بازنمایی باورهای دینی در آثار معاصر/ نگاهی به چهار اثر ناصر پلنگی در موزه بانک پاسارگاد

موزه بانک پاسارگاد چهار اثر با رویکرد مذهبی -اجتماعی از ناصر پلنگی هنرمند شناخته شده در گنجینه خود نگهداری می کند که تماشای این آثار در ایام محرم، ماه عزای خاندان پیامبر، می‌تواند جدا از تداوم بخشی برای نمایش مظلومیت امام حسین (ع) و یاران باوفایش، کنشگری هنرمند امروز را به انعکاس باورهای اجتماعی به خوبی نشان دهد.

ایران آرت: مجموعه آثار «ایران امروز» ناصر پلنگی، یکی از نمونه آثاری است که باورها و فضای فکری،  فرهنگی و اجتماعی ایران کنونی را به خوبی نشان می‌دهد. این مجموعه آثار روش‌ها، منش‌ها و بینش‌های جاری در دوران معاصر ایران زمین را با زبان بصری و در قالب تصاویر مستند به صورت دکوپاژهای دیجیتالی ارائه کرده، تا بیانی بینامتنی، بین آیین‌ها محرم در گذشته و امروز را در آثارش مورد خوانش قرار دهد.

مردانی به عزا نشسته در برابر شمایل امام معصوم، زنانی خیمه بر دوش، روحانی که به سوی کلام خدا گام بر می‌دارد و زنانی به نظاره نشسته، نقش‌مایه‌های هنری که هرآنچه از آنها دورتر می‌شوند رنگ می‌بازند؛ جملگی به وضعیت باورهای دینی در دنیای معاصر می‌پردازند.

این آثار تداوم جریان فرهنگی در ایران شیعی را به زبانی ساده اما عمیق به تماشا می‌گذارند. اینکه هنر چگونه در گذشته بیانی تصویری آفریده که امروز نیز در برابر این تصاویر مردانی به عزای امام معصوم می‌نشیند؛ موضوع پیوند جریان‌های فرهنگی و باورها اجتماعی را به خوبی نشان می‌دهد. اینکه باورها چگونه می‌توانند با هنر زنده بمانند و در جریان زمان سفر کنند.

کنشگری زنان امروز با بر دوش کشیدن خیمه‌ها، وضعیت امروز جایگاه اجتماعی زن را به خوبی نشان می‌دهد. اینکه زنان چگونه بر روی شانه‌های خود باورهای دینی را حمل می‌کنند و گمنام در تاریخ، ندای هل من ناصر ینصرنی امام حسین (ع) و خاندانش را به نسل‌های مختلف منتقل می‌کنند. یا سفر به سوی کلام خدا که احیای باورهای دینی درست، با خوانش از کلام حق که در طول تاریخ کمی گسسته شده است را در مجموعه «ایران امروز» شاهد هستیم.

هنر از دیرباز باورهای دینی عصر خود را بازتاب داده است. هنرمند کنشگر به دور از جامعه خود نیست و آنچه در اعتقادات جوامع در جریان است را بازنمایی می‌کند. این کنشگری یکی از دلایل اصلی تداوم باورهای دینی است، زیرا اثر هنری هم می‌تواند باورهای دینی را برای عموم جامعه ملموس کند. 

تاریخ به خوبی نشان داده است که چگونه رسانه‌های هنری در تداوم باورهای دینی بخصوص در ایران نقش داده‌اند. تعزیه، نقاشی، نقالی، نوحه‌سرایی، خط و مقتل‌نویسی‌ها، همه و همه، در آیین‌های مذهبی امروزه نقش داشته‌اند و در تداوم این اعتقادات و باورها سهیم بوده‌اند.

این کنشگری در دنیای امروز نیز جریان دارد و هنرمندان با نگاهی به جریان فکری جامعه، بازخوانی معاصر از این باورها را ترسیم و به تداوم آنها برای نسل‌های آینده می‌پردازند.

جملگی آثار این مجموعه ناصر پلنگی، نشان از توجه به باورهای اجتماعی در دنیای معاصر دارند و بازتاب خوبی از وضعیت امروز در تداوم این جریان فکری را نشان می‌دهند. تماشای این آثار در ایام محرم، ماه عزای خاندان پیامبر، می‌تواند جدا از تداوم بخشی برای نمایش مظلومیت امام حسین (ع) و یاران باوفایش، کنشگری هنرمند امروز را به تداوم باورهای اجتماعی به خوبی نشان دهد. 

چهار اثر از مجموعه ایران امروز که با تکنیک فتو مدیا روی بوم در سال ۲۰۱۰ خلق شده اند در گنجینه موزه بانک پاسارگاد در باغ نگارستان نگهداری می شود.

موزه هنرهای تجسمی معاصر بانک پاسارگاد همزمان با اخذ مجوز رسمی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، دوره جدید فعالیت خود را با اجاره دو سالن مجهز در "مجموعه تاریخی و فرهنگی باغ موزه نگارستان" از تیرماه ۱۳۹۹ آغاز و پس از آماده سازی سالن های نمایش به نحوی که شایسته ارائه استاندارد آثار، و در شأن هنرمندان و هنر دوستان باشد، فعالیت خود را از اواخر سال گذشته آغاز کرده است.

درهای این موزه پس از رهایی از شرایط بغرنج کرونایی بار دیگر به روی مردم عزیز گشوده خواهد شد.

ناصر پلنگی، زاده ۱۳۳۶ شهر همدان نقاش ، مجسمه‌ساز و مدرس دانشگاه است یکی از معروف ترین چهره های نقاشان انقلاب محسوب می شود و همچنان به دیوار نگاره مسجد جامع خرمشهر در زمان جنگ ایران و عراق شهرت ملی دارد. او فارغ‌التحصیل رشته کارشناسی نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و دوره کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه تربیت مدرس به پایان رساند.

نمایشگاه زنان در جنگ ایران و عراق شامل عکس و طراحی در نگارخانه فویر دانشکده هنر استرالیا در سال ۱۳۸۶ و مکاشفات، عکس، رسانه و نقاشی در موزه تاریخ سنگاپور در سال ۱۳۸۶ از جمله دیگر فعالیت‌های شاخص او به شمار می رود.

پلنگی همچنین برنده دو جایزه مهم نیز هست : اثر «میراث‌های فراموش‌شده» در چهارمین دوره جایزه جهانی هنرمندان نوظهور و جایزه ویژه سومین دوسالانه نقاشی معاصر ایران.