برتری "چوب نروژی" بر "ناتور دشت"/ موراکامی و روایت عشق به زندگی
مهدی غبرایی معتقد است که رمان "چوب نروژی" یک سر و گردن از آثاری چون "ناتور دشت" و "گتسبی بزرگ" برتر است.
ایران آرت: مهدی غبرایی پس از مدت‌ها انتظار حالا روزهای خوشایندی را سپری می‌کند؛ هم رمان مورد علاقه‌اش «چوب نروژی» به تازگی منتشر شده و در قفسه کتابفروشی‌ها قرار گرفته، هم دیگر رمان محبوبش «این ناقوس مرگ کیست» از سد مجوز گذر کرده و به زودی منتشر می‌شود و هم رمان«پاریس، جشن بیکران» با ترجمه برادر مرحومش ـ فرهاد ـ به چاپ دهم رسیده است و همه اینها دلخوشی‌های خوبی است در روزهای زرد پاییزی.
رمان محبوب غبرایی «چوب نروژی» به قلم «هاروکی موراکامی» است که سرانجام بعد از پنج شش سال انتظار، توانست مجوز انتشار بگیرد و چند روزی است که از سوی انتشارات کتاب نشر نیکا منتشر شده است.
غبرایی که پیش‌تر هم آثار دیگری از نویسنده نامدار ژاپنی را ترجمه کرده است، درباره این رمان به «اعتماد» می‌گوید: «چوب نروژی داستان عاشقانه بسیار ظریفی دارد و برعکس بیشتر کارهای موراکامی آن فضای غیرواقعی، جادویی و عجیب را ندارد. در واقع او خواسته با نوشتن این رمان طبع‌آزمایی کند. از آنجاکه موراکامی خود مترجم رمان‌های مشهور «گتسبی بزرگ» اسکات فیتز جرالد و «ناتور دشت» سالینجر است و این دو اثر مشهور را به زبان ژاپنی برگردانده است، اثری نوشته که به اعتقاد من یک سر و گردن از هر دو این کتاب‌ها بلندتر است.»
غبرایی که پیش‌تر رمان‌های «کافکا در کرانه» و «سوکورو تاکازاکی بی‌رنگ و سال‌های سرگشتگی» و شش عنوان دیگر را از هاروکی موراکامی ترجمه کرده است، توصیف جالبی درباره «چوب نروژی» دارد: «این رمان مخصوص جوان‌هاست از ٩ سال تا ٩٠ سال! رمانی است لطیف و عاشقانه که کشش بسیار دارد. برای خود من یکی از جذابیت‌های موراکامی این است که با وجود نوشتن از ناکامی‌ها و فقدان‌ها، نوای زیرین داستانش عشق به زندگی و شادمانی است. در همه آثارش چنین است و در «چوب نروژی» بیشتر از بقیه و همین موضوع مرا به وجد می‌آورد.»
غبرایی مدت‌ها برای دریافت مجوز انتشار این کتاب انتظار کشید و بارها اعلام کرد این رمان می‌تواند به فروشی بسیار خوب دست پیدا کند. البته در این فاصله، این کتاب با ترجمه‌ای دیگر مجوز گرفت و منتشر شد ولی تجربه نشان داده که این موضوع نمی‌تواند مانع موفقیت ترجمه‌های شناخته‌شده‌ای باشد که بعدتر به بازار کتاب می‌آیند.
به گفته او، «وود» در عنوان رمان به معنای چوب است و «وودز» به معنی جنگل و چوب نروژی، نوع نامرغوبی از چوب کاج. جان لنون پس از گریز معشوقه‌اش همین نوع از چوب را آتش می‌زند. به علاوه اینکه این نام تلمیح دیگری دارد به داستان بیتل نامبرده و اسم فرعی ترانه «چوب نروژی» که در مقدمه کتاب هم اشاره کردم: این پرنده پرواز کرده یا به عبارت درست‌تر مرغ از قفس پریده و کنایه از سرنوشت نائو کو است. توجه داشته باشید که نام اصلی انگلیسی است نه ژاپنی.
در سال ٢٠١٠ بر اساس این رمان، فیلمی به کارگردانی تران ان هونگ ساخته شده است.
غبرایی که در کارنامه کاری‌اش ترجمه آثاری از یوسا، بولگاکف، خالد حسینی، ویرجینیا وولف، رومن گاری، روژه ساراماگو و... را دارد، خبر دیگری هم می‌دهد. او که در چند سال اخیر بارها از ممیزی رمان «این ناقوس مرگ کیست» اثر مشهور ارنست همینگوی گلایه کرده بود، حالا خبر می‌دهد که کارهای نهایی انتشار این رمان انجام شده و تا چند روز دیگر این کتاب نیز از سوی نشر«افق» به بازار می‌آید: «این کتاب از نظر حجم، بزرگ‌ترین کتاب همینگوی است که در مقدمه آن هم گفته‌ام همینگوی در این اثر پا جای پای تولستوی گذاشته است. ترجمه آقای رحیم نامور قدیمی‌ترین ترجمه‌ای است که از این رمان به زبان فارسی وجود دارد که البته ایشان خلاصه‌ای از رمان را ترجمه کرده بودند و خودشان نیز این موضوع را بیان کرده بودند. با این حال ما در دوره نوجوانی، این رمان را با همان ترجمه خواندیم و از آن لذت بردیم. اما ترجمه من کامل است و تمام عبارات اسپانیایی، آلمانی و فرانسوی را در‌بر می‌گیرد.»
این رمان که خواندن آن در جهان پر از جنگ امروز همچنان توصیه می‌شود، پیش‌تر با نام «زنگ‌ها برای که به صدا در می‌آید» در کشور ما منتشر شده است. و سومین خبر خوشایند اینکه «پاریس جشن بیکران» از سوی انتشارات «کتاب خورشید» به چاپ دهم رسیده است.
این کتاب نیز نوشته دیگری از همینگوی و دربردارنده خاطرات این نویسنده مشهور از شهر رویایی پاریس است که در قالب رمانی منتشر شده است. «پاریس، جشن بیکران» یادگار همینگوی از پاریس دهه ٢٠ و ارزشمندترین بخش از دست‌نوشته‌های برجای مانده از اوست که اول بار پس از مرگش منتشر شد و به سرعت در میان پرفروش‌ترین کتاب‌هایش جای گرفت. این کتاب بعد از درگذشت فرهاد غبرایی مدتی منتشر نشد و انتشارات «کتاب خورشید» از مهدی غبرایی دیگر مترجم و برادر فرهاد غبرایی خواست تا بار دیگر این رمان را بازنگری کند و حالا همین رمان به چاپ دهم رسیده است.
