جشنواره برلین زیر سایه سیاست / عکس
مثل همه ادوار جشنواره فیلم برلین، در این دوره هم رد پای مضامین سیاسی در فیلمها وجود دارد.
ایران آرت: به گزارش دویچه وله، سیاست همیشه در برلیناله جایگاهی خاص داشته است. آثاری از روسیه، آلمان و نروژ در بخش رقابتی جشنواره فیلم برلین از جمله اختناق سیاسی و زندگی روشنفکران زیر فشار نظامهای تامگرا و همچنین مسئله تروریسم را تصویر کردهاند.
تحمیل اختناق و دیکتاتوری بر روشنفکران
فیلم داولاتوف، به کارگردانی الکسی گرمان، سینماگر جوان روسیه، اثری بیوگرافیک است که زندگی سرگئی داولاتوف، نویسنده روس دوران شوروی را دستمایه ساخته است برای خلق فضای اختناق و دیکتاتوری و درد و رنجی که بر روشنفکران آگاه تحمیل میکند.
داولاتوف نویسندهای جوان است که با انتشار چند داستان و رپرتاژ مقامهای فرهنگی را از استعداد و قلم مؤثر خود مطمئن کرده است. اما از او خواسته میشود که این استعداد و توانایی را در راه خدمت به خلق به کار برد، که چیزی جز پیروی از دستورالعملهای رسمی نیست.
فیلم با نازکبینی و نکتهسنجی درخوری گوشههایی از زندگی نویسندگان ناراضی را تصویر میکند. در محافل زیرزمینی که معمولا از جمعی کوچک از نویسندگان ناراضی تشکیل میشود، نطفه اعتراض و مبارزه با سانسور بسته میشود که سرانجام فلاکت و ورشکستگی کل نظام را نشان داد.
مارسی امروز در چنگال رژیم نازی!
فیلم ترانزیت به کارگردانی کریستیان پتسولد، بر پایه رمانی معروف از آنا زگرس، خانم نویسنده چپگرای آلمان ساخته شده است. آنا زگرس در ایران نویسندهای شناخته شده است و برخی از آثار فراوان او به فارسی ترجمه شده است.
رمان ترانزیت، که جنبه اتوبیوگرافیک دارد و از تجربیات خود آنا زگرس و دوستانش در جنوب فرانسه گرتهبرداری شده، سرگذشت گروهی از روشنفکران آلمانی، بیشتر یهودی و چپگرا، را در زمان اشغال فرانسه توسط ارتش رایش سوم حکایت میکند.
نویسندهای به نام وایدل که از آلمان نازی فرار کرده، از فرط نومیدی در هتلی در پاریس خودکشی میکند. مردی به نام گئورگ که به دنبال فرار از فرانسه است،به تصادف اسناد و اوراق او را به دست میآورد و به همسر جوان او، که در مارسی در انتظار وایدل است، کمک میکند فرانسه را به مقصد مکزیک ترک کند.
این ماجرای شخصی به نویسنده فرصت داده است که سرنوشت گروهی از روشنفکران آلمانی را که در جنوب فرانسه سرگردان هستند ترسیم کند. با نفوذ هیولای نازی به جنوب فرانسه و نزدیک شدن ارتشیان نازی،آنها چارهای جز این ندارند که با مهاجرتی دورتر تن دهند، به جایی مانند آمریکای لاتین و مکزیک که پناهگاه بسیاری از نویسندگان و هنرمندان ضدنازی شد.
پتسولد برای ترانزیت به شگردی غیرمعمول دست زده و رمان آنا زگرس را به دوران معاصر آورده بدون آن که به مقتضیات تاریخی و گذشت زمان توجه کند. نتیجه آن که فعالان ضدنازی را میبینیم که در همین مارسی امروز از مخفیگاهی به پناهگاهی دیگر فرار میکنند.
شکار انسانها در جزیره تفریحی
در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۱ گروهی ۵۰۰ نفری از جوانان و نوجوانان،که بیشتر آنها دانشآموزان و دانشجویان هوادار حزب سوسیال دموکرات نروژ بودند، در پیکنیکی سیاسی - تفریحی به جزیره جنگلی اوتویا رفته بودند.
این شکارگاهی ایدآل بود برای جوانی مسلح و بیرحم با گرایشهای راست افراطی که با تیراندازی به سوی جوانان در جزیره سرسبز و بانشاط حمام خون به راه انداخت.
اریک پوپه، سینماگر نروژی برای روایت این داستان موحش شیوهای هنرمندانه و دیدگاهی بدیع انتخاب کرده است و تمام روایت را با دنبال کردن دختری ۱۹ ساله به نام کاتیا بازگو میکند که در پایان به دست تیرانداز کشته میشود.
پوپه فیلم "اتویا 22 ژوئیه" را بر پایه تحقیقات مفصلی ساخته است. او با بسیاری از قربانیان ماجرا گفتوگو کرده و کوشیده است تماشاگر را به شکل بیواسطه به میانه ماجرا بکشد.