ندا جلیلی از مپ آرت تا سوگواره قطع درختان در نقشه ریشه در گالری ویستا

ندا جلیلی می گوید: گرایش من به مپ آرت است و حس می کنم وقتی از فاصله دور به موضوعی نگاه می کنیم درک آن برایمان آسانتر میشود و همچنین آسیب ها را میتوان شناسایی کرد و برای جبران آن وارد مرحله اقدام شد.

ایران آرت: ندا جلیلی تازه ترین مجموعه نقاشی هایش را با عنوان نقشه ریشه در گالری ویستا به تماشا دارد.

او در پاسخ به اینکه نقشه ریشه درباره چیست؟ می گوید: نقشه ریشه ،  اشاره ای است به درختان و نقش حیاتی آنها در چرخه آب (میدانیم که درختان همچون پمپ های بیولوژیک، بوسیله ریشه آب را از زمین میگیرند و بصورت بخار به هوا میفرستند و در بوجود آمدن ابرها ، در کنار دیگر عوامل طبیعی ،موثرند) و نقشه ابزاری برای من بوده است که مکان درختهای قطع شده ای که در مسیر من بوده علامتگذاری و مشخص کنم.

جلیلی در خصوص رابطه نشان دادن موقعیت زیست محیطی و تکنولوژی مسیریابی می افزاید:

تکنولوژی مسیر یابی در این پروژه کمک کرده است به،ثبت فقدان درختان قطع شده ،که بارها از کنار آنها گذشته و فراموششان میکنیم و شاید کمی باعث هشیارتر باشیم به حذف زندگی گیاهان و جاندارانی که برای بقاء ما ضروری هستند. من تصاویر درختان قطع شده را بصورت  qrcodeدرآورده ام که همزمان با دیدن آثار و نقاط علامت گذاری شده ، بتوان  نقشه ای را که محل زندگی درخت و همچنین عکس آن را مشاهده کرد.

ندا جلیلی این گمانه دیرین که تکنولوژی در جهت تخریب محیط زیست است را این گونه تصحیح می کند:

عملکرد انسان در استفاده از تکنولوژی تعیین کننده است. اگر خردمندانه از ابزارهای رو به رشد بتوانیم استفاده کنیم ،تخریب محیط زیست را می توان کنترل کرد. اما اراده جمعی و جهانی بسیار اهمیت دارد.

جلیلی گفت: در این مجموعه ۲۵ اثر در گالری ویستا ارائه شد که دو اثر بصورت اینستالیشن و ۹ اثر به صورت ترکیب حجم و نقاشی است. آثار نئوآبستره و بصورت ترکیب مواد بر روی بوم اجرا شده است. شش اثر اشاره دارد به پرندگانی که درتهران زندگی میکنند و قطع درختان میتواند زیستگاه آنها را در خط قرار دهد. شش اثر دیگر اشاره به درختانی دارد که در این شهر میبینیم و همچنین درختانی که برای آب و خاک تهران مناسبند و به آب فراوان نیاز ندارند و می توانند گزینه هایی مناسب برای ایجاد پوشش سبز در این منطقه باشند. نقشه خیابان ولیعصر بصورت اینستالیشن و در ابعاد ۲ متر به بیشترین حجم درختان قطع شده اشاره دارد.

جلیلی که مرداد سال ۹۵ نمایشگاه سکوت زمین را در همین گالری ویستا ارائه داده بود، در توضیح تفاوت نمایشگاه فعلی گفت: در مجموعه قبلی به تالابها و رودخانه های خشک شده و یا در معرض نابودی اشاره داشتم . این مجموعه نیز در ادامه به حذف درختان که باز قسمتی از زنجیره طبیعی برای حیات ما و موجودات زنده است پرداخته ام.

او خاطر نشان کرد: گرایش من به مپ آرت است و حس می کنم وقتی از فاصله دور به موضوعی نگاه می کنیم درک آن برایمان آسانتر میشود و همچنین آسیب ها را میتوان شناسایی کرد و برای جبران آن وارد مرحله اقدام شد. اولین چیزی که با دیدن عکسهای هوایی نظر من را جلب می کند، تصاحب و تخریب بی وقفه انسان و تغییر سطح کره خاکی است. بنابراین شاید بهتر است انسان کمی توقف کند و از فاصله به عملکرد خود نگاه کند . شاید راهکاری تازه و تغییر رویه ،باعث نجات انسان و خانه اش، زمین باشد.

جلیلی درباره نقش هنر و هنرمندان در این وانفسای گرمایش زمین و بحران زیست محیطی معتقد است:

هنرمندان با توجه به حساسیتهای روحی و نگاهی متفاوت ، مصائب زمان خود را بیان می کنند و یا تاثیر جهتی را که در آن زیسته اند بازتاب میدهند . این شاید همانند آینه ای باشد در برابر مخاطب فرهیخته ، که شاید جریان فکری ایجاد کند . ولی  تغییر روشها مسلما نیرویی فراتر و اقدامی عملی نیاز دارد که در توان یک هنرمند نمی گنجد. 

گفتنی ست نرگس عتیقی، در باره این آثار نوشته است: « در سا‌ل‌های اخیر، کاربرد نقشه برای تعیین موقعیت مکانی افراد و اشیاء، در ارتباط با سایر نقاط جهان، فرصتی بی‌نظیر برای هنرمندان ایجاد کرد تا از زبان و نمادهای آن در گسترة هویت، محیط زیست، فرهنگ، سیاست و... بهره‌برداری کنند. هنرمندان بیش از پرداختن به داده‌ها، از طریق نقشه‌، درک، احساسات و تصورات خود را در مورد مکان‌، بیان می‌کنند. ندا جلیلی، پیش‌تر، از این قابلیت، جهت نمایش مرزهای رو به گسترش خشکی‌های زمین و از بین رفتن منابع آبی استفاده کرده است. وی در آثار متأخر خود، نقشه را به عنوان راهنمایی بصری برای درک موقعیت مکانی درختان قطع شده تهران- به خصوص خیابان ولیعصر- به کار می‌برد؛ حیاتی که به طور گسترده، در حال نابودی است. در حقیقت جلیلی با برجسته کردن این موضوع، پیامدهای بحرانی تخریب درختان و زیستگاه‌های طبیعی و بومی را یادآور می‌شود. از آن جمله، می‌توان به آلودگی محیط زیست اشاره کرد که امروزه به یکی از اصلی‌ترین چالش‌های زندگی شهرنشینی تبدیل شده است و سالانه خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به ساکنان شهرهای بزرگ و پرجمعیت جهان تحمیل می‌کند. »