بازگشت ۶۰۰ کتاب غارت شده جنگ جهانی دوم به خانه
این گنجینه پس از آنکه یک زن بلژیکی بدون اینکه بداند این کتاب‌ها از کجا آمده و سعی در حراج آنها داشت، به کتابخانه بن آلمان بازگردانده شد.
ایران آرت: در سال ۲۰۱۷ یک زن بلژیکی به نام تانیا گره‌گویر، گنجینه‌ای از ۱۵۰ کتاب عتیقه را به حراج‌خانه ساتبیز در لندن فرستاد. کارشناسان بلافاصله متوجه چیز مشکوکی درباره این مجموعه شدند. جلد و صفحات عنوان بسیاری از آنها، جایی که معمولا مهر کتابخانه می‌خورد، گم شده بود و در چند مورد، مهر کتابخانه خراش داده شده یا با مواد شیمیایی از بین برده شده بود. با این حال هنوز برخی از علائم کتابخانه و قفسه‌بندی قابل مشاهده بود که این کتاب‌ها را به کتابخانه بن آلمان نسبت می‌داد.
این دانشگاه فهرستی طولانی از ۱۸۰ هزار کتاب دارد که در طول سال‌های جنگ گم شدند. با اینکه اکثر کتاب‌های گم‌شده هنگام آتش‌سوزی محوطه دانشگاه با بمب‌های آتش‌زا خاکستر شدند، برخی هم در سال‌های پس از جنگ، زمانی که این منطقه توسط نیروهای بلژیکی اشغال شد، ناپدید شدند. در آن زمان، بین سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۰، کتاب‌های ارزشمند که از کتابخانه باقی مانده بودند در پناهگاه‌ها انبار شدند.
به گزارش ایبنا، مایکل هرکنهوف، متصدی کتاب‌های تاریخی و نسخه‌های خطی دانشگاه بن گفت: «این احتمال وجود دارد که سربازان بلژیکی انبارهای کتاب را به خاطر کتاب‌های ارزشمند غارت کرده باشند.»
احتمالا این مورد درباره کتاب‌های گره‌گویر صادق است. این‌طور که گزارش شده، پدر گره‌گویر در زمان جنگ در بن مستقر بود. او پس از آنکه فهمید کتاب‌هایی که به دنبال حراجشان بود ممکن است غارت‌شده باشند، ۴۵۰ جلد دیگر را که در گاراژ خود در بروکسل نگه داشته بود، به مقامات مسئول نشان داد تا فرآیند بازگرداندن آنها به خانه آغاز شود.
در نهایت گنجینه‌ای شامل بیش از ۶۰۰ جلد کتاب به کتابخانه بازگردانده شد. در میان آنها نسخه خطی «کمدی ترِنس»، یک کتاب دعا مربوط به قرن هفدهم که به زیبایی تزیین شده، یکی از اولین کتاب‌هایی که با حروف یونانی چاپ شده و مجموعه بزرگی از کتاب‌های پرندگان به چشم می‌خورد. ارزشمندترین آنها نسخه‌ای از کتاب «پرندگان امریکا» نوشته جان جیمز اودبون بود که یک نسخه از آن سال گذشته به مبلغ ۱۰ میلیون دلار به فروش رسید.
گره‌گویر به خاطر همکاری در این امر، مژدگانیِ یابنده را از دولت آلمان دریافت کرد. هرکنهوف گفت: «او از ابتدا برخوردی اخلاقی در مورد این موضوع نشان داد، کاملا از اینکه فهمیده بود چطور این کتاب‌ها در اختیارش قرار گرفته شوکه شده بود و تلاش بسیاری کرد که منصفانه با ما برخورد کند.»
این‌ها تنها کتاب‌هایی نیستند که در سال‌های اخیر به کتابخانه بن بازگردانده شده‌اند. در سال ۲۰۱۱ یک سرباز امریکایی کتابی که از کتابخانه برداشته بود را به آن برگرداند و در سال ۲۰۱۸ وارثان یک سرباز امریکایی دیگر سه کتاب را که در وسایل او پیدا کرده بودند، به این کتابخانه بازگرداندند.
کتاب‌ها در جهت عکس هم در جریان‌اند. کتابخانه‌ها در آلمان و اتریش که هزاران کتابی که از شهروندان دزدیده شده بود را دریافت کردند، همچنان در حال بازگرداندن آنها به صاحبانشان هستند و طی یک دهه گذشته ۳۰ هزار کتاب به ۶۰۰ مالک برگردانده شده است.
