درگیری دو کارگردان بر سر یک دختر
افشین هاشمی میگوید: فیلمنامه فیلم «دختر خداحافظی» متعلق به من است، سال۹۵ آنرا نوشتم و دوستانه به سام قریبیان دادم تا بخواند و نظر دهد اما او اثرِ من را بنام خودش ثبت کرد
ایران آرت: چندی پیش خبری مبنی بر ساخت یک فیلم سینمایی با عنوان «دختر خداحافظی» به نویسندگی و کارگردانی «سام قریبیان» در رسانهها منتشر شد و گفته شد که وی در سکوت خبری فیلم جدیدش را در کشور پرتغال به نیمه رساند. اما طی روزهای گذشته «افشین هاشمی» بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر، سینما و تلوزیون کشور، در پیج اینستاگرام خود مطرح کرد که فیلمنامه این اثر متعلق به او بوده، ولی سام قریبیان این فیلمنامه را به نام خود ثبت کرده و حتی بدون اطلاع او ساخت این فیلم را آغاز کرده است.
افشین هاشمی در تشریح بیشتر این مسئله در مصاحبهای با تسنیم گفت: تابستانِ سال 1395 سام قریبیان پیشنهادِ یک همکاری در تئاتر به من و «الناز شاکردوست» را داد. در اولین نشستمان ما به او پیشنهادِ تعویضِ متن را دادیم، و من یکی از ایدههای قدیمیام را مطرح کردم. ایدهای که اقتباس از فیلمی به عنوان «دخترِ خداحافظی» نوشتهی «نیل سایمون (نویسنده آمریکایی)» و کارگردانی «هربرت راس (فیلمساز آمریکایی)» بود.
هاشمی افزود: من به «سام قریبیان» گفتم ایده من درباره زندگیِ یک بازیگرِ تئاتر است و کاراکترش به من نزدیک است و من میتوانم آن را برای صحنه تئاتر، بازنویسیِ ایرانی کنم، مخصوصا که باتوجه به تجربهی زندگیام در آبادان، مرد قصه میتواند یک بازیگر تآتر آبادانی باشد و میتوانم اجرای بامزهای از آن داشته باشم. در اولین فرصت با الناز شاکردوست به تماشایِ فیلم نشستیم و هردو نظرِ مساعدِ خود را درباره تبدیلِ این فیلم به تئاتر اعلام کردیم. بعد هم من دوبلهیِ فیلم را در اختیارِ سام قریبیان قرار دادم تا ایشان نیز ببینند.
وی ادامه داد: سپس در مشاوره با شهرام زرگر که از بهترین مترجمانِ آثارِ نیل سایمون در ایران است، متوجه شدیم این از معدود آثارِ سایمون است که از ابتدا برای فیلم نوشته شده و نمایشنامه نبوده است. بعد از آن سام قریبیان تلاش کرد نسخه انگلیسی فیلمنامه را پیدا کند که موفق نشد، در نتیجه به دستیارش گفت که از روی خود فیلم شروع به تایپ دیالوگهای فیلم کند، بعد از آن نسخهی تایپ شده اثر در اختیارِ من قرار گرفت تا نوشتنِ نمایشنامه را آغاز کنم. شیوهی کارم هم این بود که ابتدا فیلمنامه نیل سایمون را به یک فیلمنامه ایرانی و سپس به یک نمایشنامه ایرانی تبدیل کنم و شروع کردم به نگارش فیلمنامه ایرانیِ اثر.
کارگردان سینمایی «خاله قورباغه» همچنین گفت: تقریبا نیمه تیرماه1395رسیده بود که حدود 20 صفحه از فیلمنامه را نوشتم و بعد از سام قریبیان دعوت کردم تا آنچه را که تا آن لحظه نوشته بودم برایش بخوانم، در این نشست نشاط فراهانی «مدیر تولید» و عرفان ابراهیمی «بازیگر تئاتر» نیز حضور داشتند. نظرها مثبت بود. نگارش را ادامه دادم تا حدود 80 صفحه از فیلمنامه را نوشتم بعد در نشستی با سپیده عبدالوهاب «تدوینگر» بابک گودرزینژاد « مستندساز » و رضا مرتضوی «آهنگساز »فیلمنامه را خواندم و همه متفقالقول بودند که این اثر برای سینما بسیار بهتر و جذابتر خواهد بود، مخصوصا با توجه به اینکه تولید کمهزینهای هم داشت. عیناً این خوانش و نظرخواهی با الناز شاکردوست هم تکرار شد و البته همه این دوستان اصرار به ساختِ این فیلم توسطِ خودم داشتند.
