۱۳ ستاره سینما که در سال ۲۰۱۹ از دنیا رفتند
آنیس واردا، مادر موج نوی سینمای فرانسه، آلبرت فینی، آنا کارینا و پیتر فوندا از مهمترین چهره‌های سینمایی هستند که در سال جاری میلادی از دنیا رفتند.
ایران آرت: سینمای جهان در سال ۲۰۱۹ نیز برخی از چهره‌های تاثیرگذار از "آنیس واردا" و "رابرت اوانز" گرفته تا "دی.ای. پنی‌بیکر" را از دست داد.
به گزارش ایسنا، در زیر مروری خواهیم داشت بر مهمترین چهره‌های سینمای که در سال ۲۰۱۹ از دنیا رفتند:
آلبرت فینی ( ۹ می ۱۹۳۶ - ۷ فوریه ۲۰۱۹)
"آلبرت فینی" که در مدت حدود شش دهه فعالیت در سینما نامزد دریافت پنج جایزه اسکار شده بود، پس از یک دوره کوتاه بیماری امسال در سن ۸۲ سالگی از دنیا رفت. او تنها بازیگر سینماست که برای ایفای نقش کارآگاه هرکول پوآرو در فیلم "قتل در قطار سریع‌السیر شرق" به کارگردانی "سیدنی لومت" در سال ۱۹۷۴ نامزد اسکار بازیگری شده است. "تام جونز" (۱۹۶۳)، "متصدی لباس" (۱۹۸۳)، "زیر کوه آتشفشان" (۱۹۸۴) و "ارین براکوویچ" (۲۰۰۰) دیگر فیلم‌هایی هستند که برای او نامزدی اسکار به ارمغان آورد.
"فینی" همچنین برای بازی در نقش "وینستن چرچیل" در فیلم تلویزیونی "توفان فزاینده" در ۲۰۰۲ چند جایزه از جمله امی برد. او در ۱۹۸۰ از دریافت نشان فرمانده امپراتوری بریتانیا (CBE) و ۲۰ سال بعد از دریافت نشان شوالیه امتناع کرد.
برونو گانتس (۲۲ مارس ۱۹۴۱- ۱۶ فوریه ۲۰۱۹)
"برونو گانتس" بازیگر سرشناس سوئیسی که بازی در نقش هیتلر و همچنین آثاری از "تئو آنجلوپولوس" و "ویم وندرس"را در کانامه داشت، اوایل سال ۲۰۱۹ میلادی در سن ۷۷ سالگی درگذشت. او در سال ۲۰۰۴ برای بازی در نقش هیتلر دیکتاتور آلمانی در فیلم "سقوط" ساخته "الیور هرشبیگل" به شهرت بین‌المللی دست یافت و در فیلم‌های مهمی چون "نوسفراتو، خون‌آشام" به کارگردانی "ورنر هرتزوگ"، "زیر آسمان برلین" ساخته "ویم وندرس" و "ابدیت و یک روز" از "تئو آنجلوپولوس" نیز به ایفای نقش پرداخته است.
آنیس واردا (۳۰ می ۱۹۲۸ - ۲۹ مارس ۲۰۱۹)
"آنیس واردا" کارگردان یونانی- فرانسوی که از او به عنوان مادر موج نوی سینمای فرانسه یاد می‌شود، یکی از مهمترین چهره‌های سینمای جهان بود که امسال در۹۰ سالگی درگذشت.
این فیلمساز، عکاس و هنرمند که با فیلم‌هایش چون "نقطه کوتاه"، "کلئو از ۵ تا ۷" و "شادی" نقش تعیین‌کننده‌ای در تعریف موج نوی سینمای فرانسه داشت، در سال ۲۰۱۸ فیلم "چهره‌ها مکان‌ها" را کارگردانی کرد و این اثر توانست به جمع نامزدهای نهایی شاخه بهترین اثر مستند بلند اسکار راه یابد تا این فیلمساز فرانسوی رکورددار کهن‌سال‌ترین نامزد اسکار در شاخه‌های رقابتی را به نام خود ثبت کند.
"واردا" در سال ۱۹۵۵ اولین فیلمش را با نام "نقطه کوتاه" ساخت و "سواحل آنیس" نیز دیگر ساخته اوست که جایزه بهترین اثر مستند جوایز سزار را کسب کرد، او در سال ۲۰۱۱ به‌جهت خدماتش در عرصه فرهنگ و هنر فرانسه، به مقام لژیون دونور رسید.
