در جشنوارههای سینمایی ۲۰۱۹ چه اتفاقاتی افتاد؟/ سهم سینمای ایران از جوایز جهانی
در سال ۲۰۱۹ از اسکار و گلدن گلوب تا جشنوارههای کن، ونیز و برلین و برخی دیگر از جشنوارههای سینمایی در اروپا و آسیا با هیجان همیشگی خود برگزار شدند.
ایران آرت: برگزاری جشنوارههای معتبر سینمایی چون کن، ونیز و برلین و اعطای جوایز سینمایی اسکار و گلدن و ... از جمله مهمترین رویدادهای بودند که سینمای جهان در سال ۲۰۱۹ به خود دید.
به گزارش ایسنا، در ادامه مروری خواهیم داشت به مهمترین جشنواره‌ها و جوایز سینمایی در سال ۲۰۱۹:
جوایز گلدن گلوب (۷ ژانویه- ۱۷ دی)
هفتادوششمین مراسم اعطای جوایز سینمایی و تلویزیونی گلدن گلوب در هتل بورلی هیلتون برگزار شد و در این دوره فیلم "معاون" ساخته "آدام مک‌کی" با بازی "کریستین بیل" در نقش "دیک چنی" در شش بخش سینمایی نامزد کسب جایزه بود و "ترور جانی ورساچه" در بخش تلویزیونی در چهار بخش شانس کسب جایزه را داشت و درنهایت فیلم "کتاب سبز" با به‌دست آوردن ۳ جایزه بیشترین تعداد جوایز را در بخش سینمایی به خود اختصاص داد.
در بخش تلویزیونی نیز سریال‌های "آمریکایی‌ها" و "روش کامینسکی" به‌ترتیب بهترین سریال درام و کمدی نام گرفتند. "راپسودی بوهمی" و "کتاب سبز" به ترتیب بهترین فیلم درام و کمدی/موزیکال این جوایز نام گرفتند و "آلفونسو کوارون" برای فیلم "روما" دو جایزه مهم بهترین کارگردانی و بهترین فیلم خارجی سال را به خانه برد. رامی ملک (راپسودی بوهمی)، ریستین بیل (معاون)، اولیویا کولمن (سوگُلی)، ماهرشالا علی (کتاب سبز) و رجینا کینگ (اگر خیابان بیل می‌توانست حرف بزند) نیز برندگان شاخه‌های بازیگری بودند.
جشنواره فیلم برلین (۷ تا ۱۷ فوریه - ۱۸ تا ۲۸ بهمن)
شصت‌ونهمین جشنواره فیلم برلین از تاریخ ۷ فوریه (۱۸ بهمن) آغاز شده و تا ۱۷ فوریه (۲۸ بهمن) برگزار بود. در این دوره "ژولیت بینوش" بازیگر برنده اسکار فرانسوی به عنوان رئیس هیأت داوران بخش رقابتی این رویداد سینمایی حاضر شد که در نهایت فیلم فرانسوی‌زبان "مترادف‌ها" به کارگردانی "نداو لاپید" به عنوان برنده جایزه خرس طلای بهترین فیلم این رویداد سینمایی انتخاب شد.
"فرانسو اوزون" دیگر سینماگر فرانسوی نیز برای ساخت فیلم جدیدش با عنوان "به لطف خدا" برنده جایزه ویژه هیأت داوران (خرس نقره‌ای) شد. جایزه بهترین کارگردانی جشنواره نیز به "آنجلا شانلنک" برای ساخت فیلم "من خانه بودم اما" رسید. خرس نقره‌ای بهترین بازیگر مرد و زن برلیناله ۲۰۱۹ نیز به ترتیب به "وانگ جینگچون" و "یونگ می" هر دو برای بازی در فیلم "بدرود پسرم" اعطا شد.
فیلم کوتاه ایرانی "تتو" ساخته فرهاد دل آرام نیز جایزه خرس بلورین بهترین فیلم کوتاه را از سوی هیأت داوران جوان بخش "Generation ۱۴ Plus" (ویژه آثار مرتبط با نوجوانان بالای ۱۴ سال) از آن خود کرد.
