شیرهای تناولی به موزه رسیدند/ بهزاد حاتم: کار تناولی شباهت زیادی به کار فردوسی، داوینچی و پیکاسو دارد
مراسم افتتاحیه نمایشگاه "پرویز تناولی و شیرهای ایران" عصر یکشنبه 11 تیرماه ماه در محل سینما تک موزه هنرهای معاصر برگزار شد.
ایران آرت: در این مراسم علی مرادخانی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران، مجید ملانوروزی مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، علی محمد زارع سرپرست موزه هنرهای معاصر، مائورو کنچاتوری سفیر ایتالیا در ایران، استاد پرویز تناولی، غلامحسین نامی، تاها بهبهانی، لیلی گلستان، کامبیز درم‌بخش، بابک اطمینانی، عباس مشهدی‌زاده، علی فرامرزی، غلامرضا نامی، مژگان والی‌پور، وحید ملک، شیرین پرتوی، کریستف رضاعی، رامین صدیقی، پیمان یزدانیان، مازیار یونسی، همایون ارشادی و دوستداران و علاقمندان استاد تناولی حضور داشتند.
تناولی؛ فردوسی، داوینچی و پیکاسو
بهزاد حاتم دبیر این نمایشگاه در ابتدای این مراسم گفت: ما در آستان تماشای نمایشگاه بسیار مهمی هستیم. نمایشگاهی که به عقیده من بزرگترین و مهم‌ترین نمایشگاه آثار آقای تناولی تا امروز در ایران است. این نمایشگاه در فاصله‌ای حدود 15 سال بعد از نمایشگاه قبلی ایشان در موزه برگزار می‌شود؛ اما پانزده سال برای هنرمندی خلاق و پرکار همچون آقای تناولی زمان بسیار زیادی است و در این نمایشگاه خواهید دید که چه تعداد کار جدید از این هنرمند عرضه شده است؛ به گونه‌ای که در گالری شماره دو، سه شیر سرامیک هست که در همین دو سه روز اخیر خلق شده است.
او ادامه داد: من در کتابی که برای این نمایشگاه و با گشاده دستی توسط نشر نظر منتشر شده است، مطلبی نوشتم و از سه هنرمند نام بردم که از جهات مختلفی، آقای تناولی شباهت‌هایی با این سه هنرمند دارد.
دبیر نمایشگاه "پرویز تناولی و شیرهای ایران" گفت: از نظر من کار آقای تناولی بسیار شباهت زیادی به کار فردوسی، داوینچی و پیکاسو دارد. تناولی مانند فردوسی به جمع‌آوری و زنده کردن فرهنگ فراموش شده، دور ریخته شده و ممنوع شده پرداخته و با استفاده از این متریال‌ها آفرینش کرده، آفرینشی که مثل شاهنامه اهمیت دارد و اگر فردوسی هنرمند برجسته هزار اول ماست، تناولی هنرمند بزرگ هزاره دوم است.
حاتم گفت: آقای دیوید گالووی که یک تناولی‌شناس است، معتقد است که این هنرمند یک رنسانس من است و من معتقدم که او یک یونیورسال من است. او در حقیقت یک هزار پیشه، یک چهل صنعت است و مجموعه کارهایی که انجام داده است، چه طرح‌هایی که برای فرش‌ها کشیده و چه مجسمه‌های سرامیکی، او را از یک آرتیست فراتر برده است و همین ویژگی برای داوینچی نیز وجود دارد. داوینچی در طول زندگانی‌اش تنها 13 نقاشی کشید اما به دلیل بعد فرهنگی و فراهنری که داشت به کاراکتر و شخصیت مهمی بدل شد.
او اظهار داشت: از جهتی تناولی هم مثل پیکاسو سمبل یک مکتب و زبان هنری است. همانگونه که کوبیسم، نامش با پیکاسو گره خورده است، سقاخانه نیز نامش همیشه در کنار تناولی است. تناولی هم چون پیکاسو در یک چارچوب نمی‌گنجد و با شیوه‌ها و تکنیک‌های مختلف کار می‌کند و از نظر گستردگی کار نیز شباهت زیادی به پیکاسو دارد.
حاتم گفت: ما برای چیدمان این نمایشگاه به آثار کلکسیون‌ها و موزه‌های دیگر فکر کردیم تا با نمایش این آثار در کنار هم به نوعی بتوانیم یک استتیک و روند فرهنگی را در معرض دید قرار دهیم. ما برای چیدمان برنامه‌ای داشتیم اما آقای تناولی خودشان خواستند که دریافت آن خط فرهنگی و زیبایی‌شناسی را که مد نظرمان هست به خود مردم واگذار کنیم و حاصل‌‌اش را در نمایشگاه ببینید.
شیر مهم‌ترین نماد ایران است
پرویز تناولی در ادامه این مراسم به روی سن رفت و گفت: متاسفانه برنامه‌های موزه پر بود و ما مجبور بودیم این نمایشگاه را در روزهای گرم تابستان برگزار کنیم؛ اما خوشبختانه در دقیقه نود همه چیز سر جای خودش قرار گرفت و به نحو احسن برگزار شد.
