وقتی صدا و سیما با حیثیت سینمای ایران بازی می‌کند/ بازیگر ترکیه‌ای که درگیر حاشیه شد
آیا بیست و سی فیلم توقیفی دیگری روی دست سینمای ایران می گذارد؟
ایران آرت: تینا جلالی در اعتماد نوشت: ماجرای بازیگر ترکیه این روزها تبدیل به حاشیه‌ای شده است که ظاهرا جز آسیب به سینمای ایران فایده‌ای در بر ندارد.
چندی پیش بخش خبری ٢٠:٣٠ با پخش گزارشی حضور« نورگل یشیل چای» بازیگر ترک را در فیلم «جن زیبا» زیر سوال برد. در این برنامه که از شبکه دو سیما پخش شد، اعلام شد: «بازیگری که تصاویرش قابل نمایش نیست و کارنامه کاری‌اش برای همه ما مشخص است در فیلم سینمایی ایرانی بازی می‌کند؛ این در حالی است که مسوولان سینمایی به عوامل این فیلم تذکر داده‌اند و فیلمبرداری «جن زیبا» با حضور بازیگر دیگری مجددا انجام خواهد شد.»
این بخش خبری در ادامه به این نکته اشاره کرد: «مگر حضور بازیگران خارجی نباید با استعلام مراجع امنیتی صورت گیرد؟»
چنین گزارشی برای فیلم تازه ساخت بایرام فضلی در مقام کارگردان باعث شد که این سوال مطرح شود که آیا این فیلم به جرگه فیلم‌های توقیفی می‌پیوندد یا آیا صحنه‌های بازی نورگل یشیل چای باید مجددا با حضور بازیگری دیگر تکرار شود؟
اما «نورگل یشیل چای» بازیگر ترک با سریال «عشق و جزا» که در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان پخش می‌شد و با کاراکتر «یاسمین» به مخاطب عام تلویزیون ایران معرفی شد؛ درگیری‌های احساسی و عاطفی بین دو کاراکتر «یاسمین» و «ساواش» در زمان پخش خود با مخاطب بالایی همراه بود. «نورگل یشیل چای» سپس با بازی در سریالی با نام «گوزل» یا «از هم گسیخته» طرفداران بیشتری در حیطه بازیگری پیدا کرد. «گوزل» جزو پربیننده‌ترین سریال‌های سال ٢٠١٦-٢٠١٥ بود. با این حال وقتی خبر حضور وی در پروژه سینمایی ایرانی «جن زیبا» به کارگردانی بایرام فضلی، رسانه‌ای شد حاشیه‌های این فیلم هم آغاز شد. خبر پروانه ساخت این فیلم سینمایی ابتدا نه در رسانه‌های ایران بلکه در رسانه‌های ترکیه اعلام شد؛ خبری با این عنوان که مهرداد فرید (تهیه‌کننده) و بایرام فضلی (کارگردان) فیلم «جن زیبایی یدالله» را می‌سازند و پرویز پرستویی و نورگل یشیل چای بازیگران آن هستند. حتی در این اخبار عنوان شد که یشیل‌چای در نقش دلارام در این فیلم ظاهر خواهد شد. این خبر بلافاصله در ایران بازتاب گسترده‌ای داشت. اما بلافاصله مهرداد فرید، تهیه‌کننده این فیلم اخبار منتشر شده پیرامون ترکیب بازیگران را تکذیب کرد و گفت: از شنیدن این اخبار شوکه شدم. این درحالی بود که« نورگل یشیل چای» در صفحه اینستاگرام خود عکس‌هایی از شهر اصفهان و تست گریم فیلم «جن زیبا» منتشر کرد و شاید اینجا بود که سازندگان فیلم چاره‌ای نداشتند و اخبار حضور این بازیگر را در فیلم جن زیبا رسانه‌ای کردند. با این همه نورگل یشیل چای از حضور در پروژه ایرانی ابراز رضایت کرد: «برای سفر به ایران هیجان‌زده‌ام؛ امکان اینکه جوایز بین‌المللی دریافت کنیم وجود دارد.»
یشیل چای حضور فعال در فضای مجازی داشت، از زیبایی ایران گرفته تا همدردی با حادثه‌دیدگان زلزله کرمانشاه تا اینکه حضور پنج هفته‌ای «یشیل چای» در پروژه سینمایی «جن زیبا» به پایان رسید و این بازیگر به ترکیه برگشت. با پایان فیلمبرداری، تدوین فیلم هم آغاز شد و حالا بعد از گذشت یک ماه و با حاشیه‌های حضور این بازیگر در ایران و در شرایطی که فیلم مراحل فنی را پشت سر می‌گذارد بخش خبری ٢٠:٣٠ تازه یادش آمده که این بازیگر در ایران حضور دارد و در فیلم ایرانی بازی می‌کند. مهرداد فرید، تهیه‌کننده «جن زیبا» پخش چنین گزارش‌هایی را شوخی‌های بدی می‌داند که صدا و سیما با حیثیت سینمای ایران می‌کند.