او همچنین در سال ۱۹۹۲ نامزد نخل طلای کن بود، در سال ۱۹۸۵ شیر طلای ونیز را برد و در سال ۱۹۶۵ خرس نقره‌ای جشنواره برلین و در سال ۲۰۱۵ نخل افتخاری کن را به‌دست آورد. مستند "واردا به روایت آنیس" آخرین ساخته او بود که در جشنواره برلین ۲۰۱۹ رونمایی شود و خودش ساخت این فیلم را نوعی وداع با تماشاگران توصیف کرده بود.
جان سینگلتون (۶ ژانویه ۱۹۶۸ - ۲۸ آوریل ۲۰۱۹)
"جان سیگلتون" سینماگر آمریکایی که به عنوان اولین سیاه پوست و همچنین جوان‌ترین چهره نامزد اسکار کارگردانی در تاریخ جوایز سینمایی اسکار شناخته می‌شد، در سن ۵۱ سالگی بر اثر بروز سکته درگذشت. فیلم "پسران در محله" که نگاهی به زندگی جوانان سیاه پوست در جوامع درگیر خشونت و مصرف مواد مخدر است، نامزدی جایزه اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه‌اصلی را برای او به ارمغان آورد تا "سینگلتون" دو رکورد را نیز به نام خود ثبت کند: اولین کارگردان سیاه پوست نامزد اسکار کارگردانی و جوان‌ترین نامزد اسکار کارگردانی با ۲۴ سال.
پیتر میهو (۱۹ می ۱۹۴۴ - ۳۰ آوریل ۲۰۱۹)
"پیتر میهو" برای بازی در نقش "چوباکا" در فیلم‌های "جنگ ستارگان" (۱۹۷۷)، "امپراطور ضربه می‌زند" (۱۹۸۰)، "بازگشت جدای" (۱۹۸۳)، "انتقام سیت" (۲۰۰۵) و "نیرو برمی‌خیزد" (۲۰۱۵) برای طرفداران این مجموعه فیلم‌های "جنگ ستارگان" شناخته می‌شد. او در سال ۱۹۷۷ و زمانی که مشغول کار به عنوان دستیار پرستار در یک بیمارستان بود توسط "جورج لوکاس" کشف شد و کار خود را به عنوان بازیگر نقش "چوباکا" در این مجموعه فیلم آغاز کرد. وی پس از بازی در اولین فیلم از مجموعه "جنگ ستارگان" دوباره به کار خود در بیمارستان بازگشت و تا زمان اکران فیلم "بازگشت جدای" (۱۹۸۳) آن را رها نکرد و به چهره‌های محبوب نزد طرفداران این فیلم تبدیل شده بود.
کارمن کاریدی (۲۳ ژانویه ۱۹۳۴ - ۲۸ می ۲۰۱۹)
"کارمن کاریدی" بازیگر قسمت دوم و سوم از سه گانه "پدرخوانده" و اولین اخراجی آکادمی اسکار بود که امسال در سن ۸۵ سالگی چشم از جهان فرو بست. او در "پدرخوانده ۲" به کارگردانی "فرانسیس فورد کاپولا" در نقش "کارمین روزاتو" و در قسمت سوم نیز در نقش "آلبرت ولپ" بازی کرده بود و در طول شش دهه فعالیت هنری خود در در تئاتر برادوی، تلویزیون و سینما حضور پررنگی داشت و در آثار زیادی نقش‌آفرینی کرد. "کاریدی" در سال ۲۰۰۴ به سبب اشتراک‌گذاری فیلم‌ها از عضویت در آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار اخراج شد و متهم به پرداخت ۳۰۰ هزار دلار غرامت به دو استودیو فیلمسازی شد. او همچنین سابقه بازی در فیلم "شاهزاده شهر" ساخته "سیدنی لومت"، "قمار باز" ساخته "کرال رایز"، کمدی "مانی پیت" و "باگزی" از "بری لوینستون" را نیز در کارنامه دارد.
فرانکو زفیرلی (۱۲ فوریه ۱۹۲۳ - ۱۵ ژوئن ۲۰۱۹)
"فرانکو زفیرلی"، کارگردان نامزد اسکار فیلم "رومئو و ژولیت" که بیشتر برای اقتباس از آثار "شکسپیر" شناخته می‌شد نیز یکی دیگر از چهره‌های سینمایی بود در سن ۹۶ سالگی درگذشت. این کارگردان ایتالیایی به سبب طراحی‌های صحنه چشمگیر در اُپرا و سینما، سبک خاص کارگردانی و ساخت فیلم‌های اُپرایی، مذهبی و حماسی و پرداختن به داستان‌های عاشقانه‌های "شکسپیر" به شهرت رسیده بود. فیلم "رومئو و ژولیت" که با بازی "لئونارد وایتنیگ" و "اولیویا هاسی" بازیگران ناشناخته آن زمان همراه بود علاوه بر نامزدی در شاخه بهترین فیلم و کارگردانی، موفق به کسب اسکار بهترین فیلمبرداری و طراحی صحنه شد.
