افشاگری مستند باب راس/ میراث آقای نقاش به چه کسی رسید؟

باب راس نقاش معروف برنامه «لذت نقاشی» پس از رسیدن به شهرت تنها حدود یک دهه زندگی کرد؛ اما پس از مرگ، دعواهای حقوقی فراوانی بر سر دارایی‌های میلیون دلاری‌اش شکل گرفت.

ایران آرت: «باب راس» به عنوان یک چهره محبوب در دنیای نقاشی از طریق برنامه «لذت نقاشی» که اولین بار از شبکه «PBS» در دهه ۱۹۸۰ میلادی به روی آنتن می‌رفت، با حضوری آرام و در عین حال تأثیرگذار در تلویزیون، به شهرت فراوانی دست یافت.

به گزارش ایسنا، او به سرعت بین سال‌های ۱۹۸۳ و ۱۹۸۴ طرفداران زیادی پیدا کرد اما با مرگ غم‌انگیز این هنرمند در سال ۱۹۹۵، مدیریت میراث او متوقف نشد و شرکای تجاری‌اش، «والت» و «آنت کوالسکی» مسئولیت نظارت بر میراث او را از طریق تأسیس یک شرکت با عنوان «باب راس» بر عهده گرفتند. با این حال، بر اساس گزارش‌ها، در اواخر عمر «باب راس» بین او «کوالسکی‌»‌ها اختلافات حقوقی وجود داشته و این اختلافات حول حقوق نام «باب راس»، استفاده از تصویر و مالکیت معنوی ارزشمند او بوده است.

باب راس می‌خواست برادرش جیمی کاکس و پسرش استیو راس حقوق او را به ارث ببرند

شراکت بین «باب راس» و «کوالسکی‌»ها زمانی آغاز شد که «والت» و «آنت کوالسکی»  به «راس» کمک کردند تا برنامه تلویزیونی «لذت نقاشی» را در سال ۱۹۸۳ در شبکه«PBS» راه‌اندازی کند. موفقیت این برنامه، «راس» را بر آن داشت تا شرکت «باب راس» را تأسیس کند، شرکتی که حقوق استفاده از نام و تصویر او را در اختیار دارد. «جین» همسر «باب راس» نیز به عنوان یکی دیگر از سهامداران این شرکت به خانواده «کوالسکی» ملحق شد.

در سال ۱۹۹۲، همسر «راس» درگذشت و طبق قرارداد شرکت، سهام شریک متوفی به طور مساوی بین شرکای باقی‌مانده تقسیم می‌شد. علی‌رغم این‌که راس چهره عمومی برجسته شرکت باب راس بود، این قرارداد باعث شد که «راس» تنها یک‌سوم سهام شرکت را به دست آورد.

پس از مرگ همسرش، سلامتی «راس» نیز رو به افول گذاشت و در این میان «کوالسکی‌»ها در سال ۱۹۹۴ به او پیشنهاد دادند تمام حقوق تجاری نام، تصویر، صدا، آثار خلاقانه و حقوق زندگی‌نامه راس را به آن‌ها اعطا کند و در ازای آن، «کوالسکی‌»‌ها متعهد می‌شدند که ۱۰ درصد از سود شرکت «باب راس» را در یک دهه آینده به او یا وارثانش بپردازند اما «راس» با این پیشنهاد به شدت مخالفت و از امضای قرارداد خودداری کرد. در عوض، او با هدف حفظ مالکیت حقوق معنوی هر چیزی که با باب راس و خانواده‌اش مرتبط است، اقداماتی را برای تغییر شکل دارایی‌های خود انجام داد.

این اقدامات منجر به تأسیس «باب راس تراست» در سال ۱۹۹۴ شد، جایی که ۵۱ درصد از مالکیت معنوی به برادر ناتنی او «جیمی کاکس» و ۴۹ درصد باقی‌مانده به پسرش «استیو راس» اختصاص یافت. در زمان درگذشت «راس» در سال ۱۹۹۵، تخمین زده شد که دارایی خالص او تقریباً ۱۰ میلیون دلار باشد.

 استیو راس و جیمی کاکس در نبرد حقوقی بر سر دارایی‌های باب راس در برابر کوالسکی‌ها شکست خوردند

مستند نتفلیکس درباره زندگی باب راس با عنوان «باب راس: رخدادهای شادی‌بخش، خیانت و طمع» به تحولات پیچیده درباره میراث هنری او می‌پردازد و این‌که چگونه همکاران تجاری او «آنت» و «والت کوالسکی» با در اختیار گرفتن کنترل نام، تصویر و نشان او، روی استعدادها و شهرت او سرمایه‌گذاری کردند.

«استیو راس» پسر این هنرمند به یاد می‌آورد که چگونه «کوالسکی»‌ها میراث پدرش را کاهش دادند. طبق وصیت نهایی «باب راس»، او دارایی و حقوق نام، نشان و دارایی خلاقانه خود را به پسرش و برادر ناتنی‌اش، «جیمی کاکس» سپرد. با این حال، «کوالسکی»ها با این ادعا که بر اساس قرارداد تجاری خود دارای حقوق مالکیت هستند، این موضوع را به چالش کشیدند. در نهایت، آن‌ها در یک دعوای حقوقی علیه «راس» و «کاکس» پیروز شدند.

