معتبرترین و گران‌قیمت‌ترین جوایز ادبی کدامند؟ / عکس

با جوایز نوبل ادبیات، پولیتزر، پن و سایز جوایز مهم و معتبر ادبی در سراسر دنیا آشنا شوید.

ایران آرت: جوایز ادبی مهم دنیا، به دلیل استمرار و نیز معیارهای مشخص انتخاب شده‌اند و تقدیر از آثار و نویسندگان هرکدام به این دلیل که سلایق خاصی را بی‌توجه به فرامتن‌های سیاسی - تبلیغاتی و... پوشش می‌دهند، جایگاهی تثبیت شده یافته‌اند؛ و به این دلیل هم برنده شدن اثر یا نویسنده‌ای در آنها می‌تواند در حکم اعتبار و افتخاری بزرگ برای آنان محسوب شود و به عبارت بهتر برنده را در مدت زمانی کوتاه بدل به یک برند در حرفه‌اش کند.

به گزارش ماهنامه نزدیک، ارزش نقدی برخی جوایز ادبی آنچنان قابل توجه است که مابقی عمر نویسنده را تضمین می‌کند و این خود می‌تواند مرهمی بر دغدغه‌های فکری نویسنده شده و او را در خلق دیگر آثار برجسته و ماندگار کمک کند. اما همه چیز این جوایز در مبلغ جوایز نقدی خلاصه نمی‌شود. در واقع فارغ از جایزه نقدی بیشترین سود برخی جوایز از مطرح شدن نام نویسندگان به واسطه این جایزه‌ها و به تبع آن فروش بیشتر آثار و بالا رفتن میزان ترجمه آثار به نویسندگان می‌رسد.

مطلبی که در پی می‌آید، نگاهی دارد به برخی از مطرح‌ترین جایزه‌های بین‌المللی کتاب و ادبیات...

نوبل ادبیات

تاسیس: 1910
کشور: سوئد
دایره انتخاب: بین المللی

معیار انتخاب: مجموع کارهای نویسنده ای که بیشترین نزدیکی را به تعریف بنیاد نوبل از کار ایده آل دارد. در واقع این جایزه نه به یک اثر، بلکه به یک عمر تلاش نویسنده اعطا می شود.

جایزه: مدال طلا، دیپلم افتخار از سوی پادشاه سوئد و مقداری پول که بستگی به میزان درآمد بنیاد نوبل در سال گذشته اش دارد.

جنجالی ترین برندگان جایزه: «وینستون چرچیل»، «اورهان پوهاک» و «باب دیلان». باب دیلن مدت ها از دریافت جایزه خودداری کرد.

میزان اهمیت جایزه : جایزه نوبل مهم ترین جایزه ادبی در سراسر دنیاست.

جایزه بوکر (من بوکر)

تاسیس: 1986
کشور: انگلستان
دایره انتخاب: در ابتدا بریتانیا و از سال 2005 بین المللی

معیار انتخاب: تا سال 2015 این جایزه هر ساله به یک رمان انگلیسی زبان که در بریتانیا چاپ شده بود اعطا می شد اما از آن سال با تغییر قوانینی که صورت گرفت، تمام آثاری را که به زبان انگلیسی چاپ می شود شامل می شود. همچنین به آثار دیگر کشورها که به زبان انگلیسی ترجمه شده باشد، جایزه تعلق می گیرد که در صورت برنده شدن، جایزه نقدی بین نویسنده و مترجم تقسیم می شود.

جایزه: 50 هزار پوند

جنجالی ترین برندگان جایزه: سلمان رشدی

معروف ترین نویسندگانی که این جایزه را دریافت کرده اند: کازوئو ایشی گورو، مارگارت اتوود

میزان اهمیت جایزه: رکورد بالاترین میزان جایزه نقدی ادبی جهان از سال 2002 متعلق به این جایزه است.

جایزه گوته

تاسیس: 1927
کشور: آلمان
دایره انتخاب: ادبیات به زبان آلمانی

معیار انتخاب: جایزه عموما به نویسندگان ادبیات آلمانی اعطا می شود ولی چندین بار به افرادی که آثار خلاقانه در زمینه های علمی داشته اند تعلق گرفته است. این جایزه تا سال 1955 به صورت سالانه اعطا می شد و بعد از آن به صورت سه سالانه برگزار می شود.

جایزه: مدال گوته

معروف ترین نویسندگانی که این جایزه را دریافت کرده اند: زیگموند فروید، توماس مان، اینگمار برگمان، هرمان هسه

جایزه هانس کریستین اندرسن

تاسیس: 1956
کشور: دانمارک

معیار انتخاب: این جایزه در واقع دو مقام ادبی متفاوت دارد. اولین جایزه به افرادی که خدماتی طولانی در زمینه کتاب کودکان از جمله طراحی، نویسندگی و ترجمه ادبیات کودکان داشته اند اهدا می شود و جایزه دوم که «جایزه ادبی هانس کریستین اندرسن» نامیده می شود از سال 2010 به راه افتاده و جایزه ای است که هر دو سال یک بار به بهترین نویسنده ادبی که آثاری شبیه آثار هانس کریستین اندرسن بنویسد ارائه می شود.

جایزه: در بخش اول نشان هانس کریستین اندرسون، مدال طلایی با ضرب چهره اندرسون و در بخش دوم 500 هزار کرون (حدود 90 هزار دلار) و یک مجسمه برنزی

معروف ترین نویسندگانی که این جایزه را دریافت کرده اند: هاروکی موراکامی، پائولو کوئلیو، ایزابل آلنده و جی کی رولینگ از برندگان این جایزه هستند. در سال 2014 این جایزه به سلمان رشدی تعلق گرفت.