"زفیرلی" یک سال پیش از آن یعنی در سال ۱۹۶۷، اقتباسی دیگر از آثار "شکسپیر" با نام "رام کردن زن سرکش" را به سینما آورده بود که "الیزابت تیلور" و "ریچارد برتون" در اوج دوران حرفه‌ای خود در آن نقش‌آفرینی کردند. او در سال ۱۹۹۰ میلادی نیز فیلم "هملت" را با بازی "مل گیبسون" ساخت که در آن زمان به عنوان ستاره فیلم‌های اکشن شناخته می‌شد.
"برادر خورشید، خواهر ماه" (۱۹۷۲)، "عیسی ناصری" (۱۹۷۷)، "قهرمان" (۱۹۷۹)، "عشق بی‌پایان" (۱۹۸۱)، "دلقک" (۱۹۸۲)، "اُتللو" (۱۹۸۶)، "توسکانینی جوان" (۱۹۸۸)، "گنجشک" ۱۹۹۳)، "جین ایر" (۱۹۹۶)، "چای با موسولینی" (۱۹۹۹) و "کالاس جاودان" (۲۰۰۲) از جمله مهمترین آثار سینمایی "فرانکو زفیرلی" هستند.
دی.ای. پنی‌بیکر (۱۵ جولای ۱۹۲۵ - اول اوت ۲۰۱۹)
"دی.ای. پنی‌بیکر" از مهمترین مستندسازان معاصر سینما بود که برای ساخت مجموعه‌ای از مستندهای مهم و تاثیرگذار به شهرت جهانی رسیده بود. او در سن ۹۴ سالگی و به دلیل کهولت سن درگذشت. ساخت مستندهای کلاسیک "به عقب نگاه نکن" (۱۹۶۷)، "مونتری پاپ" (۱۹۶۸)، "اتاق جنگ" (۱۹۹۳) و "الن استریچ در کتابخانه" (۲۰۰۲) از "پنی‌بیکر" چهره‌ای تاثیرگذار و جریان‌ساز در عالم سینمای مستند ساخته است.
این مستندساز که در سال ۲۰۱۳ موفق به دریافت جایزه اسکار افتخاری شده است با همسرش "کریس هاگیدس" که بیشتر آثارش را در چند دهه اخیر با همکاری او ساخته است در سال ۱۹۹۴ برای ساخت مستند "اتاق جنگ" نامزد جایزه اسکار بهترین اثر مستند شد و مستند "الن استریچ در کتابخانه" نیز در سال ۲۰۰۴ برای بهترین کارگردانی در جوایز امی نامزد کسب جایزه شد. "دی.ای پنی‌بیکر" در سال ۲۰۰۵ میلادی با دریافت جایزه یک عمر دستاورد سینمایی از انجمن بین‌المللی مستند مورد تقدیر قرار گرفت.
پیتر فوندا (۲۳ فوریه ۱۹۴۰ - ۱۶ اوت ۲۰۱۹)
"پیتر فوندا" بازیگر، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده فیلم نامزد اسکار "ایزی رایدر" و فرزند "هنری فوندا" بود که در سن ۷۹ سالگی بر اثر بیماری از دنیا رفت. او علاوه بر بازی در فیلم معروف جاده‌ای "ایزی رایدر"، نویسندگی مشترک و تهیه‌کنندگی آن را نیز برعهده داشت. "پیتر فوندا" در ابتدا برای نگارش فیلمنامه "ایزی رایدر" نامزد جایزه اسکار شد و پس از آن برای نقش آفرینی در فیلم "طلای اولی" در سال ۱۹۹۷ در نقش یک سرباز جنگ ویتنام در شاخه بازیگری نیز نامزد کسب جایزه اسکار شد.
