اظهار نظرات تند درباره سرنوشت فیلم ها را جدی بگیریم؟/ محمد خزاعی از عمق فاجعه خبر دارد
نکته مهم تفاوت نگاه مدیران سینمایی دولت سیزدهم با وزارت ارشاد دولت قبلی است. به هرحال کشتیبان را سیاستی دیگر آمده است و قرار است تغییراتی در حوزه تولیدات سینمایی صورت گیرد؛ مهمترین مجرا برای رسیدن به اولویتهای سازمان سینمایی هم همین شورای صدور پروانه ساخت است... اظهار نظرات تند برخی از اعضای این شورا به مزاج خیلی ها خوش نیامده و ...
ایران آرت: مسعود پویا در همشهری نوشت:شورای صدور پروانه ساخت آثار غیرسینمایی با ساخت 3عنوان مستند و یک عنوان داستانی کوتاه موافقت کرد. در جلسات اخیر شورای پروانه ساخت آثار غیرسینمایی، با ساخت مستند «جشن جهانی» به تهیهکنندگی، کارگردانی و نویسندگی نور ایمان مشایخی، مستند «هیچکس نخوابد» به تهیهکنندگی مشترک سام کلانتری و محمد شکیبانیا، کارگردانی و نویسندگی سام کلانتری، مستند «پیشینه قهوهخانه» به تهیهکنندگی، کارگردانی و نویسندگی مهدی حدادی زفره و داستانی کوتاه «بزرگراه» به تهیهکنندگی و کارگردانی حسین صمیمی و نویسندگی آوا اکبری موافقت شد.
اما خروجی شورای پروانه ساخت فیلمهای سینمایی در این مدت چه بوده است؟ در چند ماهی که محمد خزاعی سکان هدایت سینمای ایران را بر عهده گرفته، خروجی جلسات شورای پروانه ساخت این بوده است: اول آذر مجوز ساخت فیلم سینمایی «توتو» به کارگردانی محمد ابراهیم عزیزی و تهیهکنندگی مصطفی کیایی صادر شد و 2روز بعد هم این فیلمها پروانه ساخت گرفتند:«مرد بازنده» به کارگردانی محمد حسین مهدویان و تهیهکنندگی امیر بنان، «پسر مریم» به کارگردانی علی جعفرآباد و تهیهکنندگی مهدی فرجی و «اشغال» به کارگردانی حامد رجبی و تهیهکنندگی سمیرا برادری. از این پروژهها، مرد بازنده خیلی زود جلوی دوربین رفت و نامش در فهرست آثار پذیرفته شده بخش مسابقه جشنواره فجر به چشم میخورد. پسر مریم هم که بعداً به «عیسی پسر مریم» تغییر نام داد، پروژه جنجالی سازمان اوج است که به جشنواره راه نیافت. ضمن اینکه بهنظر میرسد فیلم پسر مریم، بعد از تدارک تولید، پروانه ساخت گرفته است.
ترافیک پروانه ساخت در دولت قبلی
آنچه محمد خزاعی و همکارانش با آن مواجه شدند، انبوه پروانههای ساخت صادر شده در دولت قبلی است. در واقع جز اینکه فیلمهای زیادی از گذشته در صف اکران قرار دارند، پروژههای متعددی هم در دولت دوازدهم پروانه ساخت گرفتند که همین موضوع خود بر پیچیدگیهای ماجرا میافزاید؛ اینکه این فیلمها در نهایت باید چگونه اکران عمومی شوند و با توجه به ظرفیتهای موجود چطور میتوان این تعداد فیلم به جا مانده از دوران رکود و تعطیلی سینماها را روی پرده آورد.
وقتی از اسفند۹۸ کرونا همهچیز را تحتتأثیر خود قرار داد؛ سینماها جزو نخستین قربانیان بودند. در کل سال۹۹ عملا چیزی به نام اکران عمومی وجود نداشت و سینماها یا تعطیل بودند یا بیرونق. دامنه این ماجرا به سال۱۴۰۰ هم کشید تا جایی که فیلمهای فیلمسازان نامداری چون مسعود کیمیایی و مجید مجیدی هم در گیشه شکست خوردند. اکران سینماها با فروکش کردن پاندمی کرونا، تا حدودی به وضعیت عادی بازگشته است. با این همه مشکل فیلمهای پشت خط مانده همچنان پابرجاست. پس یکی از دلایل محدود بودن پروانه ساختهای صادر شده در این ایام میتواند تلاش برای برقراری توازن و درنظر گرفتن ظرفیت اکران سینماها باشد.
کشتیبان را سیاستی دیگر آمده است
نکته دیگر تفاوت نگاه مدیران سینمایی دولت سیزدهم با وزارت ارشاد دولت قبلی است. به هرحال کشتیبان را سیاستی دیگر آمده است و قرار است تغییراتی در حوزه تولیدات سینمایی صورت گیرد؛ مهمترین مجرا برای رسیدن به اولویتهای سازمان سینمایی هم همین شورای صدور پروانه ساخت است.
این همان نکتهای است که سیدمحمد حسینی، از اعضای شورای صدور پروانه ساخت در گفتوگو با تسنیم به آن اشاره میکند:«سرنوشت تصویر سینمایی در کشور ما توسط همین شورای پروانه ساخت است که تعیین میشود. شورای پروانه ساخت مسیر سینمایی کشور را مشخص میکند و از این نظر اهمیت بسیار زیادی دارد. شورای فعلی هم محصولات و خروجیهایش را تا یک سال بعد نشان میدهد اما این عدمتطابق فیلمنامه با فیلم خیلیاوقات پیش آمده است و فیلمنامهها در طول مسیر تغییر میکردهاند اما اخیراً دوستان ما در شورا تلاش کردهاند تا با طراحی شیوهنامه جدیدی، تا حد ممکن همخوانی و تطابق میان فیلمنامه و فیلم را ایجاد کنند. از سویی این تنها سازمان سینمایی نیست که نسبت به این همخوانی تعهد دارد، فیلمساز نیز باید متعهد باشد که فیلمنامهای که برای آن پروانه گرفته با خروجی نهایی تطابق داشته باشد. برای این منظور در روند ثبت فیلمنامه و گرفتن پروانه، طرف مقابل ما نیز این تضمین را میدهد که مسیر فیلمنامه در طول تولید و ساخت تغییر نکند.» با چنین حساسیتهایی شاید طبیعی بهنظر برسد که جلسات شورای پروانه ساخت تاکنون خروجی دندانگیری نداشته باشد. البته این دورانگذار هم سپری خواهد شد. احتمالا با سبکتر شدن بار اکران و روشن شدن تکلیف پروژههای به جا مانده از دولت قبلی، شورای صدور پروانه ساخت هم روزهای پرکارتری را پشت سر خواهد گذاشت؛ شورایی که در این مدت، از آن بیشتر چند اظهارنظر تند اعضایش در یادها ماند؛
اظهارنظرهایی که خیلی با استقبال خانواده بزرگ سینمای ایران مواجه نشد. با توجه به پیشینه محمد خزاعی بهعنوان مدیری عملگرا، بعید بهنظر میرسد سیاست سازمان سینمایی، دقیقا همان چیزی باشد که در برخی مصاحبهها و تحلیلها به چشم میخورد. سینمای ایران بعد از طوفان کرونا، نیاز به آرامش و رونق دارد و این را شاید محمد خزاعی بهتر از هر فرد دیگری درک میکند.