نیازی به برگزاری مراسم هفته مُد به شکل امروزی وجود دارد؟
وقتی بیشتر به نمایشهای لباس نگاه میکنیم، ویژگیهایی در این مراسم میبینیم که شاید دلیل استمرار نمایشها و هفتههای مُد است. به عنوان مثال در جریان نمایش امسال ایوسن لوران در میانه مراسم چراغها خاموش شد، نورپردازی خارقالعادهای در سالن اجرا و مدلها با لباسهای نئونی و شبرنگ وارد صحنهای شدند که سراسر آینهکاری شده بود. تصاویر و اخبار این نمایش تاثیرگذار به سرعت در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته شد.
مشابه همین هنرنمایی را میتوان در اجراهای دیگر در سالهای دور و نزدیک دید: دکورهای عظیمی که کارل لاگرفلد برای نمایشهای شَنِل در سالن گرند پَله برپا میکرد همواره یکی از رویدادهای خبرساز این هفتههای مد بود؛ در یکی از نمونههای مثال زدنی، لاگرفلد یک بار موشکی در حد و اندازههای واقعی در وسط سالن گذاشت و آن را به طور نمادین چندین سانتی متر پرتاب کرد. نمونه درخشان و قدیمیتر در نمایشهای مُد سال ۱۹۹۹ الکساندر مک کویین به چشم میآید که در آن مدل معروف شالوم هارلو مثل یک عروسک بالرین گردان در وسط صحنه و میان دو ربات رنگپاش قرار گرفت، انگار که آن عروسک معصوم مورد تعرض قرار گرفته بود.
در همه این موارد لباسها "تنها" چیزی نیستند که از این نمایشها به خاطر مانده؛ موضوع چیزی فراتر از نمایش تنپوش به بهترین شکل ممکن است. شاید حتی جنبه تبلیغاتی، بازاریابی و اقتصادی برندها هم تنها "ویژگی" این مراسم نیست بلکه این نمایشها گاهی خود به یک اثر هنری تبدیل میشوند و یا به قول برایان موران، نویسنده کتاب "جادوی مد"، نمایش مُد چیزی شبیه به مراسمی آیینی است، بیدلیل نیست که موزهها به محل محبوب برندها برای نمایش مجموعهها تبدیل شده اند: دیور در موزه رودن، ریک اوونز در پله دو توکیو و شنل در گرند پله. شاید این انتخاب مکان، بیان این نکته است که جای مُد همچون سایر تولیدات فرهنگی هنری در موزههاست.
نمایش مُد، ارائه تصویرِ فردی است شبیه به ما، اما "زیباتر"، خوشپوشتر و جذابتر که با هر قدمی که بر میدارد، تماشاچیان و مخاطبان تحسینش میکنند، از این نظر نمایش مد چیزی شبیه به نگاه کردن در آینه جادویی است که میتوان در آن "خودِ زیباتر" را تصور کرد و دید. با این اوصاف میتوان گفت نمایشهای مُد به این زودی و به راحتی قابل حذف کردن نیستند.