ببینید : شب مسعود کیمیایی در گالری گلستان

گالری گلستان نیامده رسم بند آوردن خیابان دربند را پی گرفته است اما امشب از آن شب های بیاد ماندنی و بیش از حد شلوغ خیابان کماسایی بود. حضور مسعود کیمیایی خیلی ها را به روانه گالری گلستان کرد اما تصور اینکه کرونا هم کیمیایی دوستان را منصرف نکرد عجیب غریب بود! انتشار اولین عکس ها از این شب باشکوه گالری گلستان گویای بخشی از محبوبیت این هنرمند کهنه کار است.

ایران آرت: نمایشگاه عکس «غزل غزل‌های کیمیایی» که مروری بر تصاویر فیلم‌های ساخته مسعود کیمیایی است، از ۲۸ آبان‌ماه تا ۴ آذر‌ماه در گالری گلستان برپا می‌شود. عکاسان حاضر در این نمایشگاه عبارتند از: امیر نادری، جعفر اکبری، کیومرث درم‌بخش، فرهاد فرهادی و اسفندیار منفردزاده. همچنین این عکس‌ها از فیلم‌های «رضا موتوری»، «داش آکل»، «بلوچ»، «خاک»، «غزل» و «سفر سنگ» ساخته‌های مسعود کیمیایی ثبت شده است. عکس‌های این نمایشگاه به انتخاب سینا خزیمه و مانی رضایی و از مجموعه آنها ارائه می‌شوند. اواخر دهه40 وقتی کیمیایی جوان در دفتر مولن‌روژها‌ در تدارک ساخت نخستین فیلمش بود، جوانی آبادانی که سراغش آمد تا عکاس «بیگانه بیا» شود، امیر نادری عکاس مجلات سینمایی آن سال‌ها که تازه گرفتن پرتره از ستاره‌های روز را شروع کرده بود، حالا می‌خواست عکاسی فیلم را به‌صورت جدی شروع کند. این روایتی از سال‌های دور است. نادری گفت می‌خواهم عکس‌‌های بیگانه بیا را بگیرم ولی الان دوربین ندارم. کارگردان جوان که آن‌موقع حقوق ماهانه از تهیه‌کننده می‌گرفت، مساعده‌ای از برادران اخوان صاحب مولن‌روژها گرفت، دوربینی خریداری شد و نادری شد عکاس بیگانه بیا که فیلم مطرحی نشد ولی امیدهایی را برانگیخت. اتفاق با «قیصر» افتاد که عکس‌هایش هم مثل خود فیلم، خون تازه‌ای داشت و متفاوت از عکس‌های متداول سینمای فارسی بود. خیلی‌ها معتقدند مقوله عکس فیلم با فیلم‌های کیمیایی در سینمای ایران جدی گرفته شد؛ مثل موسیقی متن، تیتراژ و... مطبوعات مشتاق چاپ عکس و خبر از فیلم‌های کیمیایی معمولا با تصاویری قابل‌توجه مواجه می‌شدند و مرور نشریات اواخر دهه‌های40 و 50 نشان می‌دهد که عکس‌های فیلم‌های کیمیایی چگونه به صفحات جلوه داده است. حالا دیگر عکس فقط یک عنصر تبلیغاتی برای نصب در ویترین سینما برای جلب‌نظر تماشاگران نبود. نادری عکس‌های «رضا موتوری» را هم برای کیمیایی گرفت و رفت تا فیلم‌‌های خودش را بسازد. بعد از او عکاس‌های دیگری آمدند؛ از آنها که حرفه‌شان صرفا عکاسی بود (مثل جعفر اکبری عکاس داش‌آکل و بلوچ) تا کیومرث درم‌بخش مستندساز و کارگردان فیلم «بوف کور» که عکس‌های خاک و گوزن‌ها را گرفت. و نکته جالب توجه اینکه جز عکس صحنه، عکس پشت صحنه هم اهمیتی ویژه و خاص داشت. مثل عکسی از پشت‌صحنه رضا موتوری که نصرت‌الله کنی با دوربین کف خیابان دراز کشیده و کیمیایی بالای سرش ایستاده. یا تصاویری از کیمیایی و نعمت حقیقی در پشت صحنه گوزن‌ها که نشانه‌ای آشکار از رفاقتی‌اند که از پشت قاب به جلوی دوربین منتقل می‌شد. حالا قرار است بخشی از این تصاویر در گالری گلستان به نمایش درآید؛ قرار‌گرفتن نام اسفندیار منفردزاده در میان عکاسان مورد عجیبی است. تنها در 2 فیلم قبل از انقلاب کیمیایی نام عکاس در تیتراژ نیامده است؛ غزل و سفرسنگ. عکاس غزل فرهاد فرهادی بوده که عکس‌‌های چند فیلم متفاوت دیگر دهه50 ازجمله غریبه و مه (بهرام بیضایی)، شازده احتجاب(بهمن فرمان‌آرا) و شطرنج باد (محمد‌رضا اصلانی) را هم گرفته است. پس به‌نظر می‌رسد عکس‌های سفرسنگ باید کار منفردزاده باشد اما اینطور نیست! دوست قدیمی و آهنگساز ثابت اغلب فیلم‌های قبل از انقلاب کیمیایی در سفر‌سنگ مدیر تولید بود. در فیلمی که عکاس نداشت و عکس‌های موجود از روی نگاتیو‌های سفرسنگ تهیه شده است. در واقع کار لابراتواری تبدیل نگاتیو‌‌های فیلم به عکس با نظارت منفردزاده انجام شده است.