پس از آن اوایل مرداد1395 پس از خواندنِ فیلمنامه برای سام قریبیان، پیشنهاد دادم برای تئاترمان متنِ دیگری انتخاب کنیم و فیلمنامهای که نوشتهام و به نظرم متن خوبی هم شده بود را با هم برای سینما کارگردانی کنیم. این پیشنهاد با استقبالِ ایشان روبهرو شد و قرار شد نام فیلم را هم عوض کنیم، که با نسخهی غیر ایرانی اثر اشتباه نشود. سه روز بعد از این قرار، ایشان از من خواست فیلمنامه را برایش بفرستم تا هم دوباره مطالعه کند و هم اینکه تلاشش را برای جستجوی سرمایهگذار آغاز کند. من این نسخه ناتمام را صبحِ سهشنبه 5 مرداد، در 82 صفحه، به شکلِ فایلِ پیدیاف، با نامِ خودم به عنوانِ نویسنده «بر اساسِ اثرِ نیل سایمون» برای خودم ایمیل کردم. سپس چندساعت بعد همین نسخه را برای سام قریبیان بازنشر کردم و برای ایشان فرستادم.
این بازیگر سینما در ادامه تشریح کرد: اما چند روز بعد یعنی 6 مرداد با خبر نگارش فیلمنامه «خداحافظی دختر» توسط سام قریبیان مواجه شدم، همان موقع با سام قریبیان تماس گرفتم، تلفن خود را پاسخگو نبود و در یک مکالمه تلگرامی من این موضوع را در میان گذاشتم که ایشان پاسخ داد: این خبر شایعهست و یک نفر خبر دروغ منتشر کرده است، نسبت به خبر بی تفاوت باش!
پس از این مکالمات، من همچنان به حرفهای ایشان اعتماد کردم و نگارشِ فیلمنامه را ادامه دادم اما چون شک کرده بودم به بانک فیلمنامه خانه سینما مراجعه کردم و دیدم سام قریبیان متاسفانه فیلمنامهی من را در به نامِ خودش ثبت کرده، آن هم چندساعت پس از آنکه من فیلمنامه را برایش ایمیل کرده بودم! وقتی با تلگرام این ناجوانمردی را با او مطرح کردم، با لحن تند، زننده و طلبکارانهای جوابم را داد!
هاشمی در ادامه عنوان کرد: پس از آن ماجرا علیرغمِ میلِ باطنی مجبور به شکایت از سام قریبیان شدم. در داوری مشخص شد که نسخه ثبت شده فیلمنامه از آنِ من است، که متأسفانه ایشان نام خود را جایگزین کردهاند! و نکته جالب اینکه ایشان نسخهای که از روی فیلم «دختر خداحافظی» نوشتهی «نیل سایمون» و کاگردانی «هربرت راس» تایپ شده بود، را هم نیز به نام خودش ثبت کرد! یعنی اثر «نیل سایمون» اکنون به نام سام قریبیان در خانه سینما ثبت است!
اما به هرحال خوشبختانه شورای داوری فیلمنامه را به من بازگرداند. من در آن زمان با وساطتِ بعضی دوستان و البته عدمِ تمایلِ خودم به هیاهو و جنجال، موضوع را رسانهای نکردم. که البته اشتباه کردم!
وی هم چنین در پایان گفت: ولی چندروزی است که اخبار منتشر شده حاکی از آن است که «سام قریبیان» مدتهاست ساخت فیلمش را در پرتغال آغاز کرده و حتی بیش از نیمی از آن راهم جلوی دوربین برده است!