حمله به اصغر فرهادی شما را قهرمان نمی کند/ مشرق نیوز : هم غزه، هم اکران فیلم در اسرائیل، جانم فدای اسکار !
در اتفاقی کم سابقه یک روزنامه سیاسی حملات به اصغر فرهادی را از جنبه جناحی بررسی کرده است . " حمله شیرین دلواپسان به فرهادی" تیتر یک روزنامه آرمان است که در نوع خود جالب است.
ایران آرت: مطهره شفیعی در آرمان نوشت:ظاهرا حواشی اطراف اصغر فرهادی تمامی ندارد و هرگاه فیلمی از او موردتوجه افکار عمومی قرار میگیرد، جریانی به تکلیف خودش که همان حاشیهسازی برای این کارگردان و فیلمش است، آغاز میشود. این بار فیلم قهرمان بود که سوژه هجمه به اصغر فرهادی را فراهم کرد.
در ابتدا یعنی شنبه ۲۲ آبانماه هیات مدیره انجمن مستندسازان با انتشار یک بیانیه درباره مستندی که کارگردانش مدعی شده فیلم «قهرمان» با اثرپذیری جدی از آن ساخته شده، ابراز امیدواری کرد که با تماشای هر دو فیلم فضایی آزاد برای گفتگو در زمینه این ادعا فراهم شود که این ادعا با پاسخ کاوه رضوانی راد - وکیل اصغر فرهادی مبنی بر اینکه «در تابستان ۱۴۰۰ و درست همزمان با اکران فیلم «قهرمان» در جشنواره کن، مسیحزاده با طرح ادعایی عجیب در شبکههای اجتماعی اعلام داشتند که فیلم «قهرمان» از فیلم مستند ایشان کپی شده است. این موضوع بلافاصله با واکنش بعضی از هنرجویان آن دوره مواجه شده و ایشان با بیان جزئیاتی از آن دوره در مقام پاسخ به این ادعای کذب برآمدند.
از جمله آنکه دوازده نفر از هنرجویان این دوره آموزشی، با تنظیم استشهادیهای به بیان جزئیات کامل روند ورکشاپ آموزشی پرداختند. یکی از گواهان این استشهادیه، فیلمسازی است که در ساخت مستند مسیح زاده، به عنوان فیلمبردار حضور داشته و در جریان کامل جزییات ساخت مستند و نقش آقای فرهادی به عنوان مالک طرح و ایده بوده است. این استشهادیه نیز به خانه سینما و دادسرای فرهنگ و رسانه تقدیم شده است.» بی اثر شد.
فرهادی سوژه ناب دلواپسان
پس از آن حاشیه دیگری برای اصغر فرهادی کلید خورد. آنطور که فرارو نوشت:« به نوعی فرهادی هم متهم به وابستگی شده و هم مخالف. اخیرا داوود مرادیان مدیر گروه مستند بنیاد «روایت فتح» درباره فرهادی گفته است: «آقای اصغر فرهادی فیلمساز تیزهوشی است که هم حکومت را دارد و هم بیرون حکومت را.» مرادیان افزود: «اصغر فرهادی با هر آنکه دوست داشته است فالوده خورده و میخورد. همین اصغر فرهادی چقدر با جریان روشنفکری نزدیک است؟ کاملاً در بطن جریان روشنفکری حضور داشته و دارد. اما فقط چون از امیر جدیدی که سابقه بازی در یک فیلم ملی با موضوع گرفتن یک تروریست خشن و کثیف را در کارنامهاش دارد، در فیلمش حضور داشته، ببینید محمد رسولاف با او چه کرد؟ یعنی از نظر اینها تو حق بازی در فیلم ضد تروریسم هم نداری. یعنی به وضوح دست رسولاف با ریگی و داعش در یک سفره است. این خیلی ترسناک است.»
یک روز پس از انتشار این اظهارات فرهادی با انتشار بیانیهای به حواشی پیرامون خود پاسخ داد. این بیانیه در صفحه اینستاگرام او منتشر شده است. در این بیانیه آمده است: «در تمام سالهای گذشته بنا بر این داشتم که از ورود به هر حاشیهای پرهیز کنم و همواره تمرکزم بر نوشتن و فیلم ساختن باشد. تصورم بر این بود که پاسخ بسیاری از حاشیهها، تهمتها و تخریبها در حاصل کارم داده میشود و نیاز به توضیحی نیست. اما این سکوت، برخی را بر آن داشته تا یکسویه هرآنچه را در ذهن بافتهاند بروز دهند، با این اطمینان که فرهادی ورود نخواهد کرد و پاسخی هم نخواهد داد.»
