اظهارات جالب نویسنده سرشناس / ادبیات هیچوقت پیشرفت نمیکند
ساباتو از نویسندگان صاحبنام آرژانتینی است که بارها آلبر کامو، گراهام گرین، توماس مان و بسیاری از بزرگان داستاننویسی جهان از او به عنوان نویسندهای صاحب اندیشه یاد کردهاند.
ایران آرت: ارنستو ساباتو سال 1934 نخستین نوشتههایش را به عنوان نویسندهای با گرایش چپ منتشر کرد و همزمان، دکترای خود را در رشته فیزیک دریافت کرد و پس از آن در رشته مهندسی علوم تحقیقاتی را در انستیتوی کوری پاریس آغاز کرد. او در سال 1948 جایزه سروانتس ـ بزرگترین جایزه ادبی اسپانیا را از آن خود کرد. به گزارش ایبنا، آنچه در پی میآید برگردان گفتوگویی است که سالها پیش نشریهای ادبی ـ هنری با ساباتو انجام داده است.
بشر در عصر ما، بیش از پیش، خسته و تنهاست. به نظر شما انسانیت امروز، چگونه است؟
انسانیت با فراموش شدن پدرها و مادربزرگها فراموش شده است. باید از کودکی به بچهها انساندوستی را آموخت.
به نظر شما یک نویسنده خوشبخت میتواند آثار مهم خلق کند و بنویسد؟آیا لازمه نوشتن رنج بردن نیست؟
من فکر میکنم که یک انسان خوشبخت و آسوده از رنج، مشکل بتواند آثار بزرگ و نوشتههای فراموش نشدنی خلق کند. ادبیات بزرگ جهانی از قصهها و داستانهای سرشار از رنج تشکیل شده است. ادبیات هم مثل هر پدیدهای دیگر نوعی تقسیمبندی خاص دارد؛ ادبیات بد و ادبیات خوب محصول رنجهای بشری است.
از مرگ میترسید؟ مرگ را چگونه میبینید؟
هرگز به ترس از مرگ نیندیشیدهام. ولی اعتراف میکنم که از جنگها، ویرانیها و اعمال زورگویی دیکتاتورها عمیقاً ترسیدهام. چون بارها به مرگ تهدید شدهام.
چه کتابهایی میخوانید؟
از سال 1987 بینایی ام رو به افول گذاشت و از آن پس، کمتر توفیق خواندن آثار دیگران را یافتهام. ولی از نوجوانی با داستایوفسکی محشور بودهام و آثار او جایگاه ویژهای در کارم دارند. آثار فلاسفه یونان را هم خواندهام.
جایگاه واقعگرایی را درادبیات امروز جهان چگونه میبینید؟
باید حقیقت را نوشت. عصر ما، عصر واقعگرایی است. در سیاست کمتر میتوان حقیقت را یافت. اما در ادبیات، واقعیت و حقیقت، جایگاه ویژه خود را دارند. در رؤیا و تفکرات تنهایی و در اندیشه کودکان حقیقت را میتوان لمس کرد. مرا به عنوان یک انقلابی شناختهاند. در حالی که من، تنها واقعیت را برملا کردهام.
چرا مدتی است که دیگر کتابی از شما نخواندهایم؟
چون وضع بینایی ام خوب نیست. از دیکته کردن هم بیزارم. چون حرف زدن و به دیگری نقل کردن با نوشتن فرق دارد. در دنیایی که زندگی میکنیم، رضایت کامل وجود ندارد.
از آثاری که خلق کردهاید، راضی هستید؟
هرگز از هیچ چیز احساس رضایت کامل نکردهام.
حتی از کتاب قهرمانان و گورها که برای شما توفیق زیادی به ارمغان آورده است؟
حتی از آن کتاب. دلم میخواهد مورد علاقه خوانندگانم باشم. نه اینکه آنها نوشتههایم را ستایش کنند.
ارنستو ساباتو چه جور آدمی است؟!
بیشتر یک فرد مالیخولیایی، رؤیاپرداز و خیالباف!
به نظر شما ادبیات پیشرفت میکند؟
ادبیات تکرار میشود. این علم است که پیشرفت میکند.
چگونه باید با زندگی مقابله کرد؟
با روشی صلحآمیز. نظیر آنچه ماهاتما گاندی کرد.
گمان می کنید روشنفکران امروزی به وظایفشان عمل میکنند؟
کدام روشنفکر واقعی با وجود این همه معما و تنش که گرداگرد جامعه بشری را گرفته است، میتواند به وظایف خود عمل کند؟با وجود این همه جنگ و مرگ و گرسنگی که بشر امروز را اسیر کرده است؟