او در گفت‌وگو با «اعتماد» نوک انتقاد خود را به سمت خبرنگاران و سواد سینمایی بعضی خبرنگاران صدا و سیما نشانه می‌گیرد: «متاسفانه باید بگویم که موازین حرفه‌ای خبرنگاری در صداوسیما بعضا رعایت نمی‌شود و بعضی خبرنگاران آن از اطلاعات کافی برخوردار نیستند. در گزارش صدا وسیما آمده که ما این فیلم را برای جشنواره فیلم فجر ساختیم. این خبرنگار احتمالا تازه کار نمی‌دانستند که فیلمی که چند میلیارد برای آن هزینه شده صرفا خاص جشنواره‌ای ساخته نمی‌شود. ما فیلم را برای مردم و برای اکران عمومی و مخاطبان کوچه و خیابان می‌سازیم.»
کارگردان فیلم «آرامش در میان مردگان» مجددا به عدم اطلاعات کافی خبرنگار مربوطه اشاره می‌کند: «ما برای حضور بازیگر خانم این فیلم باید از مراجع امنیتی استعلام می‌کردیم؟ واقعا نمی‌دانم کجای صفحات سیاستگذاری وزارت ارشاد نوشته شده که برای انتخاب بازیگری خارجی از مراجع امنیتی باید استعلام کنیم یا اینکه آنقدر مراجع امنیتی بیکار هستند که برای هر فیلم با بازیگر خارجی باید حکم صادر کنند.»
سوالی که برای فرید مطرح می‌شود این است که آیا آقای اصغر فرهادی که با پنه لوپه کروز کار می‌کند یا عبدالرضا کاهانی و فیلم‌هایی چون «من سالوادور نیستم» و «سلام بمبئی» هم از مراجع امنیتی استعلام گرفته‌اند؟
او این سوال خود را این گونه پاسخ می‌دهد: «من از روز اول (اسفند سال گذشته) که از وزارت ارشاد درخواست پروانه ساخت کردم به آنها اعلام کردم که ما از بازیگر ترکیه‌ای در این فیلم استفاده می‌کنیم.»
فیلم جن زیبا محصول مشترک ایران و ترکیه است و طبیعتا وقتی مهرداد فرید به عنوان تهیه‌کننده با فیلمسازان کشوری دیگر به گفت‌وگو و عقد قرارداد می‌رسد یکی از نکات قرارداد این است که از امکانات و بازیگران کشورهای هم استفاده کنند: «اسم فیلم تولید مشترک است، نمی‌توانم زیر قرارداد بزنم و بگویم فقط از پول کشور شما استفاده می‌کنیم. آنها هم برای عرضه فیلم در کشور خودشان حضور بازیگر ستاره خود را لازم می‌دانند.»
کارگردان «دعوت نامه» در ادامه تصریح می‌کند: «ضمن اینکه این حرف‌ها متعلق به قبل از دوره فیلمبرداری است. در حالی که ما اکنون مراحل تدوین را توسط ابراهیم سعیدی سپری می‌کند.»
به گفته فرید، روسای جمهور دو کشور پروتکل‌های همکاری فرهنگی امضا کرده‌اند و پخش چنین گزارش‌هایی از صدا وسیما با منافع ملی منافات دارد: «نمی‌دانم صدا وسیما چرا حضور بازیگران خارجی در سینمای ایران را به عنوان امتیاز منفی اعلام می‌کند در حالی که ما با موازین جمهوری اسلامی ذیل پرچم ایران فیلم را ساخته‌ایم. با این وصف باید مسوولان صدا وسیما از ما تشکر هم بکنند. آیا مثلا بازیگر فیلم «سلام بمبئی» فیلم‌های قبلی‌اش با موازین ما مطابق بود؟ بازیگران خارجی نوع پوشش‌شان مطابق با کشوریست که در آنجا کار می‌کنند. اما وقتی در ایران حضور پیدا می‌کنند مطابق با موازین ایران رفتار می‌کنند.»
مهرداد فرید در مورد تکذیبیه‌هایی که از ابتدا در مورد حضور این بازیگر در فیلم «جن زیبا» می‌پرسیم، او معتقد است اشتباه رسانه‌ها در مورد درج خبر ترکیب بازیگران و حضور پرویز پرستویی در این فیلم باعث شد اخبار را تکذیب کند.
