بدان که محبوب مایی/ نگاهی به سریال «جسدها»
با دیدن «جسدها» قرار است سه گانه پیچش زمان را کامل کنید.
ایران آرت: نوید جعفری: اگر زمان دیدن دارک شگفت زده شدید و البته کمی سردرگم احتمالا ۱۸۹۹ را هم به عنوان گزینه بعدی تماشا کردید و حالا با دیدن «جسدها» قرار است سه گانه پیچش زمان را کامل کنید.
نتفلیکس مدتهاست به سلطه سریال های انگلیسی زبان پایان داده و با ساخت مجموعه های اورژینال در جای جای جهان خود را به صدر تولید کنندگان سریال و مینی سریال رسانده است.
تا جایی که دیگر مخاطبان جدی سریال از دیدن آثاری با زبانهای مختلف و در فضاهای کمتر دیده شده بیشتر لذت می‌برند.
سریال «جسدها» به کارگردانی مارکو کروزپنتر محصول 2023 است. اقتباسی موفق از کامیک بوکی که در ۲۰۱۴ منتشر شده است .
اقتباس از ادبیات داستانی و خصوصا داستان های مصور قدمتی دیرینه دارد، از ابرقهرمان هایی همانند بتمن و مرد عنکبوتی تا اقتباس از ادبیات جهان همانگونه که در آثار چارلز دیکنز ، ویکتورهوگو یا ژول ورن اتفاق افتاده است.
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت و یا شکست اقتباس های ادبی در سینما و سریال وابستگی شدیدی به زاویه نگاه و روایت داستان دارد.
و «جسدها» به دلیل گستردگی روایت زمانی و تعدد شخصیت ها دست به کاری دشوار زده است که بی گمان با دیدن نتیجه در آن موفق بوده است.
جهان موازی و فیزیک کوانتوم و سفر در زمان موضوعاتی جذاب برای رمان و سینما است که نمونه های مختلفی از آن منتشر و تولید شده است اما آنچه در «جسدها» اتفاق می‌افتد به واسطه داستان پرفراز و نشیب و شخصیت های ملموسش قطعا نمونه ای ماندگار و قابل توجه برای علاقه مندان این ژانر است.
در «جسدها» همه چیز بر علیه قهرمان است، اتفاق آنقدر نادر و غیر طبیعی است که توضیحش برای شخصیت اصلی دشوارتر میشود و هرچه زمان به عقب تر میرود دشواری های قهرمان برای حل موضوع به واسطه شرایط تاریخی و نگاه عمومی جامعه دشوارتر است.
اما فیلمنامه به خوبی از پس این چالش برآمده و توانسته توازنی منطقی از حیث تعدد و مسیر اتفاقات و همچنین تلاش های قهرمان برای مخاطب ایجاد کند که به مدد کارگردانی و بازی خوب بازیگران حس همراهی مخاطب را به خوبی با خود درگیر کرده است.
نکته اصلی در «جسدها» آنجاست که اگرچه در مقاطعی از یک قرن و نیم روایت میشود اما مضامین و مفاهیم انسانی در کنار تغییرات دیدگاه جهانی را مد نظر قرار داده است.
آنچه در ۱۸۹۰ دور از ذهن است در ۲۰۵۳ ملموس و دست‌یافتنی است اما همچنان انسان و درونیات اوست که می تواند تغییرات را رقم بزند و در نهایت انتخاب های آدمی او را متمایز از دیگران می‌کند.
جسدها از یک ساختار مرکب مدور و اپیزودیک بهره برده است، داستان در یک سیکل مقطع میان ۴ دوره زمانی و ۴ داستان مختلف اما با یک نخ اتصال بهره برده است و در نهایت همان‌جایی که آغاز میشود به پایان می‌رسد.
اما در این دایره سفر قهرمانش کامل میشود، قهرمانان قصه دست به انتخاب میزنند و سرانجام باعث تغییر خود و جهان پیرامون خود می‌شوند.
جسدها از نظر توجه به طراحی بسیار چشم نواز است، استفاده از فضای معماری انگلیسی در طول سه قرن و همچنین توجه به گوناگونی نژادی و مذهبی و اعتقادی موردی است که در زیر لایه های داستان و شخصیت پردازی به خوبی می تواند مخاطبان مختلف را با خود همراه کند.
رابطه کارآگاه سال ۱۸۹۰ با خانواده و ارتباطش با خبرنگار، در کنار فضای جنگ جهانی و نگاه های یهودستیزانه ای که به کاراگاه سال ۱۹۴۱ میشود و به نوعی شخصیت او را پرداخت می کند در کنار یک کارآگاه زن مسلمان در ۲۰۲۳ که هم به دلیل دین و هم رنگین پوست بودن در انگلستان ۲۰۲۳ ناچار به پذیرش شرایط است و نهایتا سال ۲۰۵۳ و کارآگاه زنی که دچار معلولیت است و عملا بخشی از بدنش را می توان رباتیک دانست.
این چند سویه نگری به آدمهای داستان باعث شده تا در تماشای ۸ قسمت این مینی سریال، ذهن بیننده همواره دچار پرسش باشد که این مدیون روند اصولی فیلمنامه، کنش ها و واکنش ها، گره افکنی ها در کنار داستان های شخصیتی و نهایتا گره گشایی هاست.
عنصر تعلیق اینجا نه به عنوان بخشی از داستان که به عنوان اصل ماجرا در همه مسیر در نظر گرفته شده و مسیری کشف و شهودی برای بیننده خلق می کند که همان دلیل اصلی لذت بردن از مجموعه است.
پایان سریال اما یک تصویر هوشمندانه دارد، سفر زمان را که باید به پایان می‌رسید را تمام نمی کند تا راهی برای ادامه داشته باشد با دورنمایی از جمله معروف سریال : « بدان که محبوب مایی» Know you are loved که در نهایت در عمق تصویر و بصورت اختصاری K Y L بر مانیتور بزرگ ساختمانی دور نقش میبندد.
اما آنچه شاید مخاطب ایرانی را در حین دیدن سریال های روز جهان دچار پرسش می کند این است که چگونه در سوی دیگری از جهان می‌توان هر موضوع دور از ذهنی را بدل به داستانی باورپذیر کرد اما در این گوشه که ما هستیم در اکثر مجموعه ها اتفاقات معمولی و روزمره هم از دایره باورپذیری خارج میشود و به سختی می توان آن را باور کرد؟
بی تردید این پرسشی است که قطعا خود پژوهشی فراگیر و اساسی را می‌طلبد.
نوید جعفری
اردیبهشت ۱۴۰۳