جوایز آکادمی فیلم و تلویزیون بریتانیا- بفتا (۱۰ فوریه - ۲۱ بهمن)
مراسم اعطای جوایز هفتاد و دومین دوره جوایز سینمایی "بفتا" برگزار شد و فیلم "سوگلی" به کارگردانی "یورگس لانتیموس" که در ۱۲ شاخه از جوایز بفتا 2019 نامزد کسب جایزه بود، در نهایت موفق به کسب ۷ جایزه از این رویداد سینمایی شد و "روما" ساخته "آلفونسو کوارون" نیز برنده جوایز اصلی بهترین فیلم و کارگردانی شد.
همچنین "اولیویا کولمن" بازیگر اصلی فیلم "سوگُلی" جایزه بهترین بازیگر زن سال و "ریچل وایز" نیز برای بازی در این فیلم برنده جایزه بهترین نقش مکمل زن شد. "سوگلی" جوایز بهترین طراحی تولید، بهترین طراحی لباس و بهترین فیلمنامه اصلی را نیز به خود اختصاص داد.
جوایز سینمایی اسکار (۲۵ فوریه - ۶ اسفند)
مراسم اعطای جوایز نود و یکمین دوره جوایز آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار در حالی برگزار شد که دو فیلم "روما" به کارگردانی "آلفونسو کوارون" و "سوگُلی" ساخته "یورگس لانتیموس" هر کدام با نامزدی در ۱۰ شاخه بیشترین شانس کسب جوایز را داشتند و در انتها فیلم "کتاب سبز" به کارگردانی "بری جنکینز" جایزه بهترین فیلم را به خود اختصاص داد و "آلفونسو کوارون" جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم خارجی را کسب کرد. رامی مالک (راپسودی بوهمی)، اولیویا کولمن (سوگُلی)، ماهرشالا علی (کتاب سبز) و رجینا کینگ (اگر خیابان بیل می‌توانست حرف بزند) نیز جوایز شاخه‌های بازیگری نقش اصلی و مکمل مرد و زن را دریافت کردند. "انفرادی آزاد" و "مرد عنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی" نیز به ترتیب برنده شاخه‌های بهترین مستند و انیمشن بلند شدند.
جوایز اسکار ۲۰۱۹ با پیروزی بزرگ اقلیت زنان و رنگین پوستان همراه بود و پس از اعطای جایزه شاخه بازیگری به "رجینا کینگ"، "روث ای. کارتر" نیز به عنوان اولین زن سیاه‌پوست تاریخ جوایز سینمایی اسکار، برنده شاخه بهترین طراحی لباس برای فیلم "پلنگ سیاه" شد و سپس "هانا بیچلر" برای طراحی تولید این فیلم اولین زن رنگین‌پوست تاریخ اسکار نام گرفت که جایزه این شاخه را دریافت کرد.
اعطای دو جایزه اسکار به "روث ای. کارتر" و "هانا بیچلر" از سوی دیگر نیز تاریخ‌ساز شد، چرا که در ۳۰ سال اخیر هیچ زن سیاه‌پوستی موفق به کسب جایزه اسکار در شاخه‌ای غیر از بازیگری نشده بود. جوایز شاخه بهترین مستند بلند و انیمیشن کوتاه نیز به سینماگران زن اعطا شد.
جشنواره فیلم مسکو ( ۱۸ تا ۲۵ اوریل - ۲۹ فروردین تا ۵ اردیبهشت)
چهل و یکمین جشنواره فیلم مسکو از تاریخ ۱۸ تا ۲۵ اوریل (۲۹ فروردین تا ۵ اردیبهشت) در کشور روسیه برگزار شد. فیلم "سال دوم دانشکده من" به کارگردانی رسول صدر عاملی و به تهیه‌کنندگی مسعود ردایی نماینده سینمای ایران در بخش رقابتی اصلی این جشنواره بود و در مراسم اختتامیه سها نیاستی برای بازی در این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره شد. جایزه گئورگ طلایی بهترین فیلم جشنواره مسکو 2019 نیز به فیلم قزاقستانی "راز یک رهبر" به کارگردانی "فرهات شریپوف" رسید.