در بخش اول این جایزه (بخش کودکان) از ایران، هوشنگ مرادی کرمانی برای این جایزه در سال 1992 نامزد شد و در سال 1974 نیز تصویرگر کتاب کودکان، فرشید متقالی برنده این جایزه شد.

میزان اهمیت جایزه: بخش اول این جایزه که مربوط به کودکان است به نوبل ادبیات کودکان معروف است و یکی از مهم ترین جوایز ادبی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان در تمام دنیا به حساب می آید. این جایزه توسط ملکه دانمارک به برندگان اهدا می شود.

جایزه فرانتس کافکا

تاسیس: 2001
کشور: جمهوری چک
دایره انتخاب: بین المللی

معیار انتخاب: ویژگی انسانی داشتن و ارتباط اثر با ترویج تحمل و مدارای فرهنگی، ملی، زبانی و مذهبی، شخصیت وجودی و داشتن کاراکتری که فراتر از زمان باشد و توانایی اثر در نشان دادن و شهادت تاریخی دادن در مورد زمانه ای که در آن زندگی می کنیم.

جایزه: 10 هزار دلار آمریکا، دیپلم افتخار و تندیس برنزی

محور انتقادات: توجه بیشتر به کشور چک و همچنین آثار فرانسوی زبان.

جنجالی ترین برندگان جایزه: هاروکی موراکامی

معروف ترین نویسندگانی که این جایزه را دریافت کرده اند: پیتر هانتکه، ایوان کلیما، فیلیپ رات، مارگارت آتوود

میزان اهمیت جایزه: به دلیل این که در دو سال مختلف (2004 و 2005) برندگان جایزه فرانتس کافکا توانستند جایزه ادبی نوبل را نیز از آن خود کنند، این جایزه و معیار انتخاب های آن به یکی از مهم ترین رویدادهای ادبی قبل از نوبل تبدیل شد.

جایزه پولیتزر

تاسیس: 1917
کشور: آمریکا
دایره انتخاب: آمریکا

معیار انتخاب: آثار برتر در زمینه روزنامه نگاری مطبوعاتی، روزنامه نگاری آنلاین، ادبیات و تولید موسیقی که در 21 بخش متفاوت به صورت سالانه به برندگان اهدا می شود.

جایزه: در بخش روزنامه نگاری مدال طلا و در باقی بخش ها 15 هزار دلار نقد .

جنجالی ترین برندگان جایزه: در سال 1941 «ارنست همینگوی» توسط هیئت ژوری انتخاب شد اما با دخالت ریاست دانشگاه کلمبیا با این توضیح که ممکن است بین محتوای جنسی رمان و این دانشگاه ارتباطی وجود داشته باشد، هیئت جایزه پولیتزر این تصمیم را رد کرد و در آن سال جایزه ای اعطا نشد.

تنها برنده ایرانی این جایزه، جهانگیر رزمی است که عکس های او از صحنه اعدام های دسته جمعی مخالفان جمهوری اسلامی در کردستان 1358 باعث شد تا وی موفق به دریافت این جایزه شود. رزمی پس از 27 سال سکوت در 2006 اعلام کرد که عکس های مشهور اعدام در کردستان را او گرفته است. بیش از این، وی تنها برنده ناشناس در تاریخ این جایزه به شمار می رفت.

جایزه ادگار آلن پو

تاسیس: 1954

کشور: آمریکا (نیویورک)

معیار انتخاب: این جایزه هر سال در 22 بخش به بهترین آثار سال گذشته اهدا می شود. از جمله این بخش ها، بهترین برنامه تلویزیونی، فیلم، تئاتر، نمایش رادیویی، فیلم خارجی و ... در بخش ادبیات نیز این جایزه به بهترین آثار آمریکایی در حوزه ادبیات داستانی رازآلود و ادبیات غیر داستانی، در سال گذشته تعلق می گیرد.

معروف ترین نویسندگانی که این جایزه را دریافت کرده اند: استیون کینگ، ریموند چندلر، آگاتا کریستی

میزان اهمیت جایزه: این جایزه مهم ترین جایزه ادبی و فرهنگی در زمینه ادبیات رازآلود در آمریکاست.

جایزه ادبی زنان

تاسیس: 1996 (این جایزه تا سال 2006 به نام جایزه ادبیات داستانی اورنج شناخته می شد و از آن سال به نام جایزه ادبیات داستانی بیلیز شناخته می شود.)
کشور: بریتانیا
دایره انتخاب: رمان نویسندگان زن انگلیسی زبان

معیار انتخاب: این جایزه در واقع اعتراض به برنده نشدن ادبیات زنان و نویسندگان زن در جایزه های مهم بین المللی مانند «نوبل» و «من بوکر» ایجاد شد. این جایزه به بهترین رمان نوشته شده توسط زنان به زبان انگلیسی و انتشار یافته در بریتانیا اهدا می شود.

جایزه: 30 هزار پوند پول نقد و تندیس برتری

جایزه پن (ارنست همینگوی)

تاسیس: 1976
کشور: آمریکا
دایره انتخاب: نویسندگان تازه کار در ادبیات آمریکا

معیار انتخاب: آثار برتر در زمینه داستان کوتاه و یا رمان که نویسنده آن تا به حال هیچ کتابی منتشر نکرده است. این جایزه توسط «بنیاد ارنست همینگوی» و خانواده او و با همکاری بنیاد پن از انگلستان به نویسندگان تازه کار آمریکا اعطا می شود.

جایزه: 35 هزار دلار پول نقد

معروف ترین نویسندگانی که این جایزه را دریافت کرده اند: جومپا لاهیری (مترجم دردها)، آتوسا مشفق برای رمان «الین» نیز توانسته است این جایزه را کسب کند.