او ادامه داد: این نمایشگاه حاصل 40 سال تلاش و دغدغه من است. البته این آثار به صورت مداوم شکل نگرفته است. اولین شیرهای من که در این نمایشگاه وجود دارد مربوط به چهل سال قبل است که با قالیچه‌های عشایری شروع می‌شود که با عشق به عشایر و مجموعه‌های کوه و کویر دشت‌های ایران ادامه پیدا می‌کند و در دوره‌ای کار من شکلش تغییر می‌کند و این انتقال، انتقال همه جانبه است و تنها مجسمه‌سازی را در برنمی‌گیرد، بلکه همه جوانب کار من را فرا می‌گیرد.
این هنرمند برجسته کشور گفت: من از دوره‌ای متوجه شدم که شیر مهم‌ترین نماد ایران است و از قبل از تاریخ در ایران به عنوان نمادی بزرگ از آن یاد می‌شده و تا امروز نیز شیر نماد محترمی است. شیر ایرانی متاسفانه طی 50 سال قبل در ایران منقرض شده است و تنها از این نماد ایرانی آثاری باقی مانده است که ما برای این نمایشگاه از موزه‌های مختلفی این آثار را قرض گرفتیم که بعضی از آن‌ها تاریخی در حدود 5 هزار سال را در بر می‌گیرد. من هم تلاش کردم منعکس کننده شیر در زمان خودم باشم که قضاوت باشماست.
امیدواریم آثار گنجینه به برلین و رم برود
علی مرادخانی معاون هنری وزیر ارشاد نیز در ادامه این مراسم گفت: ما از یکی دو سال قبل روی موضوع برگزاری این نمایشگاه صحبت‌هایی را آغاز کرده بودیم و خوشبختانه این نمایشگاه در دقیقه نود به انجام رسید.
او ادامه داد: یک روز آقای نامی به من گفت که من امیدوارم و خوشحالم که موزه دارد به همان جایگاه گذشته خود باز می‌گردد و من هم ابراز خوشحالی می‌کنم چرا که امروز موزه دارد به جایگاه واقعی خود که صرفا یک گالری نیست، بر می‌گردد و معرفی کننده مفاخر ما است.
معاون هنری وزیر ارشاد گفت: ما در دو سه سال گذشته تلاش‌های زیادی کردیم تا موزه محور اتفاق مهم بخش تجسمی باشد و در حاشیه این اتفاق، راه اندازی سینماتک خود یک اتفاق قابل تقدیر است.
مرادخانی گفت: ما فعالیت‌هایی را هم در سطح بین‌المللی پی گرفتیم و بحث نمایش آثار ایرانی در برلین و رم که امیدوارم در زمان خودش و با هماهنگی‌هایی درست صورت بگیرد، مطرح شد؛ موضوعی که پتانسیل‌های گسترده‌ای را در دل خود گنجانده است. در جریان ارسال آثار گنجینه به خارج از ایران، بیشتر معرفی هنرمندان خودمان مطرح است. وقتی آثار هنرمندان ما در کنار آثار هنرمندان بزرگ جهان به نمایش در بیاید اتفاق‌های متفاوتی برای هنر ما می‌افتد و من امیدوارم که با سعه صدر هنرمندان، این شرایط مهیا شود. نمایشگاه آقای تناولی نیز استعداد آن را دارد که به تنهای در جای جای دنیا عرضه شود.
مرادخانی گفت: همه این اتفاق‌ها منجر به آن خواهد شد که حوزه تجسمی ما نیز جایگاه ویژه‌ای را در جهان به دست بیاورد. ما در همین روزها میزبان گروه بزرگ رابنا از ایتالیا هستیم که حدود 200 هنرمند با همراهی ریچارد موتی که یکی از بزرگترین رهبران ارکستر جهان است برای اجرا به ایران سفر می‌کنند.
او گفت: ما در حوزه تئاتر آقای یوجینو باربا را به ایران آوردیم و به همین ترتیب ما می‌توانیم هنرمندان تجسمی خودمان را نیز در تهران و دیگر کشورهای جهان معرفی کنیم تا به این وسیله ایران جایگاه حقیقی خود را به دست آورد.
در ادامه این مراسم فیلم مستندی به کارگردانی سروناز علم‌بیگی درباره زندگی پرویز تناولی به مدت 30 دقیقه برای حضار پخش شد و سپس حاضران برای تماشای نمایشگاه "پرویز تناولی و شیرهای ایران" وارد گالری‌های موزه هنرهای معاصر شدند.
در این نمایشگاه 147 اثر از آثار پرویز تناولی ارائه شده است که شامل 51 تابلوی نقاشی، 21 تخته فرش، 6 مجسمه فلزی، 60 مجسمه سرامیک و 9 عدد جواهرات است. همچنین 153 اثر از مجموعه استاد تناولی شامل فرش، قفل، سنگ وزنه، شیر آب، سکه، شیر سنگی و پوسترهای مذهبی در این نمایشگاه ارائه شده است.
در این نمایشگاه 63 اثر که از موزه‌های و مجموعه‌های شخصی به امانت گرفته شده؛ شامل 27 اثر از موزه ملی ایران، 5 اثر از موزه هنرهای معاصر، 10 اثر از موزه رضا عباسی، 3 اثر از موزه نقاشی پشت شیشه و 18 اثر از مجموعه‌داران نیز به نمایش درآمده است.
نمایشگاه "پرویز تناولی و شیرهای ایران" از 12 تیر تا 7 شهریور در موزه هنرهای معاصر تهران دایر است.