جشنواره فیلم کن (۱۴ تا ۲۵ می - ۲۴ اردیبهشت تا ۴ خرداد)
هفتاد و دومین جشنواره فیلم کن امسال با پوستری از یکی از آثار "آنیس واردا" سینماگر نامدار و تازه درگذشته موج نوی سینمای فرانسه و با حضور "الخاندرو گونزالز ایناریتو" کارگردان مکزیکی برنده اسکار در راس هیات داوران برگزار شد. سینماگران سرشناسی چون "کن لوچ"، "پدرو آلمادوار"، "ترنس مالیک"، "برادران داردن" و "جیم جارموش" با جدیدترین فیلم‌هایشان در جمع نامزدهای نخل طلای جشنواره بودند و در نهایت این فیلم کره‌ای "اَنگل" ساخته "بونگ جون-هو" بود که توانست نخل طلای بهترین فیلم را از آن خود کند.
جایزه بزرگ هیأت داوران که مهمترین جایزه کن پس از نخل طلاست، به فیلم فرانسوی "آتلانتیک" ساخته "ماتی دیوپ" رسید و دو فیلم "بینوایان" به کارگردانی "لاج لی" از فرانسه و "باکارو" ساخته "کلبر مندونسا فیلهو" از برزیل نیز جایزه هیأت داوران کن را به صورت مشترک به خود اختصاص داد.
"آنتونیو باندراس" بازیگر مطرح اسپانیایی برای بازی در فیلم "درد و شکوه" به کارگردانی "پدرو آلمادوار" برنده جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن ۲۰۱۹ شد و "امیلی بیچم" بازیگر انگلیسی نیز برای نقش‌آفرینی در فیلم "جو کوچک" ساخته "جسیکا هاسنر" بهترین بازیگر زن این رویداد سینمایی نام گرفت. جایزه بهترین کارگردانی جشنواره کن امسال به برادران "داردن" برای ساخت فیلم "احمد جوان" از فرانسه رسید و "سلین سیاما" نیز برای نگارش فیلمنامه "پرتره یک بانو در آتش" جایزه بهترین فیلمنامه کن را به خود اختصاص داد.
جشنواره فیلم شانگهای ( ۱۵ تا ۲۴ ژوئن - ۲۵ خرداد تا ۳ تیر)
بیست و دومین جشنواره فیلم شانگهای از ۱۵ تا ۲۴ ژوئن (۲۵ خرداد تا ۳ تیر) در چین برگزار شد که در نهایت سینمای ایران با فیلم "قصر شیرین" ساخته رضامیرکریمی با کسب سه جایزه بهترین فیلم، کارگردانی و بازیگر مرد (حامد بهداد) برنده اصلی این جشنواره سینمایی نام گرفت.
همچنین "تشریح" ساخته سیاوش شهابی در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه، "همچنان که می‌مردم" ساخته مصطفی سیاری در بخش رقابتی استعداد جدید آسیا ، "سه رخ" ساخته جعفر پناهی در بخش زنده باد جشنواره، فیلم‌های بلند "مغزهای کوچک زنگ زده" ساخته هومن سیدی، "درون ماهی" ساخته بهزاد وزیری، "سال دوم دانشکده من" ساخته رسول صدر عاملی، "عرق سرد" ساخته سهیل بیرقی، "اتاق تاریک" ساخته روح الله حجازی و "ماهی قرمز" ساخته علیرضا گل افشان و محصول آلمان در بخش غیر رقابتی دهکده جهانی جشنواره شانگهای به نمایش درآمدند.
