گفتگو با دو ستاره سیاهپوست سینما / داریم دور خودمان می‌چرخیم
وایولا دیویس می‌گوید بازیگران سیاهپوست برای به دست آوردن نقش اول فیلم‌ها دچار مشکل می‌شوند چراکه سفیدها همیشه در اولویت هستند.
ایران آرت: مهدی فروتن: نخستین فیلمساز سیاهپوست برنده اسکار بهترین فیلم با همکاری رکورددار نامزدی جایزه بهترین بازیگر زن در میان رنگین‌پوستان در تاریخ آکادمی امسال با "بیوه‌ها" جزو گزینه‌های اصلی درخشش در اسکار 2019 هستند.
به گزارش ایران‌آرت، استیو مکویین سال 2013 با "12 سال بردگی" جایزه اسکار بهترین فیلم را برد و تاریخ‌ساز شد. سومین فیلمساز سیاهپوست نامزد جایزه بهترین کارگردانی اسکار دو سال پیش به خانه وایولا دیویس در یکی از مناطق سرسبز حاشیه لس‌آنجلس رفت و در همان دیدار اول موضوع فیلم تازه‌اش را با او در میان گذاشت؛ بازیگری که همان سال 2016 سرانجام در سومین نامزدی خود با "حصارها" اسکار بهترین بازیگر زن مکمل را گرفت.
مکویین سال 1983 مینی‌سریال بریتانیایی "بیوه‌ها" را در 13 سالگی دید و 35 سال طول کشید تا رویای ساختن فیلمی را بر اساس آن به واقعیت تبدیل کند. کودکی سیاهپوست در لندن دهه 1980 حالا به چنان قدرتی رسیده که هر ساخته‌اش گزینه درخشیدن در فصل جوایز سینمایی است. در فیلم تازه او علاوه بر دیویس بازیگرانی چون لیام نیسن، میشل رودریگز و الیزابت دبیکی ایفای نقش کرده‌اند.
فیلمساز 49 ساله انگلیسی در "بیوه‌ها" داستان چند زن بیوه را روایت می‌کند که پس از کشته شدن همسران خلافکار خود راه آنها را ادامه می‌دهند. این گروه زنان برای پس دادن پول رئیس باند خلافکارها نقشه یک سرقت بزرگ را طراحی و اجرا می‌کنند. مکویین در سخنان خود دیویس را با رابرت دنیرو مقایسه می‌کند. این ستاره نام‌آشنا سه جایزه معتبر اسکار، امی و تونی در کارنامه دارد.
استیو هدف تو از ساختن این فیلم چه بود؟ می‌خواستی بهترین‌های هر دو دنیا را داشته باشی؛ انسان بودن و پاپ‌کورن کنار هم؟
مکویین: من همیشه به داستان‌های بزرگ علاقه دارم و هرگز به این فکر نمی‌کنم که کاری جز ساختن داستان خوب و یک فیلم مناسب انجام می‌دهم. شاید فیلم بعدی‌ام موزیکالی شاد با حضور وایولا باشد. وقتی "12 سال بردگی" را ساختیم، نمی‌دانستیم قرار است یک بلاک‌باستر باشد اما فقط نسخه دی‌وی‌دی آن 25 میلیون دلار در یک سال در آمریکای شمالی فروخت. می‌خواستم با "بیوه‌ها" به تماشاگری گسترده‌تر برسم بدون از دست دادن مخاطبانی که به تماشای "گرسنگی"، "شرم" و "12 سال بردگی" نشسته بودند. اینجا مساله زمان است. به عنوان هنرمند احساس مسئولیت می‌کنم تا تعداد تماشاگرانم هر چه بیشتر باشند.
نکته تاریخی حضور زنان در نقش‌های تاریخی مردانه چیست؟
دیویس: همه آنچه ما از زنان می‌خواهیم این است که برای خودشان زیبا باشند و مهربان و آنچه ما روی پرده می‌بینیم، ترکیب این کیفیت‌های سطحی با ویژگی‌های زنانه است. از این رو آنچه ما احساس می‌کنیم کمتر از اینهاست. ما همیشه احساس می‌کنیم طعمه یک شکارچی غارتگریم و همیشه تاثیر و قدرت یک حضور مردانه را احساس می‌کنیم. "بیوه‌ها" یک سفر واقعگرایانه است به دنیای زنان و زندگی آنها. مهم نیست آنها چه کسانی هستند؛ انرژی زنانه و آسیب‌پذیر بودن‌شان پیداست. فکر می‌کنم این فانتزی هر زنی است که کاری شجاعانه و بی‌پروا انجام دهد و نگران تصویر خوب خود نباشد.