گرچه او در دوران فعالیت هنری خود هرگز به موفقیت پدر و خواهرش (هنری فوندا و جین فوندا) دست نیافت اما تاثیر فیلم "ایزی رایدر" که اخیرا پنجاهمین سالگرد ساخت آن جشن گرفته شد او را به چهره‌ای ماندگار در فرهنگ عامه آمریکا تبدیل کرد. "ایزی رایدر" در فهرست ۱۰۰ فیلم برتر موسسه فیلم آمریکا قرار گرفته و در سال ۱۹۹۸ نیز به سبب اهمیت فرهنگی، تاریخی و زیبایی‌شناختی در فهرست آثار ملی آمریکا به ثبت رسید.
رابرت فورستر (۱۳ جولای ۱۹۴۱ - ۱۱ اکتبر ۲۰۱۹)
"رابرت فورستر" ستاره کهنه‌کار هالیوود در سینما برای بازی در فیلم "جکی براون"، ساخته کوئنتین تارانتینو، مشهور بود و در تلویزیون با سریال محبوب "توئین پیکس" شناخته می‌شد. او در ۷۸ سالگی درلس آنجلس دیده از جهان فروبست. او در سال‌های اخیر در سریال "برکینگ بد" و دنباله سینمایی آن یعنی فیلم "ال کامینو" نیز بازی کرد.
رابرت اوانز (۲۹ ژوئن ۱۹۳۰ - ۲۶ اکتبر ۲۰۱۹)
"رابرت اوانز" از مدیران استودیوی پارامونت، تهیه‌کننده اثاری چون "محله چینی‌ها" و "گاوچران شهری" از تاثیرگذارترین چهره‌های تاریخ هالیوود بود که در سن ۸۹ سالگی درگذشت. "ماراتن من"، "یکشنبه سیاه"، "شبح"، "داستان عشق" و "سرپیکو" از دیگر فیلم‌های مهمی است که او تهیه‌کننده آنها بوده است. او به عنوان یکی از مهمترین چهره‌های سینمای دهه ۹۰ آمریکا نقش مهمی در شکل‌گیری و ساخت فیلم معروف "پدرخوانده" در جایگاه رئیس کمپانی پارامونت داشت.
دنی آیلو (۲۰ ژوئن ۱۹۳۳ - ۱۲ دسامبر ۲۰۱۹)
"دنی آیلو" بازیگر نامزد اسکار فیلم "کار درست را انجام بده" بود که در روزهای پایانی سال ۲۰۱۹ میلادی در سن ۸۶سالگی درگذشت. او از میانه‌های دهه ۱۹۷۰ میلادی کار خود را آغاز کرد و همواره حضور مستمری در سینما و تئاتر داشت و در طول دوران حرفه‌ای کار خود در نقش‌های متنوعی از پلیس تا تبهکار، مقابل دوربین کارگردانان نامداری رفت.
بازی در فیلم "در آپاچی: برانکس" (۱۹۸۱) در کنار "پل نیومن" نقطه عطفی در کارنامه هنری آیلو بود و او بعد از آن در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ میلادی در چندین فیلم دیگر بازی کرد. "آیلو" در مینی‌سریال "آخرین دون" که بر اساس کتاب "ماریو پوزو"، نویسنده "پدرخوانده" ساخته شده بود نیز بازی کرد. از دیگر فیلم‌های مهم با بازی "دنی آیلو" می‌توان به "روزی روزگاری در آمریکا" به کارگردانی "سرجیو لئونه"، "پدرخوانده: قسمت دوم" از "فرانسیس فورد کاپولا"، و "رز ارغوانی قاهره"، "روزگار رادیو" و "برادوی دنی رز" از ساخته‌های "وودی آلن"، "نردبان یعقوب" به کارگردانی آدریان لینو" و "لئون: حرفه‌ای" به کارگرانی "لوک بسون" اشاره کرد.
آنا کارینا (۲۲ سپتامبر ۱۹۴۰ - ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹)
"آنا کارینا" دومین چهره مهم موج نوی سینمای فرانسه پس از "آنیس واردا" بود که امسال درگذشت. او بیشتر برای بازی در فیلم‌های "سرباز کوچک"، "گذران زندگی"، "دسته جدا افتاده‌ها"، "پیر خله" و "آلفاویل" از ساخته‌های "ژان لوک گدار" کارگردان بزرگ فرانسوی در دهه ۱۹۶۰ میلادی شناخته شده است، برای بازی در فیلم "زن زن است" دیگر ساخته "گدار" موفق به کسب جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر جشنواره برلین در سال ۱۹۶۱ شد. "کارینا"سابقه همکاری با دیگر فیلمسازان مطرح از جمله "آنیس واردا"، "ژاک ریوت" و "لوکینو ویسکونتی" را نیز در کارنامه دارد.