جشنواره فیلم کارلووی واری (۲۸ ژوئن تا ۶ جولای - ۷ تا ۱۵ تیر)
در مراسم اختتامیه پنجاه و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کارلووی واری در نهایت فیلم "پدر" در رقابت با ۱۲ فیلم بخش رقابتی جایزه گوی بلورین بهترین فیلم جشنواره را نصیب سینمای بلغارستان کرد. همچنین جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم کارلووی واری نیز به "ژان اوله گرستر" کارگردان آلمانی برای فیلم "لارا" رسید و"کورینا هارفوش" بازیگر نقش مادر در این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کارلووی واری نام گرفت. "تیم میلانتس" سینماگر بلژیکی نیز برای ساخت فیلم کمدی-تراژدی "پاتریک" برنده جایزه بهترین کارگردانی جشنواره شد و هیئت داوران نیز از فیلم "باکره آگوست" ساخته "جوناس تروئبا" از اسپانیا نیز به صورت ویژه تقدیر کردند.
جشنواره فیلم لوکارنو (۷ تا ۱۷ اوت - ۱۶ تا ۲۶ مرداد)
مراسم اختتامیه هفتاد و دومین دوره جشنواره فیلم لوکارنو با اعطای جایزه یوزپلنگ طلایی بهترین فیلم بلند به "ویتالی وارلا" ساخته "پدرو کاستا" همراه بود. این فیلم به کارگردانی "پدرو کاستا" کارگردان مولف سینمای پرتغال علاوه بر کسب جایزه اصلی بهترین فیلم، جایزه بهترین بازیگر زن این رویداد سینمایی را نیز برای "ویتالی وارلا" بازیگر فیلم به همراه داشت که عنوان فیلم برگرفته از نام اوست. جایزه ویژه هیات داوران بخش رقابتی جشنواره فیلم لوکارنو به فیلم کره‌ای "ارتفاع موج" به کارگردانی "پارک جونگ-بوم" اعطاء شد و "دمین مانویل" نیز برای فیلم "فرزندان ایسادورا" موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی این رویداد سینمایی شد.
جشنواره فیلم ورشو (۱۱ تا ۲۰ اکتبر - ۱۹ تا ۲۹ مهرماه)
سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم ورشو از تاریخ ۱۱ تا ۲۰ اکتبر (۱۹ تا ۲۹ مهرماه) در کشور لهستان برگزار شد و جایزه بهترین فیلم و کارگردانی این رویداد به درام جنگی "شیندیسی" ساخته "تشین تاسادزه" اعطاء شد و فیلم "مسخره‌باز" به کارگردانی همایون غنی‌زاده هم که در بخش اصلی جشنواره حضور داشت جایزه ویژه هیات داوران را برا سینمای ایران به ارمغان آورد. فیلم "متری شش و نیم" به کارگردانی سعید روستایی هم بخش "کشف‌های" جشنواره ورشو به نمایش گذاشته شد.
جشنواره فیلم ونیز (۲۸ اوت تا ۷ سپتامبر - ۶ تا ۱۷ شهریور)
هفتاد و ششمین دوره جشنواره ونیز، قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی جهان در حالی برگزار شد که پس از غیبت سینمای ایران در چند جشنواره مطرح همانند کن و برلین، جشنواره ونیز ۲۰۱۹ میزبان فیلم ایرانی "متری شش و نیم" به کارگرانی سعید روستایی در بخش افق‌ها شد. همچنین نسخه ترمیم‌شده دو مستند ایرانی"تپه‌های مارلیک" ساخته ابراهیم گلستان در سال ۱۹۶۴ و "خانه سیاه است" ساخته فروغ فرخزاد محصول ۱۹۶۲ نیز در بخش کلاسیک ونیز رونمایی شدند.
"لوکرسیا مارتل" کارگردان زن آرژانتینی رئیس هیات داوران بخش رقابتی جشنواره بود که در نهایت فیلم "جوکر" به کارگردانی "تاد فیلیپس" را برنده شیر طلای بهترین فیلم ونیز ۲۰۱۹ معرفی کردند و "واکین فینیکس" نیز برای بازی در این فیلم بهترین بازیگر مرد جشنواره شد. جایزه بزرگ هیات داوران نیز به "یک افسر و یک جاسوس" به کارگردانی "رومن پولانسکی" رسید که حضورش در ونیز با حواشی و اعتراضاتی همراه بود.
