الیف شافاک کتابی با نام "ملت عشق" ندارد
مترجم کتاب "ملت عشق" اثر الیف شافاک درباره قاچاق این کتاب در ایران توضیحاتی ارائه کرد.
ایران آرت: ارسلان فصیحی، مترجم که ترجمه او از کتاب الیف شافاک با نام "ملت عشق" جزء کتابهایی است که به صورت گسترده به شکل قاچاق منتشر میشود در گفتوگو با ایسنا، درباره قاچاق کتاب اظهار کرد: هر کالایی را که سود داشته باشد، قاچاق میکنند؛ یعنی از هر کالایی که استقبال شود و سود زیادی به همراه داشته باشد، بلافاصله جعلی و تقلبیاش هم تولید میشود. پفک هم تقلبیاش در بازار موجود است؛ این مسئله در زمینه کتاب هم وجود دارد.
او افزود: شاید خلأ قانونی در زمینه قاچاق کتاب وجود دارد و یا شاید هم نشر ما مشکل دارد، من این را نمیدانم اما معضلی است که در جامعه ما هست. از طرف دیگر نمیتوان انتظار داشت همه افراد جامعه کتابشناس باشند و همه چیز را درباره کتاب بدانند؛ اینکه کتابی قاچاق است یا نیست، مردم اینها را نمیدانند و لازم هم نیست بدانند زیرا هر فردی تخصصی دارد. تنها انتظاری که از مردم میتوان داشت این است که از کتابفروشیها و مراکز معتبری که کتاب اصل دارند، خرید کنند.
فصیحی درباره اینکه به نظر میرسد ترجمههای همزمان، یا چند ترجمه از یک کتاب به قاچاق کتاب دامن میزند، توضیح داد: این موضوع به اصطلاح پختهخواری است، که نوعی تقلب و دزدی محسوب میشود. زمانی که کتابی ترجمه مقبولی دارد و به اصطلاح در بازار گرفته، مردم آن را پسندیدهاند و به فروش میرود، عدهای این کار را میکنند و با اسم مترجم دیگری کتاب را میفروشند که ممکن است مترجم واقعی نباشد، اما از این اسمها استفاده میکنند که مثلا کتاب ترجمه جدیدی دارد. برخی از کتابها تا ۶۰ ترجمه هم دارند!
او در ادامه خاطرنشان کرد: الیف شافاک کتابی به نام "ملت عشق" ندارد؛ "ملت عشق" نامی است که من برای ترجمه فارسی کتاب شافاک انتخاب کردم. شما چطور میتوانید کتابی را که با این نام وجود ندارد ترجمه کنید و نامش را "ملت عشق" بگذارید؟! شافاک کتابی به این نام ندارد، اسم را من گذاشتهام، پس اسم ترجمههای دیگر هم دزدی است. این مشکلات وجود دارد.
مترجم "قلعه سفید" اورهان پاموک در ادامه بیان کرد: یکی از راههایی که میتوان جلو این دزدی را گرفت، این است که جزء کنوانسیون برن شویم، در این صورت به لحاظ قانونی میتوان جلو آن را گرفت. واقعا نیازی به ترجمههای موازی نیست، البته اگر در حالت خوشبینانه بگوییم که چند ترجمه موازی انجام میشود و نگوییم کسی از روی دست بقیه نوشته است. اگر ایران عضو کنوانسیون برن شود آن موقع دیگر صاحب حق نشر یا صاحب کپیرایت با یک ناشر و مترجم در ایران به توافق میرسد و اجازه ترجمه کتاب به زبان فارسی را به یک نفر میدهد؛ این موضوع باعث میشود فقط یک مترجم کتابها را ترجمه کند و اگر مترجم دیگری این کار را کرد، کارش غیرقانونی و قابل پیگرد باشد. از طرف دیگر کسی که کپیرایت کتابی را میفروشد، کتاب را همینطوری نمیفروشد، بررسی میکند طرفش کیست و چقدر اعتبار دارد. در واقع این موضوع باعث میشود فیلترهایی به لحاظ کیفیت ایجاد شود و جلو ترجمههای متعدد هم گرفته میشود.
ارسلان فصیحی درباره ترجمه تازهاش هم گفت: ترجمه رمان "باب اسرار" نوشته احمد امید را حدود یک ماه پیش تمام کرده و آن را به نشر ققنوس دادهام که دارد مراحل چاپش را میگذراند. این رمان ۶۰۰ صفحهای درباره زندگی شمس تبریزی و مولانا، ارتباط و اندیشهشان است.