فرهادی با اشاره به سخنان مرادیان نوشت: «بهانه این نوشته اظهارنظر فردی است که او را نمیشناسم و من را همزمان منتسب به حکومت و خارج از کشور کرده است. خیلی صریح و روشن بگویم: من از شما بیزارم!»
او افزود: «من نه هیچگاه کوچکترین قرابتی با منش و تفکر واپسگرای شما داشتهام و نه سر سوزنی به گزافهگوییهایتان در پوشش حمایت و تعریف و تمجید نیاز دارم. شما که سالها براى فرار از پذیرش مسئولیت خود سعى در جا انداختن واژه «سیاهنمایى» در کنار تکتک فیلمهای من کردید و شگفت که در سوى مقابل تان همین تلاش براى متهم کردن من به سفیدنمایى در جریان است!»
این کارگردان سینما تاکید کرد: «اگر تا به حال از آزارهایی که برای من پیش آوردهاید سخن به میان نیاوردهام تنها به این دلیل بوده که نخواستهام راهم را جز با کارم که به آن ایمان دارم پیش ببرم؛ هرگز گمان نکنید که از سر همراهی با شما بوده است.»
مخالفان بر سر دوراهی
پاسخ فرهادی بهانه خوبی به دست دلواپسان داد تا پروژه تخریب او و فیلمش را کلید بزنند مانند دیروز که کیهان نوشت:« بهنظر میرسد جوایز جشنوارههای خارجی و سرمایهگذاریهای بیگانگان بر روی او تأثیر خود را گذاشته و ضمن تغییر ذائقه فیلمسازیاش با ساخت فیلمهای چرک و سیاه از ایران اکنون او حتی از مردم و نظام مردمی ایران نیز بیگانه شده است. فرهادی همزمان میخواهد با حکومت و ضد حکومت باشد؛ تناقضی که انگار این روزها آزارش میدهد.»
رجانیوز و باشگاه خبرنگاران مصاحبه فردی را منتشر میکنند که میگوید:« قهرمان در میان فیلمهای اخیر فرهادی کسالت بارترین فیلم است. کنشهای داستانی و موقعیتها خیلی تکرار میشوند و شاید بعد از فیلم «گذشته» که واقعا فیلم کسالت بار و خسته کنندهای بود، قهرمان دومین فیلم خسته کننده در کارنامه اصغر فرهادی باشد. وقتش رسیده که فرهادی برای فیلم بعدی ژانر خود را عوض کند. او باید از انتظارات تماشاگران و آنچه جشنوارهها از او انتظار دارند، فاصله بگیرد و فیلم دیگری بسازد؛ شاید یک فیلم کمدی و حادثهای. تلنبار شدن انتظارات تماشاگر از فرهادی و تلاش فرهادی برای پاسخ دادن به آن، موج منفی که نسبت به سینمای فرهادی در حال رشد است را بیشتر میکند و این اتفاقات ناخوشایندی برای سینمای فرهادی است.»
یا مشرق نیوز که در بخشی از گزارشش به تمجید فیلم قهرمان پرداخته، نتوانست در پایان گزارش موضع خود با اصغر فرهادی را پنهان کند و نوشت:« به مواضع فرهادی فراتر از اثرش نمیتوان اطمینان داشت چون بسیار متغیر است. سیاست «هم غزه و هم اکران فیلم در اسرائیل، جانم فدای اسکار»، استفاده از حمایتهای مالی اتحادیه اروپا و ساختن آثاری در نقد سبک زندگی غربی، بهرهبری از حمایت مالی خاندان پادشاهی قطر و حرکتهای زیگزاگی سیاسی مثل مترادف شدن سرکوبگر با فضای بسته، استفاده از نوای شجریان روی فرش قرمز در محتوای فیلم، نمایشی است که فرهادی به صورت ممتد خارج از پرده سینما ایفا میکند که با محتوای اثر اخیرش تعارض دارد.»
نکته قابل تامل اینجاست که مشرق نیوز نمیتواند از موفقیتهای اصغر فرهادی چشمپوشی کند و 20 آبان خبر داد:« اصغر فرهادی به خاطر کارگردانی فیلم «قهرمان» به عنوان برنده جایزه بهترین کارگردان جوایز آسیا پاسیفیک شناخته شده است.» این تضاد و دووجهی بودن در مواجهه با اصغر فرهادی همان موضوعی است که این کارگردان و فیلمنامهنویس را آزار میدهد.