جشنواره فیلم توکیو (۲۸ اکتبر تا ۵ نوامبر - ۶ تا ۱۴ آبان‌ماه)
سی و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم توکیو از ۲۸ اکتبر تا ۵ نوامبر (۶ تا ۱۴ آبان‌ماه) در ژاپن برگزار شد و امسال "متری شیش و نیم" از سعید روستایی در بخش رقابتی اصلی، "پیرمردها نمی‌میرند" ساخته رضا جمالی و "قسم" از محسن تنابنده از سینمای ایران در بخش "آینده آسیا" حاضر بودند و در پایان سعید روستایی و نوید محمدزاده برای فیلم "متری شیش و نیم" دو جایزه بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر مرد را از آن خود کردند و فیلم رضا جمالی نیز برای فیلم "پیرمردها نمی‌میرند" جایزه "روح آسیا" را از سوی بنیاد فرهنگی ژاپن دریافت کرد. در این دوره از جشنواره فیلم توکیو جایزه بهترین فیلم آسیایی به "شوالیه تابستان" به کارگردانی "یو ژینگ" رسید و فیلم "فقط حیوانات" به کارگردانی "دومنیک مول" نیز برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه مخاطبان بخش رقابتی شد.
جشنواره شب‌های سیاه تالین (۱۵ نوامبر تا ۱ دسامبر - ۲۴ آبان تا ۱۰ آذر)
یست و سومین جشنواره فیلم شب‌های سیاه تالین امسال میزبان حضور ۹ فیلم از سینمای ایران شامل فیلم "شبی که ماه کامل شد" ساخته نرگس آبیار در بخش مسابقه رسمی، "متری شیش و نیم" به کارگردانی سعید روستایی و "سرخپوست" از نیما جاویدی در بخش "امواج جاری"، "مسخره‌باز" همایون غنی‌زاده هم در بخش غیررقابتی، آواز گنجشک" به کارگردانی فرزانه امیدوارنیا، "مثل بچه آدم" ساخته آرین وزیر دفتری، "شهربازی" ساخته کاوه مظاهری و انیمیشن "آقای گوزن" از مجتبی موسوی نیز در بخش فیلم‌های کوتاه و فیلم "جهان با من برقص" ساخته سروش صحت در اولین نمایش بین‌المللی خود در بخش رقابتی فیلم‌های اول این جشنواره سینمایی به روی پرده رفتند.
در نهایت جایزه بزرگ بهترین فیلم جشنواره شب‌های سیاه تالین به فیلم ژاپنی "کونتورا" به کارگردانی "آنشول چوهان" اعطاء شد و "شبی که ماه کامل شد" موفق به کسب جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران جشنواره شد.
جشنواره مستند آمستردام (۲۰ نوامبر تا ۱ دسامبر - ۲۹ آبان تا ۱۰ آذر)
سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند آمستردام (ایدفا)، مهمترین جشنواره سینمای مستند در جهان امسال با نمایش فیلم ایرانی "سایه‌های بی‌خورشید" به کارگردانی مهرداد اسکویی آغاز به کار کرد. این فیلم که یکی از فیلم‌های بخش رقابتی اصلی جشنواره بود که در نهایت جایزه بهترین کارگردانی جشنواره را برای مهرداد اسکویی به ارمغان آورد.همچنین مستند "خلاف جهت عقربه‌های ساعت" به کارگردانی جلال وفایی بهترین اثر بخش مستندهای نیمه بلند نام گرفت و "آشو" اثر جعفر نجفی نیز جایزه بهترین مستند بخش کودک و نوجوان را از آن خود کرد تا سالی پربار برای سینمای ایران در این رویداد معتبر مستند رقم بخورد.
"تارهای ممنوعه" ساخته حسن نوری (محصول مشترک ایران و افغانستان) و "کاغذپاره‌ها" به کارگردانی بهزاد نعلبندی در بخش غیررقابتی "Luminous" نیز دیگر نمایندگان ایران در این جشنواره بودند.
جایزه بهترین مستند ایدفا ۲۰۱۹ هم به "زمزمه" محصول مشترک اسپانیا، فرانسه، سوئیس و کوبا به کارگردانی مشترک "هیدی حسن" و "پاتریشیا پرز فرناندز" رسید.