«کوالسکی‌ها» در کنار تلاش برای دستیابی به حقوق معنوی، به دنبال در اختیار داشتن تمام آثار هنری «راس» نیز بودند. «استیو راس» در این‌باره طی بیانیه‌ای به مجله «Vanity Fair» گفت: «آن‌چه با پدر و خانواده من انجام شد درست نبود». ارزش این شرکت پس از درگذشت «باب راس» در سال ۱۹۹۵ میلادی، ۱۰ میلیون دلار بود و بنا بر گزارش‌ها، از آن زمان تا کنون به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۲، خانواده «کوالسکی» کنار نشست و مالکیت کمپانی «باب راس» را به دخترشان «جوآن کوالسکی» منتقل کرد.

با توجه به محدودیت‌های مالی که یک رویارویی طولانی‌مدت قانونی را با خانواده «کوالسکی» ناشدنی می‌کرد، «جیمی کاکس» در نهایت با «کوالسکی‌ها» توافق کرد و رسما هر یک از طرفین از هرگونه ادعا، تعهدات و اختلافات گذشته تبرئه شدند. 

بیش از ۲۰ سال پس از حل و فصل این شکایت، «استیو راس» بندی را در تراست پدرش کشف کرد که تمام حقوق نام، تصویر و هویت عمومی پدرش را به او اختصاص می‌داد. در این زمان، نام تجاری «باب راس» حتی قابل توجه‌تر و سودآورتر شده و پخش مجدد برنامه او ادامه یافته بود و پلتفرم‌هایی مانند نتفلیکس به پخش برنامه «لذت نقاشی» می‌پرداختند.

«استیو راس» اقدامی قانونی را علیه «شرکت باب راس» آغاز و ادعا کرد که معاملات تجاری و محصولات متعددی که از نشان پدرش استفاده می‌کنند، بدون مجوزند. او به دنبال جبران حقوق خود بود اما دادگاه فدرال به نفع او رای نداد.

در سال ۲۰۱۹، تصمیم دادگاه حاکی از آن بود که این حقوق نمی‌توانست از طریق تراست به «استیو راس» داده شود، زیرا تراست در اصل شامل این حقوق نبوده است. این حکم تصریح کرد: شاکی مالکیت معنوی مورد بحث را نخواهد داشت زیرا تراست هرگز مالک آن نبود. به همین ترتیب، از آنجا که باب راس در زمان حیاتش حق تبلیغاتش را به «شرکت باب راس» داده بود، پس از مرگش نمی‌توانست آن را به پسرش منتقل کند.

در نتیجه ادعاهای «استیو راس» رد شد و او هیچ سهمی از امپراتوری تجاری گسترده‌ای که بر اساس شخصیت و تکنیک‌های هنری پدرش ایجاد شد، دریافت نکرد.

باب راس در کنار پسرش استیو راس 

چه اتفاقی برای دارایی‌های «باب راس» افتاد؟

از زمان انتشار مستند «باب راس»، شرکت باب راس علناً ادعاهای مطرح‌شده در آن را به چالش کشیده است. این مستند تکامل شرکت تحت رهبری «جوآن کوالسکی» را به تصویر می‌کشد. این تغییر باعث شد تا این شرکت به کشف قلمروهایی فراتر از حوزه هنری «باب راس» بپردازد.

وب‌سایت این شرکت اکنون مجموعه متنوعی از خدمات و محصولات را ارائه می‌دهد که شامل یادگاری‌های باب راس، کالاها، لوازم هنری، کتاب‌ها، دی‌وی‌دی‌ها و حتی کلاس‌های نقاشی است که توسط مربیان معتبر باب راس در سراسر جهان برگزار می‌شود. شبکه‌های تلویزیونی به پخش قسمت‌های برنامه «لذت  نقاشی» ادامه می‌دهند و محصولات باب راس به راحتی در فروشگاه‌های لوازم هنری در سراسر ایالات متحده و کانادا در دسترس هستند.

«جوآن کوالسکی» و «استیو راس» به توافقی دست یافتند که طی آن «استیو راس» از حقوق خود برای نام و نشان پدرش در ازای امتیاز استفاده از نام او در محصولات مختلف چشم‌پوشی کرد. این توافق راه را برای بازگشت او به عنوان یک مربی هنری هموار کرد. این فرصت به راس اجازه داد تا بار دیگر بر دارایی‌های پدرش نظارت کند، زیرا او به گرمی به جامعه هنری بازگشت. در حالی که «کوالسکی»ها در نهایت کنترل دارایی‌ها را به دست آوردند، مشارکت آن‌ها مانع از محو شدن نام «باب راس» شد.

«استیو راس» نقاشی‌هایی به سبک پدرش می‌کشد و یکی از مربیان تاییدشده نقاشی سبک «باب راس» محسوب می‌شود. او برای فروش آثارش گالری یا مغازه‌ای ندارد و هر از گاهی یکی از آثارش در فروشگاه آنلاین «eBay» به فروش گذاشته می‌شود. البته نقاشی‌های زیادی نیز با سبک «باب راس» در فضای مجازی در معرض فروش قرار می‌گیرند که اصل نیستند.