ایرانآرت آسیبهای شوخی جنسیتزده با متن یک آگهی فرهنگی را واکاوی کرده است
یک دختر همهچیزتمام برای کتابفروشی!
نمیخواهیم شلوغش کنیم، اما باید باور کنیم که هرگونه جنسیتزدگیای، ولو در شوخی، یک گام به عقب است
ایرانآرت: یکی از ناشران معتبر کشور، تصویری در صفحه اینستاگرامش منتشر و طی آن آگهی کرده که برای تکمیل نیروهای کتابفروشی خود از یک خانم دعوت به همکاری میکند.
تا اینجای کار طبعا هیچ نکته قابل توجهی که ما در ایرانآرت از ان سراغ بگیریم، به چشم نمیآید. اما لابد منتظرید بدانید در این آگهی چه شرایطی برای استخدام این نیرو ذکر شده است و احتمالا حدس میزنید نکتهی ماجرا در فهرست همین شرایط نهفته است. میخواهیم به شما بگوییم بله، درست حدس زدهاید!
دنبال این آگهی نگردید!
حالا البته اگر بروید در صفحه این نشر در اینستاگرام، آگهی مورد اشاره را نمییابید چون به صورت موقت منتشر شده بوده و حالا از دسترس خارج شده است، شاید به این خاطر که دوستان ما در این دفتر انتشاراتی گزینه مورد نظر را یافتهاند! حالا چطور چنین گزینهای را یافتهاند، نمیدانیم؛ سخت است، اما نشدنی که نیست.
چه شرایطی؟
در متن آگهی، این شرایط برای استخدام عنوان شده است: «تسلط به حوزه ادبیات، آشنایی با حوزههای هنر، روانشناسی، تاریخ، فلسفه و...، توانایی صندوقداری، روابط عمومی بالا، علاقه به فروش و ترویج کتاب، امتیاز مثبت برای آشنایی با فضای مجازی و تولید محتوای نوشتاری و بصری، امتیاز مثبت برای آشنایی با موسیقی و ... .
یک دخترِ همهچیزتمام؟
البته در متن این آگهی سعی شده از لغات و اصطلاحاتی استفاده شود که آگهیدهنده متهم به همهچیزخواهی نباشد. مثلا این آگهی به ظاهر فقط در یک حوزه از کسی که میخواهد استفاده کند تسلط کامل خواسته و آن حوزه ادبیات است. در رابطه با باقی تواناییها، در این آگهی از «آشنایی با» و تجهیز به «امتیاز مثبت برای» بهره برده شده است. اینها یعنی در باقی حوزهها، این نشر توانایی و آشنایی نسبی را کافی دانسته است و ظاهرا اینطور نیست که اهالی این انتشارات نیرویی با همه تواناییهای ذهنی یک موجود زنده را اختیار کرده باشند!
شوخی با دختری که «انسان کامل» فرض شده!
با این حال، یکی از کاربران اینستاگرام با این آگهی شوخی کرده و نوشته: «این دعوت به همکای با یک ناشر است اما اگر چنین دختری پیدا شود قبل از استخدام باید معرفیاش کنند به ما برای اینکه مقدمات ازدواجش را فراهم کنیم!»
البته میدانیم که این فقط در حد شوخی است و الا میشود توضیح داد که واقعا در متن این آگهی، از کسی که میخواهد به عنوان داوطلب برای استخدام اقدام کند خواسته نشده که یک «انسان کامل» باشد. هر چند که مشخص است همینقدر از توانایی برای یک فروشنده کتاب در یک کتابفروشی خواسته و مطالبه کمی نیست.
این شوخی، جنسیتزده است
بدیهی است که ما در ایرانآرت نمیتوانیم با چنین شوخیهایی موافق باشیم؛ چنین شوخیهایی در پسزمینه فرهنگی ما شاید عادی به نظر برسند اما از آنجا که به هر حال با سویهای جنسیتزده همراه هستند، نمیشود پذیرفتشان. نمیخواهیم شلوغش کنیم، اما باید باور کنیم که هرگونه جنسیتزدگیای، ولو در شوخی، یک گام به عقب است. حتی اگر چنین شوخیای نه در حد گسترده و فق در صفحه شخصی یک کاربر اسنتاگرام منتشر شده باشد و فراگیر هم نشده باشد.
اساسا چرا باید دختری که در همه حوزههای مورد اشاره در این آگهی، مسلط است صرفا برای ازدواج مناسب در نظر آورده شود. میدانیم که نیت کسانی که چنین شوخیهایی را طرح میکنند صرفا برای خنده و سرگرمی چنین میکنند و نمیخواهند به گفتمانی جنسیتزده دامن بزنند، اما خب دامن میزنند.