فیلم زمانی آماده نمایش شده که زنان در تمام عرصه‌ها، از سرگرمی تا سیاست شجاعت خود را نشان می‌دهند، خواستار تغییر و دگرگونی‌اند و صدایشان از خشم بلند است.
مکویین: از شنیدن این حرف خوشحالم اما شرایط به شدت تلخ و شیرین است. من فیلم را بر اساس سریالی ساختم که 35 سال پیش دیده بودم و از آن زمان تا امروز چیزی عوض نشده است. مطلقا هیچ چیز. واقعیت این است که فیلم من در شرایط امروز می‌تواند مفید باشد و من برای این خدا را شکر می‌کنم.
دیویس: من همیشه با خودم این عبارت سه‌واژه‌ای معروف را تکرار می‌کنم: حالا که چی؟ اوضاع باید به همین شکل ادامه پیدا کند. نمی‌توانیم دلمان را فقط به این خوش کنیم که "امروز دوره خشم زنانه فرارسیده است. پس باید فیلم‌های زن‌محور بسازیم و کار را به هنرمندان سیاهپوست بسپاریم." این اتفاق‌ها می‌بایست سال‌ها پیش می‌افتاد و این چیزی است که همیشه باید باشد.
مکویین: آنچه درباره جنبش‌های می_تو و تایمز_آپ افتاد حیرت‌انگیز است؛ چند گام بزرگ و غول‌آسا رو به جلو اما به عنوان یک فیلمساز سیاهپوست گاهی احساس می‌کنم هنوز داریم دور یک دایره می‌چرخیم.
وایولا نظر تو درباره جایگاه هنرمندان رنگین‌پوست در دنیای فیلم و سینما چیست؟
دیویس: اگر شما یک بازیگر سیاه باشید به ویژه یک بازیگر زن سیاه و به چنان سطحی از قدرت برسید که بگویید "می‌خواهم فیلم خودم را بسازم و خودم در آن نقش اصلی را بازی کنم"، بی‌تردید در بخش پخش بین‌المللی فیلم به مشکل می‌خورید. حتما کسانی هستند که به شما یادآوری کنند پخش جهانی یک فیلم نیاز به یک ستاره بزرگ سفیدپوست دارد. تمام بودجه پروژه صرف پرداخت دستمزد آنها می‌شود و این یعنی قرار نیست یک مرد سفیدپوست در فیلم نقش دوم را پایین‌تر از یک سیاهپوست بازی کند. خب حالا چطور باید آن ستاره سفید را پیدا کنیم؟ یا اگر نیاز به یک بازیگر زن باشد، چطور ممکن است یک ستاره زن سفیدپوست بخواهد در فیلم خودش شماره یک نباشد؟
آیا هدف شما این است که با ساختن فیلم مردم را به قرن 21 بیاورید؟ این هدف سیاسی نیست؟
مکویین: نمی‌خواهم کاری به این داشته باشم که در ذهن برخی از مردم چه می‌گذرد و آنها چه چیزی را طبیعی می‌دانند یا غیرطبیعی. این کار من نیست. بگذار مردم کاری را بکنند که دوست دارند و لطفا اجازه بدهید من هم به کار خودم برسم. گفتم که شاید بخواهم در کار بعدی یک موزیکال زیرآبی با بازی وایولا بسازم، چرا که نه؟ من می‌توانم چیزی را بسازم که می‌خواهم و حتما این کار را می‌کنم. مگر اینکه مدیران شبکه اچ‌بی‌اُ بخواهند جلوی من را بگیرند که این دیگر مشکل آنهاست.
تو چطور وایولا؛ تو هم با وجود تمام این موانع احساس آزادی خلاقانه می‌کنی؟
دیویس: بله. یک نکته را فراموش نکنیم: اگر تغییری در حال رخ دادن است، این ما هستیم که آن تغییر را ایجاد کرده‌ایم. اوکتاویا اسپنسرها، هالی بری‌ها، تاراجی پی. هنسن‌ها، کری واشنگتن‌ها و گابریل یونیون‌ها. مردم می‌گویند شما 20 درصد جمعیت هستید و اگر در 22 درصد فیلم‌هایی که ساخته می‌شود رنگین‌پوستان حضور داشته باشند، شما کار خودتان را خوب انجام داده‌اید." (سال 2016 فقط در 13.6 درصد فیلم‌های استودیویی بازیگران رنگین‌پوست ایفای نقش کرده بودند.)
