ایرادهای اختلال دوقطبی خسرو/یادداشت یک عصبشناس درباره فیلمی با بازی شهاب حسینی
فیلم با وجود ساختار قوی و بازیهای سنجیده در انتقال پیام شناخت اختلال دوقطبی ناکامل است
ایرانآرت: فیلم «برادرم خسرو» با هدف بررسی اختلال دوقطبی و مطرحکردن آن در جامعه، قدم به دنیای تصویر گذاشت، قدمی که هرچند نیت خیر در آن بوده و گامی به جلو، ولی عملا نقایص تأملبرانگیزی داشت.
١. «خسرو» دچار اختلال دوقطبی است که این اختلال در صورت درمان، علائمش تحت کنترل است یا درمان نشده که لزوما باید تحت درمان جدید قرار بگیرد. آنچه «خسرو» با رفتارهای ساختارشکنانه نشان میدهد عمدتا ناشی از «شخصیت» اوست که لزوما مثبت هم نیست و تقدیس آن جای سؤال دارد. به همین ترتیب رفتارهای «ناصر» بهعنوان یک پزشک با گرایش علمی که منظم بود (و شاید شخصیت وسواسی - جبری- را تا حدودی نشان دهد) لزوما منفی و غلط نیست و تقابل این دو رفتار و تشویق یکی و تقبیح دیگری صحیح نیست و باید هرکدام جداگانه تحلیل شود و در تقابل با یکدیگر. «ناصر» باید رفتارهای خسرو را کنترل کند و پردازش یک شخصیت منفی در حقیقت نفی نظم و داشتن برنامه و انتقاد بر کنترل درست اوضاع از سوی خانواده است.
٢. اختلال دوقطبی در فازِ شیدایی - یا مانیا- قابل کنترل است و قطعا منجر به رفتارهای خشن در صورت کنترل علائم نمیشود و در صورت بروز نشانههای اولیه درمان قاطع و جدی و در صورت ضرورت بستری صورت میگیرد. بروز رفتارهای خشن ازجمله بههمریختن اتاق، پرتابکردن کمد و شکستن شیشههای اتومبیل از نشانههای اوج اختلال است و باید با آن مقابله جدی شود. (نه بهعنوان رفتارهای مقابلهای و طبیعی در برابر برخوردهای ناصر از آن بهرهبرداری شود). از دیدگاه اینجانب بهعنوان یک روانپزشک، همکاری که در فیلم نشان داده شد، در تجویز دارو و کنترل اختلال سهلانگاری کرد.
٣. فیلم با وجود ساختار قوی و بازیهای سنجیده بهویژه بازی آقای شهاب حسینی، در انتقال پیام شناخت اختلال دوقطبی ناکامل است و در سطح یک نگرش غلط که تقابل «نظم» و «هرجومرج» است باقی میماند و در حقیقت تا حدودی به تقدیس رفتارهای هرجومرجطلب خسرو و انتقاد از رفتارهای منظم پرداخته است که قطعا حاوی پیام مثبتی برای تربیتهای خانوادگی نیست و آگاهی درستی از اختلالی که میتواند قابل درمان باشد، ارائه نمیدهد.
این یادداشت به قلم دکتر گودرز عکاشه، روانپزشک و متخصص اعصاب در روزنامه شرق منتشر شده است